Bijbelstudie: God is Trouw 6

We naderen Pesach en Pasen en daarom is het goed om iets van de trouw te laten zien in de geschiedenis van de Uittocht zoals we daarover lezen in het boek Exodus.

De farao uit de tijd van Jozef leeft al lang niet meer en er zijn andere en harde heersers gekomen over Egypte. De familie van Jakob is inmiddels uitgegroeid tot een heel volk, maar in Gosen, waar zij wonen, is het leven een hel geworden. Niet alleen moeten de Israëlieten een zware slavendienst verrichten, maar ook de jongentjes die geboren worden, moeten worden gedood en zo wordt het volk van God met uitroeiing bedreigd.

God is bewogen met Zijn volk

De Israëlieten zuchten en schreeuwen het uit (Exodus 2:23). Er staat niet bij dat zij de Heere aanroepen. En dat valt op. Ik zal niet zeggen dat er geen vromen meer onder het volk zijn, de verloskundigen Sifra en Pua zijn er voorbeelden van, maar blijkbaar heeft het merendeel van de kinderen van Israël God vergeten. Niet alleen de nieuwe farao weet niets meer van Jozef, Israël evenmin. We lezen in het boek Jozua dat de Israëlieten in Egypte andere goden zijn gaan dienen (Jozua 24:14).

En dan toch hoort God. “Zo zag God de Israëlieten aan en God had bemoeienis met hen” (Exodus 2:25). Hun geroep om hulp stijgt omhoog tot God en Hij luistert. Dat is het eerste. God is de eerste. Zijn liefde is geen reactie op hun liefde voor Hem.

God doet wat Hij belooft

Daarbij staat dat de Heere denkt aan het verbond met Abraham, Isaak en Jakob. Dat dus ook. Dat brengt ons bij Genesis 15, waar de Heere zegt dat de kinderen van Abraham een zware tijd tegemoet zullen gaan, en dat God hen terug zal brengen als de maat van de zonden van de Amorieten vol is. Die tijd is blijkbaar aangebroken en het laat zien dat God trouw is aan Zijn beloften. Dat zal Paulus later ook beamen als hij schrijft (Romeinen 11:28) dat Gods genadegaven en roeping onberouwelijk zijn. Zelfs in de zwartste nacht van de beproeving, blijft Gods woord overeind en het is bestand tegen twijfel en ongeloof.

De zonden van het volk

Het is leerzaam om hierbij de rede van Stefanus te lezen in het boek Handelingen. Hij verhaalt de geschiedenis van zijn volk en trekt dan een parallel tussen Mozes en Jezus, zonder het expliciet te noemen. Zo vertelt hij dat de Israëlieten Mozes aanvankelijk helemaal niet geloofden en niet begrepen dat God door Mozes, die ‘schoon was voor de Heere’, Zijn volk verlossing wilde schenken. Ze zeiden: “Wie heeft u tot overste en rechter over ons aangesteld?” (Handelingen 7:20,27). Met Stefanus’ woorden: “Deze Mozes, die zij verloochend hadden door te zeggen: Wie heeft u tot overste en rechter aangesteld, heeft God als een overste en bevrijder gezonden, met de macht van de engel, die hem verschenen was in de braamstruik” (vers 35).

Zoon van God

Ook dat laat de trouw van God zien, dat Mozes bij de farao deze woorden moet gebruiken: “Zo zegt de Heere; Israël is mijn eerstgeboren zoon, daarom zeg Ik u: laat mijn zoon gaan, opdat hij Mij diene.” Het zal je maar gezegd worden terwijl je andere goden dient! Maar dat is Israël voor God, Zijn eerstgeboren zoon, ondanks alles.

En dit ook: De komende Exodus is niet alleen een bevrijding van de demonische machten. Het doel is om God te dienen. In dat teken staat de verlossing. Met andere woorden: Pasen is de voorbode van Pinksteren. Ook in onze redding gaat het niet in de eerste plaats om redding van de dood. Heel het komende Koninkrijk staat in het teken van de heiliging van Gods Naam.

En dan komen de plagen, en die treffen in het begin, tot aan de vijfde plaag ook het gebied waar de Israëlieten wonen.

De plagen in Egypte

In feite zijn de tien plagen die God zendt een wapen in de strijd met de goden van Egypte. Zo is het eerste gericht dat het water van de Nijl verandert in bloed. De Egyptenaren vereerden een god met de naam Sebek. Dat was de god van de Nijl, die vruchtbaarheid aan het land bracht en die als de schepper-god kracht aan de farao’s verleende. Men beeldde hem af met de kop van een krokodil.

Ook een andere afgod werd door de plagen geraakt: Isis, de befaamde godin die met haar toverkunsten genezing kon brengen. Maar God zond zweren en puisten waar geen occulte bezwering iets tegen in kon brengen.

Er werd ook een kikkergod aanbeden in Egypte, Heh, die zorgde voor een lang leven, zelfs voor de eeuwigheid, maar de Heere zorgde er voor dat kikvorsen in menigte het land op kropen en zelfs de huizen binnendrongen totdat God hen allen deed sterven en een vreselijk lucht van ontbinding in heel Egypte hing.

Maar de plagen in Egypte zijn ook een boodschap aan het adres van de Israëlieten. De Heere alleen is God. De andere goden zijn afgoden, nietigheden, demonische gruwelen die geen mens zullen helpen. Door de plagen onderwijst en loutert God Zijn volk. En ook dat is een teken van Zijn trouw. Psalm 119 zegt: “Het is mij goed, dat ik verdrukt ben geweest, opdat ik uw inzettingen zou leren…Ik weet, o Heere, dat uw oordelen gerechtigheid zijn en dat Gij in trouw mij hebt verdrukt” (vers 71 en 75).

De oppergod Ra werd gelijk gesteld met de zon, maar in Egypte konden de mensen drie dagen lang geen hand voor ogen zien door een dikke duisternis. En na al deze plagen waarin de God van Israël, JHWH, Zijn overmacht liet zien, werden de demonen die huis hielden in het rijk van de farao’s machteloos gemaakt door het bloed van het Paaslam (Exodus 12:12). En als dan de Heere door het land gaat om de eerstgeborenen te doden, worden de kinderen van Israël beschermd door het bloed van het lam. Er zijn weinig woorden voor nodig om hier te denken aan de persoon van Jezus de Messias, het Lam van God. Door het bloed van de Eniggeboren Zoon van God worden de zonden van de eerstgeboren zoon van God bedekt en gaan de deuren van de slavernij open.

De evangelist Johannes zal later schrijven dat de dood van het Paaslam niet alleen de zonden van het volk verzoend maar ook een nieuwe exodus mogelijk maakt (Johannes 11:51,52). Telkens opnieuw laat de trouw van God zich zien, telkens opnieuw zal de Heere Zijn volk bevrijden en uitleiden en thuisbrengen. Dat is ook het grote wonder dat wij in onze tijd zien voltrekken.