Het was een jaar van plannen die doorgingen en plannen die stiller werden. En ja, weer een jaar waarin de oorlog met Gaza als een schaduw over de dagen hing, soms ver weg, soms dichtbij. Toen kwam er een staakt-het-vuren en een vredesovereenkomst, maar ook niet echt.
Ik merk dat ik me dit jaar niet alleen de grote momenten herinner, maar vooral de mini’s. De dingen die je niet in headlines vangt, maar die wél je leven vormen. Het weer dat verandert met de jaargetijden. Lieve berichtjes. Zomaar een groet van iemand op straat. Een nieuwe trui die niet nodig was. Het maaien van het gras. Muizen op mijn zolder. De zoveelste straaljager in de lucht.
Wat de oorlog dit jaar met me deed. Het zorgde voor een rare mix van “gewoon doorgaan” en toch steeds alert blijven. Zo van die dingen. Mijn huisdeur die ik, als ik thuis was, nooit op slot deed. Na 7 oktober 2023 gaat die op twee sloten. Mijn huissleutels die ik nog steeds zo neerleg, dat als er een alarm is, ik ze snel kan vinden. Dat, als het regent, ik bedenk hoe ik het snelst door de modder bij de schuilkelder kom, stel dat... De mobiele schuilkelders die overal en nergens staan, langs wegen en in de dorpen en steden. Vaak beschilderd. Een mooie manier om het nare ervan te bedekken.
2025
Het was bijna terug na het normale leven en toch ook helemaal niet.
Het was intens. Maar het liet me ook zien hoe mensen, zelfs in moeilijke tijden, manieren vinden om mens te blijven en elkaar vast te houden.
2026
Het komt eraan. Ik hoop op een jaar met dagen die gewoon oké zijn. Meer nachten waarin je hoofd wél uit kan. En meer momenten van: 'Oh ja. Er is weer lucht en blijheid.'
Dat er SHALOM, vrede, mag komen, voor ons allemaal.