Vandaag zien we in de Verenigde Naties en Europa een verontrustende golf van signalen en maatregelen die niet alleen Israël politiseren, maar het land ook systematisch proberen te isoleren. Deze concrete stappen moeten ons allemaal wakker doen schrikken.

Verschillende maatregelen tegen Israël

De Verenigde Naties hebben voor een tweestatenoplossing gekozen. Op het hoogste EU-niveau klinkt inmiddels openlijk de dreiging van sancties en de gedeeltelijke opschorting van handelsrelaties, voorgesteld door de voorzitter van de Europese Commissie in reactie op de oorlog in Gaza. Deze aankondiging is geen vaag politiek gebaar; het is een beleidsrichting met grote gevolgen voor economische, academische en culturele banden.

Parallel aan die politieke stappen zien we organisaties en instellingen in Europa die hun samenwerking met Israël afbreken. In de afgelopen weken hebben universiteiten in meerdere landen onderzoeks- en onderwijsprojecten stopgezet of opgeschort. Deze academische zuivering richt zich niet alleen tegen wetenschap of individuele onderzoekers, maar treft de hele Joodse staat en haar kennisinstituten. Deze trend schaadt niet alleen Israël, maar verzwakt ook de vrije uitwisseling van ideeën die Europa zelf hooghoudt.

In landen zoals Spanje hebben politieke beslissingen concrete vormen aangenomen: van het stilleggen van militaire leveringen aan Israël tot het blokkeren van brandstoftransporten via havens. Diplomatieke breuken worden zichtbaar. Morele afkeuring slaat om in praktische sancties. Dit is niet slechts theater; het is geopolitiek handelen tegen het bestaan en de veiligheid van een bondgenoot.

Ook cultuur en sport blijven niet gevrijwaard. Festivals en concertzalen nemen politieke standpunten in door voorstellingen of samenwerking met Israëlische muzikanten en artiesten te annuleren. Zelfs sportteams en internationale evenementen, zoals het Songfestival, worden het toneel van protest en uitsluiting. Waar kunst en sport juist zouden kunnen verbinden, worden zij nu ingezet om een volk te stigmatiseren.

Toen en nu

Laten wij dit plaatsen in een bredere context: isolatie en boycot beginnen vaak met woorden en eindigen met normalisering van uitsluiting. De jaren dertig van de vorige eeuw leerden ons hoe snel economische en sociale uitsluiting kan omslaan in juridische discriminatie en vervolgens in geweld en fabrieksmatige moord.

Het is schokkend en pijnlijk om parallellen te zien tussen de mechanismen van toen en de retoriek van nu. Ik claim niet, dat de geschiedenis zich letterlijk herhaalt. Maar ik wil wel waarschuwen voor hetzelfde morele verval: het aanwijzen van het Joodse volk als zondebok leidt altijd tot escalatie. Dit is geen hyperbool. Ik doe een oproep tot waakzaamheid.

Volharding

Maar waarschuwen alleen is niet genoeg. Als gemeenschap en als bondgenoot moeten wij luid en duidelijk antwoorden: deze eenzijdige veroordelingen en uitsluitingen zijn onrechtvaardig, contraproductief en gevaarlijk. Europa moet zich onthouden van dubbele standaarden die enkel één land en slecht één partij demoniseren, terwijl andere partijen of conflicten elders met veel grotere menselijke tragedies onbestraft blijven. Democratische waarden zoals vrijheid van meningsuiting, academische vrijheid en eerlijk oordelen raken hun kracht kwijt als ze worden gebruikt om één land aan te vallen.

Tegelijkertijd moeten wij zelf stevig blijven in ons getuigenis en onze waardigheid. De Bijbel voorspelt verdrukkingen, maar zij leert ons ook volharding en ethische helderheid. In het profetenstuk dat wij afgelopen Sjabbat lazen staat letterlijk: “lo jisjama od chamas be’artseech – van gewelddadigheid zal in uw land niet meer gehoord worden” (Jesaja 60:18). Wij antwoorden op laster met waarheid, op boycot met duurzame opbouw van onze instellingen, op isolatie met versterkte banden met betrouwbare partners die rechtvaardigheid en nuance willen bewaren.

Dit is geen oproep tot wraak. Ik roep op tot eerlijke reportages en gelijke behandeling. Waar Europese parlementsleden en instituten nu stappen zetten die ons willen straffen of ontmenselijken, moeten wij de opzettelijk foute berichtgeving corrigeren, feiten aanreiken, en onvermoeibaar pleiten voor proportionele, rechtvaardige en menselijke reacties. Laat ons vechten met argumenten, morele getuigenis en onverzettelijke bouwkracht, zodat de wereld niet wegglijdt naar de oude fouten die wij nooit mogen vergeten.

Want boven alles: wie ons vandaag oneerlijk behandelt, miskent niet alleen Israël — hij miskent de gedeelde menselijke waarden die Europa zelf beweert te verdedigen. Jesaja 60:15 spreekt profetische woorden: ”In plaats van dat u gemeden en gehaat bent, zodat niemand bij u langstrok, maak Ik u tot de trots van de wereld, tot de vreugde van alle generaties”.

Wij zullen blijven bestaan en onszelf blijven verdedigen, met waardigheid en met de onverwoestbare hoop die de Bijbel ons schenkt.