Woord van het jaar

Iedere december wordt wereldwijd het ‘woord van het jaar’ afgekondigt. Voor 2023 koos Merriam-Webster het woord ‘authentiek’, Collins koos ‘AI’ en Oxford University Press koos ‘rizz ’ – een ander woord voor charisma, uit.

In Israël, na wat ongetwijfeld het zwaarste jaar van zijn bestaan tot nu toe was, was er één woord dat de tijdgeest beschreef: veerkracht.

Ondanks de politieke onrust, een traumatisch grootschalig bloedbad, de aanhoudende gijzelaarscrisis, oorlog en een ernstige economische neergang zijn de Israëliërs niet alleen doorgegaan, maar hebben ze ook hun creativiteit gebruikt om obstakels te overwinnen en zich aan te passen aan een onzekere en gevaarlijke situatie.

Geestelijke zorg

De ERAN-organisatie biedt geestelijke gezondheidszorg via telefoon of online chat.

“Veerkracht is het vermogen om interne hulpbronnen in te schakelen, zoals flexibel denken, creativiteit en de bereidheid om hulp te ontvangen, samen met externe hulpbronnen, om de uitdagingen en obstakels te overwinnen waarmee we altijd worden geconfronteerd”, legt dr. Shiri uit.

Het feit dat Israël heeft geleerd om met voortdurend trauma om te gaan, is een belangrijk element voor het opbouwen van veerkracht. Coping-mechanismen hebben zichzelf bewezen. De aanval van Hamas en de daaropvolgende oorlog is voor ERAN echter een totaal nieuw terrein.

“Als het luchtalarm afgaat, dan weten we wat we moeten doen. Maar nog nooit eerder hebben we met een situatie te maken gehad waarin burgers, waaronder kinderen, vrouwen en baby’s, gegijzeld werden. Het Joodse volk identificeert zich met de slachtoffers, omdat de gijzelaars ook een van onze familieleden zouden kunnen zijn. De emotionele hulp die we bieden zal lang nodig zijn, ” aldus dr. Shiri.

Naast de verschrikkingen lazen en hoorden we er ook veel inspirerende verhalen over vrijwilligerswerk, veerkracht en solidariteit. Vanuit de hele Israëlische samenleving hielpen jong en oud om kleding, voedsel en hulpgoederen te verzamelen voor de soldaten en geëvacueerden. Studenten en burgers hielpen boeren fruit en groente te oogsten of nieuw te planten.

Verschil veerkracht en weerstand

“Weerstand betekent dat je jezelf heel, heel stevig vasthoudt, maar vroeg of laat zult breken. Als je flexibel bent, buig je, valt, maar staat weer op. De enige manier om veerkracht in de samenleving te creëren, is door flexibiliteit te blijven,” aldus Ella Ringel, CEO van The Fourth Quarter.

Vanwege de oorlog met Hamas (en Hezbollah) werd Israëls veerkracht driedelig: een gedeeld doel, actieve maatschappelijke betrokkenheid en een veerkracht die gemeenschapsoverschrijdend is. De Israëlische cultuur is uniek: als er zich een noodsituatie voordoet, dan zet men zich meteen in om anderen te helpen. Veel bedrijven hadden dat concept al ingebouwd voordat deze oorlog uitbrak.

Sderot, een stad in Zuid-Israël met 30.000 inwoners, op minder dan anderhalve kilometer van Gaza, is al meer dan twintig jaar het doelwit van raketbeschietingen uit Gaza – tot op heden meer dan 12.000! Niet verwonderlijk dat 90 procent aan PTSS lijdt – 70 procent hiervan is kind. Het Sderot Resilience Center, de emotionele spoedeisende hulp van de stad, biedt gratis individuele, gezins- en groepstherapieën aan iedereen die dit nodig heeft.

Uit heel Israël komen hulpverleners naar dit centrum om te leren hoe zij getraumatiseerde mensen het beste kunnen helpen. Kinderen worden tijdens de zomervakantie door middel van acht dagkampen van een week (20 kinderen per kamp) geholpen persoonlijke veilige ruimtes te creëren en hun innerlijke kracht te versterken.

Het centrum maakt ook gebruik van dieren- en kunsttherapie. Bijna elke tiener in Sderot lijdt aan een vorm van PTSS. Het personeel van het centrum helpt hen op het leger voor te bereiden (het begin van hun volwassen leven) met het overwinnen van hun angsten en leert hen de uitdagingen die voor hen liggen, het hoofd te bieden.

Via workshops worden gemeentewerkers, verpleeghuispersoneel en jeugdleiders geleerd hoe ze spanningen kunnen verlichten en tijdens luchtalarm doodsbange mensen in veiligheid te brengen.

Nieuw complex

Nu het conflict zijn derde decennium ingaat, is de gemeente Sderot bezig een nieuw Resilience Complex te bouwen. Dit zal o.a. ook het dieren therapiecentrum, een traumaonderzoekscentrum en een klein congrescentrum bevatten waar professionals delegaties leren hoe ze de veerkracht van hun gemeenschap kunnen vergroten.

Onder de 30 ondersteunende projecten in Sderot worden ook de behoeftigen onder de bewoners niet vergeten. Op de Hadar school voor speciaal onderwijs zitten kinderen die langs de grens met Gaza wonen. De school heeft veilige klaslokalen, een speciaal gebouwd buitenactiviteitengebied, een snoezelkamer en een tuinbouwfaciliteit. Het momenteel in aanbouw zijnde grotere complex gaat ook tieners en jongvolwassenen opvangen, die tot op heden tussen wal en schip vielen.