Irans nucleaire activiteiten

Weinthal baseerde zijn artikel op vertalingen van rapporten van drie Europese inlichtingendiensten, die allen beschreven hoe Iran de nucleair gerelateerde sancties omzeilt en stug doorwerkt aan een atoombom. Weinthal is een Israëlische journalist die ook voor The Jerusalem Post werkt en in Duitsland is gestationeerd. De Europese rapporten waren door het Middle East Media Research Institute vertaald in het Engels.

Weinthal schreef in een email aan mij dat het rapport van de Zweedse geheime dienst een kristalheldere conclusie bevat over de aard van het nucleaire programma van Iran. De Zweden zeggen onomwonden dat Iran aan de ontwikkeling van een atoombom werkt, volgens de Israëlische journalist.

Sabotage van Irans nucleaire faciliteiten

Dat is ook al lang de conclusie van de Israëlische inlichtingendiensten, waaronder de Mossad. Gebaseerd op deze conclusie werkt de Israëlische buitenlandse geheime dienst al jaren aan de sabotage van het nucleaire wapenprogramma van Iran. Eén van die sabotageactiviteiten was het implementeren van het Stuxnet-virus in centrifuges die uranium opwerkten in de grootste Iraanse opwerkingsfabriek in Natanz. Ook in deze sabotageactie speelde de AIVD een belangrijke rol. Een ingenieur uit Iran werd door de AIVD gerekruteerd en installeerde het Stuxnet-virus in de computers die het opwerkingsproces in Natanz regelden. Ongeveer de helft van de tienduizend centrifuges werden daardoor buiten werking gesteld.

De AIVD werkte bij deze sabotageactie samen met de Mossad en de CIA, de Amerikaanse buitenlandse geheime dienst. De AIVD mol gaf de CIA en de Mossad ook cruciale inlichtingen over de wijze waarop de centrifuges werkten voordat hij het Stuxnet virus implementeerde. Op deze wijze konden Mossad en de CIA een code schrijven die de centrifuges kon infiltreren en vernietigen.

De ingenieur kon zijn sabotagewerk doen nadat de Mossad en de CIA een dekmantelbedrijf oprichtten in Iran dat werkzaamheden uitvoerde in Natanz. Het hele proces nam zes jaar in beslag en de Nederlandse betrokkenheid begon al in 2004, toen de Mossad en de CIA de Nederlandse geheime dienst benaderden. De AIVD acties waren zo een soort goeddoening voor het falen van de organisatie bij de ontwikkeling van de Pakistaanse atoombom.

Zoals wellicht bekend, stal Abdul Qadeer Khan, de vader van het Pakistaanse nucleaire wapenprogramma, blauwdrukken van een uranium opwerkingscentrifuge bij het Nederlandse atoominstituut URENCO. Khan, die studeerde aan de Technische Hogeschool in Delft, kreeg na zijn terugkeer naar Pakistan hulp van de Nederlander Henk Sleebos, die allerlei componenten voor de productie van een nucleair wapen kocht en exporteerde naar Khan in Pakistan. Sleebos’ activiteiten werden herhaaldelijk onder de aandacht gebracht van de AIVD, die echter passief bleef. Uiteindelijk verkocht Khan de blauwdrukken van de zogenaamde P-1 centrifuges aan Iran en daarmee begon de ontwikkeling van een atoombom in de Islamitische Republiek.

MEMRI rapport

Hieronder de Nederlandse tekst van het MEMRI rapport, waarin het nieuwe AIVD rapport over Iran en zijn nucleaire programma wordt vermeldt:

De Islamitische Republiek Iran probeert al jaren op illegale wijze in Europa verschillende componenten voor haar militaire industrie van massavernietigingswapens te verwerven. De verkoop van deze materialen, componenten en kennis, ook wanneer deze zijn gedefinieerd als toepassingen voor "dual use", zijn gereguleerd in de EU en in Duitsland. Het toezicht op deze kwestie is gebaseerd op relevante lijsten van verschillende criteria die openbaar worden gemaakt door de regeringen en de EU.

Zo schetst de EU haar restrictieve handelsmaatregelen tegen Iran. Europese inlichtingendiensten volgen deze transacties en hun aankooproutes Dit rapport is gebaseerd op rapporten die in de eerste zes maanden van 2023 zijn gepubliceerd door agentschappen in Nederland, Zweden en Duitsland.

Het is opmerkelijk dat de media in Nederland, Zweden en Duitsland grotendeels niet hebben gerapporteerd over de bevindingen van de inlichtingendiensten van hun land over de illegale nucleaire proliferatieactiviteiten van Iran in Zweden, Nederland en Duitsland.

In een veelzeggend voorbeeld van de illegale verspreiding van kernwapens door het Iraanse regime, zei de Zweedse veiligheidsdienst in haar jaarverslag, gepubliceerd in februari 2023, dat "Iran zich bezighoudt met industriële spionage, die voornamelijk gericht is op de Zweedse hightech industrie en Zweedse producten die kunnen worden gebruikt in het kernwapenprogramma."

Sinds 2015, en zelfs daarvoor, hebben open Europese inlichtingenrapporten en nieuwsartikelen onthuld dat het Iraanse regime consequent heeft geprobeerd technologie te verkrijgen voor zijn illegale nucleaire programma en ballistische raketapparatuur. Hieronder presenteren we vertalingen van secties uit de meest recente gepubliceerde inlichtingenrapporten uit Nederland, Duitsland en Zweden over de inspanningen van Iran om technologie te kopen voor programma's voor nucleaire-, biologische en chemische massavernietigingswapens.

Nederland

In het rapport uit 2022 van de Nederlandse Algemene en Inlichtingen Veiligheidsdienst (AIVD), uitgebracht in april 2023, wordt veelvuldig melding gemaakt van illegale Iraanse proliferatieactiviteiten.

"De AIVD en MIVD (Nederlandse Militaire Inlichtingen Dienst red.) zijn er een aantal keren in geslaagd te voorkomen dat Rusland en Iran Nederlandse kennis of technologie verwerven voor hun kernwapenprogramma's."

“Vorig jaar is Iran doorgegaan met zijn nucleaire programma. Het land blijft de voorraden van 20% en 60% verrijkt uranium vergroten. Dit kan door middel van centrifuges die worden gebruikt voor verdere verrijking tot de 90% verrijkt uranium die nodig is voor een kernwapen. "

"Iran negeert verder de afspraken die zijn gemaakt in het kader van het Joint Comprehensive Plan of Action (Het nucleaire akkoord tussen Iran en zes wereldmachten uit 2015 red.). Door de inzet van steeds geavanceerdere uraniumverrijkingscentrifuges vergroot het verder zijn verrijkingscapaciteit. Dit brengt de mogelijkheid van een mogelijke (Iraanse) eerste kernproef dichterbij."

“In 2022 zette de contraproliferatie eenheid haar onderzoek naar het gebruik van chemische wapens in Syrië voort. De focus lag op de huidige situatie, maar er werd ook gekeken welke generaals van het Syrische regime verantwoordelijk zijn voor gifgasaanvallen in het verleden. In 2022, de eenheid ging ook door met het onderzoek naar biologische wapenprogramma's van verschillende zorgwekkende landen, waaronder Rusland en Iran. Extra aandacht ging uit naar recente ontwikkelingen in de biotechnologie en de mogelijke gevolgen daarvan voor de ontwikkeling van nieuwe soorten biologische wapens. "

“De eenheid is er in 2022 een aantal keren in geslaagd om te voorkomen dat onder meer Rusland en Iran materialen, technologie en (toegepaste) wetenschappelijke kennis uit Nederland zouden halen, die ze hadden kunnen gebruiken voor hun kernwapenprogramma’s. Het betrof onder meer andere hightech producten die een belangrijke rol spelen bij de modernisering van massavernietigingswapens. De AIVD heeft hierover officiële mededelingen gedaan aan de overheid en aan financiële instellingen."

Het rapport voegt eraan toe: "Financiële instellingen spelen hierin een rol omdat Rusland, maar ook andere (gevaarlijke) landen, steeds complexere constructies bedenken om exportcontroles en sancties te omzeilen. Daartoe richten zij onder meer dekmantelbedrijven op in Europese landen. Ook bedenken zij financiële constructies om de herkomst van de financiering te verhullen."

“Irans theoretische kennis op nucleair gebied staat bekend als geavanceerd. Maar door sancties ondervindt Iran moeilijkheden bij het uitvoeren van experimenteel onderzoek. Iraanse onderzoekers en studenten komen naar het Westen om praktische kennis en vaardigheden op te doen, aan technische universiteiten in Nederland. In 2022 verhinderden inspanningen van UCP dat een Iraanse wetenschapper, die verbonden was aan een gesanctioneerd instituut, relevante (toegepaste) kennis opdeed aan een Nederlandse technische universiteit. Die kennis had van nut kunnen zijn in het Iraanse kernwapenprogramma. Desnoods zal de AIVD ook nieuwe ontwikkelingen op het gebied van massavernietigingswapens onderzoeken.”

De AIVD is niet zo onomwonden als de Zweedse inlichtingen dienst, maar de opmerking over een eerste Iraanse kernproef is veelzeggend.