Een boek dat het verleden ook doet herleven is van Tjitte de Vries. Er zijn mensen die hun afkomst niet alleen willen leren kennen, maar ook tastbaar willen maken. Die met terugwerkende kracht ruimte geven aan vergeten verhalen, en tegelijk iets willen planten voor de toekomst. Tjitte is zo iemand.

Midden in de Israëlische woestijn, aan de rand van Be’er Sheva, is een JNF-park dat de naam van zijn familie draagt. Tweeduizend bomen, geplant in 2016, als eerbetoon aan zijn familie Landau–De Vries. Tjitte initieerde het project als een brug tussen de verschillende generaties in zijn familie. En ook als een plek waar geschiedenis wortel schiet in de aarde.

Wie zijn oorsprong zoekt, graaft vaak diep. Voor Tjitte betekende dat jaren van onderzoek naar de Joodse familiegeschiedenis van zijn moeder, Lyia Landau. Het resultaat is zijn boek: En toch willen we liever hier blijven. Een reconstructie van een familie die haar wortels had in Klodawa, Polen, met tien broers en zussen, van wie er vier naar Amsterdam verhuisden. Onder hen Philip Landau, Tjittes grootvader, medeoprichter van een chocolade- en suikerwerkfabriek, en zijn broer Mosiek, die voorzanger werd in de Obrechtsynagoge in Amsterdam.

Tjitte vertelt in zijn boek over de hoopvolle jaren in Amsterdam vóór de oorlog, over onderduik en verzet in Friesland, over verlies en veerkracht. In een wereld die uiteenrafelde, wisten sommigen te overleven, dankzij moedige helpers, toeval en volharding. Zijn moeder Lyia en tante Rosa ontsnapten aan de vernietiging. Niet iedereen had dat geluk.

Op een van de laatste pagina’s citeert Tjitte zijn (gereformeerde) vader, Gerrit, die schreef over de familie Landau als een boom waarvan talloze takken zijn afgezaagd: “Geen enkele tak is ongeschonden”. Een zin die blijft hangen.

Altijd is er groei, nieuwe twijgen en jong blad, wat er ook gebeurt. Ook vandaag!

En Tjitte blijft planten. Letterlijk. In de nasleep van de aanval op Israël op 7 oktober 2023 adopteerde hij, via het JNF, een stuk van het verwoeste Kissufim-woud, nabij de plek van het Nova-festival. Hij wil helpen herbouwen en nu werkt hij ook aan een tweede park in de Negev, een nieuw stuk levende herinnering.

Niet vergeten, maar verder gaan. Niet wegkijken, maar iets achterlaten dat blijft.

In deze ingewikkelde tijden geeft het boek en de acties van Tjitte mij hoop.