“Hoewel ik zo niet ben…” (2 Samuël 23). Het zijn de laatste woorden van koning David, maar zij behoren tot de mooiste.
De koning is oud geworden. Veertig jaar lang heeft hij over Israël geregeerd en hij kan zijn bewind rustig en vol vertrouwen over geven aan Salomo. Alle vijanden die Israël bedreigen, zijn bedwongen. De Filistijnen hebben geen macht meer. Alle stammen van Gods volk leven in harmonie samen. Er zijn voorbereidingen voor de tempel gemaakt en David heeft prachtige liederen gecomponeerd waarmee de Heere daar geëerd zal worden. Het is dan ook niet voor niets dat de inleiding van dit hoofdstuk met lovende woorden over David spreekt: “De gezalfde van Jakobs God, de lieflijke in Israëls lofzangen” (2 Samuël 23:1).
Wil mij in de ouderdom niet verlaten
Maar als David zelf het woord neemt, dan spreekt hij over de Geest van de Heere die door Hem spreekt. Zo heeft hij het eigenlijk heel zijn leven ervaren. Het was niet zijn kracht en het was niet zijn wijsheid die hem tot de grootste koning van Israël maakte. Het is opmerkelijk dat we ook van hem horen als hij in de winter van zijn leven gekomen is. Hij is niet afgeschreven, alle aandacht gaat niet uit naar de nieuwe ster aan het firmament. De woorden van David doen er nog steeds toe. En dat is misschien niet zo’n grote les maar het is er wel een: de wijsheid van oude kinderen van God moet je niet langs je heen laten gaan. Als ogen zwakker worden, zou het best eens kunnen dat je meer gaat zien. Ik moest aan Psalm 71 denken, waarin de dichter aan God vraagt hem niet te verlaten, totdat hij aan het volgende geslacht getuigd heeft van de grootheid en de liefde van de Heere.
In een van mijn gemeenten heb ik jonge catechisanten er wel eens op uit gestuurd om bij oude christenen al hun vragen los te laten over geloof, de Bijbel en God. Ik denk nog steeds dat dat een goed idee was.
De wijsheid van oude kinderen van God moet je niet langs je heen laten gaan.
Hoewel mijn huis niet zo is
De koning ziet als een profeet in de toekomst en wat, of beter wie, hij ziet is een nieuwe koning. Een koning die zijn volk zal besturen in de vreze, in de eerbiedige omgang met God. Hij vergelijkt hem met het prachtige licht in de morgen, als de zon zijn eerste stralen laat zien en de nacht verdrijft. Het is een visioen vol hoop voor Israël, maar voor welk niet? Wat zou het zijn als leiders eerbied en liefde voor de Heere als eerste en belangrijkste punt van hun beleid nemen. Je zou verwachten dat David met zulke mooie woorden over Salomo schrijft en dat hij op zijn sterfbed hem al op de troon ziet zitten. Maar dat is niet zo. Het is niet Salomo die hij ziet. Want terwijl hij het visioen van de toekomstige koning schouwt, zegt hij: “Maar zo is mijn huis niet!” (2 Samuël 23:5).
Ik vind dat mooi om dat te zeggen op je sterfbed, als laatste woorden. Niet: ik heb geloofd en daarom zing ik, maar dat je je eigen onvermogen belijdt. Dat doet David. Misschien gaat het einde van zijn woorden wel over de zorgen die hij heeft als het gaat om de prinsen en hun zonen die in zijn huis geboren zijn. Hij heeft het over verstrooide dorens waar je voor moet uitkijken. En dan komen we bij de trouw van God, want hoewel David belijdt dat dit visioen niet over zijn dynastie gaat, zegt hij: “Toch heeft Hij mij een eeuwig verbond gegeven, geordend in alles en verzekerd. Want al mijn heil en alle welbehagen, zou Hij die niet laten uitspruiten?” (2 Samuël 23:5).
In die nederigheid mocht David een voorafschaduwing zijn van de Here Jezus.
Het is met zoveel woorden het grote ‘nochtans’ van de Bijbel: ik niet maar Hij wel. De Heere is getrouw en zal ondanks wie ik ben en ondanks wie mijn kinderen zijn, mijn geslacht en mijn volk heil en toekomst geven. En daarmee weten we ook wie de Heerser in de vreze des Heeren is. David mag op zijn sterfbed de Messias zien. Over Hem gaan zijn laatste woorden die wij kennen.
Misschien is David ook wel een koning naar Gods hart, omdat hij altijd nederig gebleven is, ondanks de lovende woorden van mensen. En in die nederigheid, dat weten wij inmiddels, mocht hij een voorafschaduwing zijn van de Here Jezus.
Het zal zijn in de laatste dagen
De Joodse vertaling in het Aramees, de zogenaamde Targum, die met haar uitleg terug gaat tot de tijd van de tweede tempel, wijdt nogal uit bij dit hoofdstuk. Ze begint te zeggen dat dit woorden zijn, die geprofeteerd zijn voor het einde van de wereld, voor de dagen van vertroosting die zullen komen, en dat de heerser die David gezien heeft, inderdaad de Messias is. Dat de Heere een geordend en verzekerd verbond gegeven heeft, betekent, zeggen de wijzen van Israël, dat alle rijken en machten die zich opstellen tegenover het volk van God, geen lang leven beschoren zullen zijn. Ze zullen weer verdwijnen als verstrooide dorens, maar het bestaan van Israël is zo zeker als de ordening van de schepping. Door Wie de wereld geschapen is, zal ook Israël bewaren en al Gods beloften vervullen.
Dat is de trouw van God.
Meer in deze Bijbelstudiereeks
Bijbel
Bijbelstudie: God is Trouw
4 december 2025
Bijbelstudie: God is Trouw (23)
“Hoewel ik zo niet ben…” (2 Samuël 23). Het zijn de laatste woorden...
Bijbel
Bijbelstudie: God is Trouw
20 november 2025
Bijbelstudie: God is Trouw (22)
Saul is gesneuveld in de strijd tegen de Filistijnen en David is nu...
Bijbel
Bijbelstudie: God is Trouw
6 november 2025
Bijbelstudie: God is Trouw (21)
David is door Samuël gezalfd als de nieuwe koning van Gods volk, ma...
Bijbel
Bijbelstudie: God is Trouw
23 oktober 2025
Bijbelstudie: God is Trouw (20)
Saul is nog koning maar zijn tijd gaat voorbij. De Heere heeft een ...
Bijbel
Bijbelstudie: God is Trouw
9 oktober 2025
Bijbelstudie: God is Trouw (19)
We slaan het eerste boek open dat genoemd is naar de profeet en ric...
Bijbel
Bijbelstudie: God is Trouw
25 september 2025
Bijbelstudie: God is Trouw (18)
Het verhaal van Ruth is overbekend. Ook in Israël. Het kleine en mo...
Bijbel
Bijbelstudie: God is Trouw
11 september 2025
Bijbelstudie: God is Trouw (17)
Als de Heere God ingrijpt en Zijn volk helpt, gebruikt Hij soms bij...
Aanbevolen artikelen
.png?width=1366&height=765&mode=fit&format=jpeg&signature=74ed62db1591a136236f603504f3e9123cfb10db)
Bijbel
Overdenking
27 november 2025
Het eerste teken van antisemitisme
Jodenhaat begon niet bij Hitler, en ook niet bij het christendom of...
.png?width=1366&height=765&mode=fit&format=jpeg&signature=74036343e8b22ddb132e45a5b9922c0a19f6a2e4)
Bijbel
Bijbelstudie: God in gesprek met Israël
25 november 2025
Bijbelstudie: God in gesprek met Israël (6)
Nu we in het vierde gesprek hebben gelezen over de komst van God al...
.jpg?width=1366&height=765&mode=fit&format=jpeg&signature=005034b7fbbc5afcd8b60b3db22050308baabdd6)
