“Iran is hier”

Afgelopen maandag kwam die actie er eindelijk. Het Israëlische leger (IDF) omsingelde de stad Jenin in Noord-Samaria en begon een actie die tien dagen voorbereiding in beslag nam. Dit gebeurde nadat een vertegenwoordiger van de Palestijnse Autoriteit vorige week openlijk erkende dat Iran de gang van zaken in Palestijnse steden in Judea en Samaria in feite had overgenomen. “Iran is al hier”, vertelde de PA-woordvoerder, die verder anoniem wenst te blijven.

De IDF-actie in Jenin volgde ook op een redevoering van de leider van de terreurgroep Palestijnse Islamitische Jihad (PIJ) Ziyad al-Nakhalah. De Secretaris Generaal van PIJ, een volledig door Iran gesponsorde terreurorganisatie, zei dat zijn groep bezig was om “bataljons van strijders in alle Palestijnse steden in de West Bank op te richten.”

Al-Nakhalah prees het Jenin-bataljon, dat veel leden had verloren door de IDF-acties of tijdens terreuraanslagen. De PIJ-leider maakte ook bekend dat er nauwe samenwerking was met Hamas en dat sommige nieuw opgerichte bataljons een gemengd PIJ/Hamas kader hadden. De terreurgroepen in Samaria en Judea worden aangestuurd door de gezamenlijke Hamas/PIJ ‘warroom’ in Gaza, zei Nakhalah. De PIJ-leider zei ook dat Iran instructies gaf om de nieuwe terreurgroepen te vormen. Tijdens al-Nakhalah's recente bezoek aan Teheran hadden hij en Hamas-leiders van de leiders van Iran te horen gekregen dat er een sterke behoefte was om “het verzet” in Judea en Samaria “beter te organiseren en te bewapenen”.

Vandaag de dag zijn de Palestijnse terreurgroepen in het Hartland van Israël in staat om lokaal lichtere wapens te produceren, volgens de PIJ-leider.

Bayit VaGan

In Jenin wordt zelfs gewerkt aan de productie van raketten, zo bleek vorige week. Twee lokaal vervaardigde raketten werden toen tevergeefs op Noord-Israël afgeschoten. De raketten kwamen echter in Jenin zelf terecht. Later werd een onbemand Israëlisch spionagevliegtuig uit de lucht geschoten door terroristen in Jenin. Dit vormde de aanloop naar de huidige IDF-operatie in Jenin, die de naam ‘Bayit VaGan” kreeg (Huis en Tuin).

De naam verwees naar Jenin, dat tuin betekent in het Arabisch, en naar de aard van de operatie. Het Israëlische leger tezamen met speciale eenheden van de politie ging in Jenin van huis naar huis om wapens en explosieven te zoeken. Die wapens en bommen werden in grote getale gevonden in huizen, moskeeën en in tunnels die waren gegraven in de stad.

De IDF-operatie begon met luchtaanvallen op van te voren geselecteerde doelen. In totaal ging het om twintig luchtaanvallen, waarvan de meesten werden uitgevoerd door zogenaamde ‘drones’, onbemande gevechtsvliegtuigen. Bij deze initiële aanvallen werden tientallen wapenopslagplaatsen en wapenfabrieken vernietigd. Tegelijkertijd kwamen er reusachtige D9 bulldozers van de IDF in actie die de bermen van toegangswegen omploegden. Dit werd gedaan om mijnen en bermbommen op te sporen en te vernietigen. Bij een vorige IDF-actie in Jenin raakten IDF-soldaten gewond toen een krachtige bermbom tot ontploffing kwam onder hun jeep.

Tijdens de IDF-actie werd minder gewapend verzet geboden dan verwacht werd. Sporadisch waren er vuurgevechten met terroristen, maar de meesten van hen hielden zich schuil. Het valt aan te nemen dat PIJ en Hamas in Jenin overdonderd waren door de macht die het Israëlische leger liet zien. De acties op de grond werden begeleid door in de lucht rondcirkelende gevechtsvliegtuigen van de Israëlische luchtmacht. Dit machtsvertoon leidde ertoe dat honderden Palestijnse families besloten om Jenin te verlaten. Er werd geen uitgaansverbod afgekondigd door de IDF. Zelfs arbeiders die in Israël werken, konden gewoon naar hun werk gaan wanneer zij daartoe besloten.

Vluchtelingenkamp gemeden

De IDF-actie in Jenin is op het moment van het schrijven van dit artikel nog steeds gaande, en kan nog wel een paar dagen duren. De Israëlische strijdkrachten zijn tot nu toe niet het vluchtelingenkamp in Jenin binnengegaan voor het zoeken naar wapentuig. Dit heeft voornamelijk te maken met de ervaringen van de IDF-actie in 2002. Israëlische soldaten gingen toen van huis tot huis in het vluchtelingenkamp door gaten te maken in muren, om zo de boobytraps in de smalle straten van het kamp te omzeilen. Niettemin werden 23 IDF-soldaten gedood en raakten 52 anderen gewond bij die actie, terwijl aan de Palestijnse kant 52 doden vielen, onder hen 48 terroristen.

Volgens het PA-ministerie van Volksgezondheid staat het dodental aan de Palestijnse kant nu op 20. Dit cijfer is echter niet te controleren. Ziekenhuizen in het gebied rapporteerden dat men “honderden” gewonden had behandeld. Ook dit cijfer valt echter niet te controleren. Wat vast staat is dat in het verleden, en dan met name tijdens de IDF-actie in 2002 het doden- en gewonden cijfer bewust werd overdreven om de buitenlandse opinie te beïnvloeden.

Nieuwe bedreigingen en terreur

De huidige strijd in Jenin heeft ondertussen ook tot geweld geleid onder de Arabieren in wijken van Jeruzalem en bij IDF-posten rond de stad. Op maandagavond gingen hordes Arabieren met een Israëlisch identiteitsbewijs de straat op en begonnen met stenen en molotovcocktails te gooien. In Gaza dreigden Hamas en PIJ om opnieuw raketten op Zuid-Israël af te vuren, maar dit dreigement werd tot nu toe niet uitgevoerd. Het thuisfrontcommando van de IDF annuleerde echter uit voorzorg een popconcert in de stad Sderot.

De Palestijnse wraak kwam echter in een onverwachte plaats. Op dinsdagmiddag werd Tel Aviv getroffen door een terreuraanslag. Een 23-jarige Palestijnse terrorist, uit het dorp As-Samu nabij Hebron, ramde zijn auto in een groep Israëli’s die bij een bushalte wachtten. Daarna stapte hij uit zijn auto en stak met een mes in op andere wachtende mensen. De man, Hassin Khalilah, werd vervolgens door een gewapende burger doodgeschoten. De Palestijnse Arabier verbleef in Israël om een medische behandeling te ondergaan voor een terminale ziekte.

Het vacuüm van de PA

De aanslag werd, voorspelbaar, toegejuicht door Hamas en PIJ en had klaarblijkelijk ook de instemming van de Palestijnse Autoriteit. Hamas noemde de aanslag een heldenwraak voor Jenin, terwijl de PA via woordvoerder Nabil Abu Rudaineh eerder de Palestijnse facties had opgeroepen om zich te verenigen om de “Israëlische agressie te confronteren”.

De PA kondigde verder (opnieuw) aan dat het de veiligheidscoöperatie met Israël zou stopzetten. Dit moet ongeveer de vijftigste keer zijn geweest dat de PA een dergelijke boycot afkondigde. De Palestijnse Autoriteit is in toenemende mate niet meer relevant onder de Arabische bevolking in Judea en Samaria. De PA-veiligheidstroepen wagen zich ook niet meer in steden zoals Jenin en Nablus, het Bijbelse Shichem.

Met de operatie in Jenin heeft de regering in Jeruzalem duidelijk gemaakt dat men de toenemende invloed van Iran en zijn satelliet-milities in Judea en Samaria onderkend. Israël kan zich niet opnieuw permitteren om Iran het vacuüm te laten opvullen in het hartland van de Joodse staat. Eerder gebeurde dit in Libanon en in Gaza, met alle gevolgen van dien.