Yair Lapid is de zoon van de overleden politicus en journalist Joseph ‘Tommy’ Lapid, een Holocaust-overlevende. Het is duidelijk dat de jonge Lapid wordt gedreven door het feit dat hij een tweede generatie Holocaust-overlevende is. Dit bleek ook weer aan de vooravond van zijn premierschap.

Na het demissionair worden van de regering - die hij met oud-premier Nafatali Bennett vormde - ging Yair direct naar het Holocaustmuseum Yad Vashem in Jeruzalem. Daar, in de hal waar de eeuwige vlam brandt, bracht Yair eer aan zijn vader. Hij beloofde zijn vader postuum dat hij als premier Israël sterk zou houden en in staat om zichzelf te verdedigen.

Een Zweedse held

Yair Lapid zou nooit premier van Israël hebben kunnen worden, ware het niet dat een jonge Zweedse diplomaat tijdens de Tweede Wereldoorlog als een held optrad tegen de nazi’s. Deze diplomaat heette Raoul Wallenberg en kwam in juli 1944 in Boedapest, Hongarije aan. In slechts vijf maanden tijd slaagde hij erin om duizenden Joden uit de handen van de nazi’s te bevrijden. Dit deed hij door hen van Zweedse paspoorten te voorzien en hen te verbergen in leegstaande gebouwen.

In 1945 verdween Wallenberg, nadat het Rode Leger van de Russische dictator Joseph Stalin het beleg van Boedapest begon. De diplomaat werd gesommeerd om naar een kantoor van de Russische geheime dienst KGB te komen voor ondervraging. De Zweedse diplomaat werd van spionage verdacht. Volgens sommige onderzoekers zou Raoul Wallenberg in juli 1947 zijn bezweken aan verwondingen die hij had opgelopen tijdens verhoren van de KGB in Moskou.

‘Tommy’ Lapid

Joseph ’Tommy’ Lapid was een van de jonge Joden die samen met zijn moeder door Wallenberg uit het Getto van Boedapest werd geholpen. Tommy’s vader was eerder door de nazi’s opgepakt en naar een concentratiekamp gedeporteerd, waar hij werd vermoord.

Tommy en zijn moeder zouden ditzelfde lot hebben ondergaan, ware het niet dat Wallenberg hen redde. Later vertelde Tommy dat op een dag de nazi’s naar hun huis in het getto kwamen en iedereen sommeerden om naar buiten te komen. Zijn moeder werd vervolgens door de nazi’s meegenomen. Tot Tommy’s verbazing keerde ze later die dag terug. Hij had naar eigen zeggen al het gevoel dat hij wees was geworden, maar zijn moeder zei hem dat ze “veilig” waren. Tommy wist onmiddellijk wat ze bedoelde en wie daarvoor verantwoordelijk was. Wallenberg was immers al een levende legende voor de Joden in het Hongaarse getto.

Later, toen Tommy in Israël was, zei hij dat Wallenberg voor de Joden in het getto een "engel was in het midden van een hel". Zijn moeder had hem verteld hoe Wallenberg haar en driehonderd andere Joodse vrouwen vrij wist te krijgen. Terwijl de vrouwen in het gelid stonden tijdens een sneeuwstorm, kwam er een grote donkere auto met een diplomatiek nummerbord aanrijden. De auto stopte vlak bij de plaats waar de SS-commandant stond en Wallenberg stapte uit de auto. Vervolgens confronteerde de jonge diplomaat de nazi’s en eiste de vrijlating van alle vrouwen. De SS-commandant was klaarblijkelijk onder de indruk van het charisma van de jonge Zweedse diplomaat en liet de vrouwen gaan. Wallenberg voorzag de vrouwen en hun kinderen vervolgens van ‘schutzpassen’ en nam hen mee.

(tekst gaat verder onder foto's)

In de voetsporen van zijn vader

Zo werden de jonge Tommy en zijn moeder gered van een zekere dood. In 1948 vluchtten zij vanuit Europa naar de pasgeboren staat Israël, waar Tommy later als journalist werkte. In 1999 ging hij de politiek in en werd lid van de nieuwe Shinoei-partij die aanvankelijk zes zetels in de Knesset had. Nog later werd Lapid voorzitter van de partij die onder zijn leiding 15 zetels won bij de verkiezingen in 2003.

Yair volgde in de voetsporen van zijn vader en was eerst ook journalist. Later werd hij een bekende televisiepersoonlijkheid met zijn eigen talkshow. In 2012 richtte hij de Yes Atid-partij op, die nu de op een na grootste partij in Israël is. Vorig jaar werd Yair minister van Buitenlandse Zaken en nu is hij dus premier van de Joodse staat.

In zijn rol van minister van Buitenlandse Zaken ging Yair Lapid vorig jaar naar Zweden. Daar gaf Anne Linde, de Zweedse minister van Buitenlandse Zaken, hem een pagina uit het dagboek dat Wallenberg bijhield. Op die pagina stonden de gegevens van enige ‘schutzpassen’ die Wallenberg had afgegeven. Onder hen waren Katherina en Joseph Lampel. Lampel was de Europese familienaam van de vader en grootmoeder van Yair Lapid. Yair was zeer emotioneel toen Linde hem de pagina uit Wallenbergs dagboek liet zien. Volgens aanwezigen had hij tranen in zijn ogen. De pagina werd door Yair daarna ingelijst en hangt nu op de muur van zijn kantoor.

Dankzij deze Zweedse diplomaat, Raoul Wallenberg werd Yair Lapid dus premier van Israël.