We slaan het eerste boek open dat genoemd is naar de profeet en richter Samuël. Hij is het licht van God in een donkere tijd.
Israël zit nog midden in de chaos van het slot van Richteren. Iedereen deed wat goed is in zijn ogen. We lezen bijvoorbeeld van afgodsbeelden in het heiligdom van de God van Israël. Ik vind het verwarrend om te weten waar dat heiligdom staat. We lezen over Bethel (Richteren 20:27), waar blijkbaar de ark van de Heere staat, maar ook over Silo. En als je 1 Samuël openslaat, merk je dat de kinderen van Israël ook de vruchtbaarheidsgoden van de heidenen zijn gaan dienen (1 Samuël 7:4).
Godsdienstig is het een arme en zwakke periode. De oude priester Eli dient in het heiligdom van Silo, maar zijn twee zonen maken er een heidense boel van en zij hebben totaal geen ontzag voor God en voor hun vader. Ook politiek ziet het er niet best uit: de Filistijnen, die zich zullen ontpoppen als de aartsvijand van Gods volk zijn een voortdurende bedreiging en zullen zelfs Silo verwoesten en de ark meenemen.
Het licht van God
Maar dan horen we van de jonge Samuël. Hij is een geschenk van de Heere aan zijn vrome moeder Hanna, die na zijn geboorte haar zoon toewijdt aan de dienst aan God. Samuël dient de Heere met een vroom en oprecht hart en terwijl het respect voor het heiligdom afneemt onder de mensen door het wangedrag van de twee zonen van Eli, lezen we dat de kleine Samuël toeneemt in aanzien en gunst, zowel bij de Heere als bij de mensen (1 Samuël 2:26). Dat zullen we veel later ook horen van de jonge Jezus, de zoon van Maria (Lukas 2:52). En dat is niet voor niets.
Na de verwoesting van Silo en de dood van Eli, zal Samuël door de Heere geroepen worden om Zijn volk te regeren. Hij is de laatste richter, die gezalfd met de Geest van God Israël zal leiden. Hij bidt voor de kinderen van Israël en hij beveelt hen zich tot God toe te keren met heel hun hart en hun afgoden weg te doen, om Hem alleen te dienen en hun hart volkomen op God te richten. En als ze dat doen, dan strijdt de Heere voor Israël tegen de Filistijnen. Nota bene terwijl Samuël de Heere een offer brengt, breekt er een daverend onweer los dat de vijand volkomen in verwarring brengt.
Ondanks de afval en de slapheid en de chaos, laat God Zijn volk niet in de steek.
We lezen dat als de Heere zich openbaart aan de jonge Samuël, dat de lamp van God nog niet is uitgegaan. Dat kan natuurlijk betekenen dat het licht in het heiligdom in de avond nog niet gedoofd is, maar het kan ook een teken zijn. Ondanks de afval en de slapheid en de chaos, laat God Zijn volk niet in de steek. Te midden van alles wat er gebeurt, gaat Hij onopvallend Zijn weg van trouw.
We willen een echte koning
Als Samuël oud geworden is en iedereen nadenkt over wie hem zal opvolgen als profeet, priester en richter, zegt het volk dat ze dit keer een echte koning willen, iemand die er altijd is, met een dynastie en een echt paleis. Iemand waar je ook mee aan kunt komen bij de buren. Het volk wil net zo’n koning als bij de buren: “Er moet een koning over ons zijn, dan zullen we ook zijn zoals alle andere volken” (1 Samuël 8:20).
In één vraag, of eigenlijk in één eis zet Israël gelijk het koningschap van God buiten de deur en hun unieke en heilige positie in de wereld. Immers, richters waren geen koningen. Dat was God alleen. De richters waren Zijn dienaars, Zijn vertegenwoordigers, die Hij in tijd van nood stuurde om Zijn volk te redden en te regeren. Niet meer en niet minder. Samuël is het volslagen oneens met de eis van zijn volk. Hij spreekt over een regelrechte belediging aan het adres van de Heere. Maar God geeft ze wat ze willen: Een koning waar je mee voor de dag kan komen: Lang, sterk en dapper. In heel Israël was er niemand zoals hij (1 Samuël 10:24).
Alleen we weten hoe het afloopt. Saul was ook eigengereid en niet bereid om de Heere te gehoorzamen. Zo spaarde hij na het verslaan van de Amelekieten, hun koning Agag, de voorvader van de latere Haman.
Terwijl de machtige leiders van de wereld en de grote naties Israëls lot willen bepalen, is toch de lamp van God niet gedoofd.
De koning naar Gods hart
Maar terwijl we dit lezen, heeft God Zijn weg al gekozen. Hij kiest een koning die Hem gehoorzaam zal zijn, die ook dapper en sterk is, maar zijn kracht van de Heere vraagt. En, en dat is geen onbelangrijk detail: hij is de niet de grootste, en in de ogen van de mensen niet iemand die je moeilijk over het hoofd kunt zien, maar de jongste en iemand die ze vergeten zijn toen Samuël bij Isaï kwam en vroeg of hij zijn zonen wilde halen.
Zulke mensen kiest God wel vaker: Abel, Isaak en Jakob, om maar een paar voorbeelden te noemen. Het einde van het boek Ruth noemde zijn naam al: David. Zijn naam is zelfs het laatste woord dat God daar schrijft. En Hanna zong over de bevrijding die de Heere aan Israël zou geven: “De Heere richt de einden der aarde; Hij geeft sterkte aan Zijn koning en verhoogt de hoornen van Zijn gezalfde” (1 Samuël 2:10). In feite begint met het boek 1 Samuël de geschiedenis van koning David, de man naar Gods hart.
God is trouw
En zo gaat het telkens weer in de geschiedenis. Ook bij de eerste komst van Jezus, die de zoon van David genoemd wordt. Het is in een tijd van verwarring en verdeeldheid en overheersing door een vreemde macht, maar de Heere gaat bijna onopvallend Zijn weg en Maria looft de Heere met de woorden van het lied van Hanna. En ook Zacharias: “Hij heeft voor ons een hoorn van heil opgericht in het huis van David Zijn knecht.”
En ook nu: terwijl de machtige leiders van de wereld en de grote naties Israëls lot willen bepalen en er ook binnen Israël zelf verdeeldheid is, is toch de lamp van God niet gedoofd. Terwijl de naties Jeruzalem tillen als een lastige steen, zien we ook andere dingen: ruim 100.000 mensen aan de vooravond van Jom Kippoer in gebed bij de restanten van de tempel.
We zijn getuigen van de Geest der genade en der gebeden (Zacharia 12:10), die de Heere uitstort over Zijn volk Israël. En het belooft nog meer, want de Heere heeft veel beloofd. We zien uit naar de komst van de nieuwe David, als de Heere de einden der aarde zal richten, want om met de woorden van Samuël te spreken: “Want de Heere zal Zijn volk niet verstoten om der wille van Zijn grote naam. De Heere heeft immers verkozen u tot Zijn volk te maken" (1 Samuël 12:12).
Meer in deze Bijbelstudiereeks
Bijbel
Bijbelstudie: God is Trouw
9 oktober 2025
Bijbelstudie: God is Trouw (19)
We slaan het eerste boek open dat genoemd is naar de profeet en ric...
Bijbel
Bijbelstudie: God is Trouw
25 september 2025
Bijbelstudie: God is Trouw (18)
Het verhaal van Ruth is overbekend. Ook in Israël. Het kleine en mo...
Bijbel
Bijbelstudie: God is Trouw
11 september 2025
Bijbelstudie: God is Trouw (17)
Als de Heere God ingrijpt en Zijn volk helpt, gebruikt Hij soms bij...
Bijbel
Bijbelstudie: God is Trouw
28 augustus 2025
Bijbelstudie: God is Trouw (16)
We gaan naar het boek Richteren. Een gedeelte van de Bijbel dat ver...
Bijbel
Bijbelstudie: God is Trouw
14 augustus 2025
Bijbelstudie: God is Trouw (15)
Ik had eigenlijk boven deze aflevering willen zetten: We gaan gewoo...
Bijbel
Bijbelstudie: God is Trouw
31 juli 2025
Bijbelstudie: God is Trouw (14)
Eindelijk staat het volk Israël voor het beloofde land. Mozes is he...
Bijbelstudie: God is Trouw
Bijbel
17 juli 2025
Bijbelstudie: God is Trouw (13)
Houdt God niet gewoon van alle mensen? Waarom doen we dan zo bijzon...
Aanbevolen artikelen
Bijbel
Overdenking
6 oktober 2025
Optrekken naar Jeruzalem: Zullen de verenigde naties het Loofhuttenfeest vieren?
“Zeven dagen moeten jullie in de loofhutten wonen. Alle ingezetenen...
Bijbel
3 oktober 2025
‘Over Uw volk is immers Uw Naam uitgeroepen’
De God die wij dienen openbaart zichzelf als de God van Israël. Zo ...
.png?width=0&format=jpeg&signature=a3453d549dfc7becd3609ea6673f4b2ee39dfcac)
