Hitler zag zich als tweede Haman

De afgelopen duizenden jaren werden de Joden sterk vervolgd met talloze slachtoffers als gevolg. Hitler wilde net als Haman alle Joden uitroeien. Maar deze Jodenhater ging voorzichtiger te werk. Pas in januari 1942 liet hij in de Wannseeconferentie formeel zijn doel vastleggen. Toen had hij de gebieden met vele miljoenen Joden al in zijn macht. Als de plannen van operatie Barbarossa en het woestijnleger van generaal Rommel niet waren verhinderd, zou de ring zijn gesloten en ook Jeruzalem bij Derde Rijk horen.

Hitler zag zichzelf daadwerkelijk als een tweede Haman. In een radiotoespraak op 30 januari 1944 zei hij dat mochten de nazi’s worden verslagen de Joden voor de tweede keer triomfantelijk Purim konden vieren. Zo zou het inderdaad gaan. Op 16 en 17 maart 1946 vierden de Joden Poeriem. Heel bijzonder was de viering in een kamp voor ontheemde Joden in Landsberg terwijl in de gevangenis van die stad de belangrijkste helpers van Hitler wachtten op hun proces. In dezelfde gevangenis had Hitler in 1924 Mein Kampf geschreven.

Congres in Wenen over Iran

De leider van Iran, ayatollah Khamenei, is er heel open over dat hij een Jodenhater is. De staat Israël beschouwt hem als een extreem groot gevaar, omdat Iran over de technologie beschikt om uranium te verrijken. Op 24 september jl. was de kop boven een artikel in het Reformatorisch Dagblad: “Iran is nooit dichter bij atoombom geweest dan nu.” Internationale sancties zorgden er tot voor kort voor dat de staatskas van Iran vrijwel leeg was. Maar in het afgelopen jaar raakte de kas weer gevuld door illegale verkoop van olie.

Met dat geld financiert Iran terrorisme in het Midden-Oosten. Dat is niet alleen een probleem voor Israël maar ook voor Saoedi-Arabië dat vanuit Jemen bestookt wordt met raketten. Toch werkt de Amerikaanse president Biden hard aan het opheffen van de sancties voor Iran. Dat doet hij omdat hij de Iraanse olie nodig heeft om sancties op Russische olie te kunnen leggen zonder de olieprijzen nog verder omhoog te stuwen. Maar daarmee heeft hij de leiders van Saoedi-Arabië en de emiraten tegen zich in het harnas gejaagd. De onderkoning van het altijd zo Amerikaans gezinde Saoedi-Arabië weigert zelfs Biden telefonisch te woord te staan. Hoe zal dit aflopen?

Verwijst Poeriem alleen naar loten?

Rabbijn David Fohrman stelt in zijn boek over Esther of we het niet vreemd vinden dat het Poeriemfeest verwijst naar iets wat Haman deed: het lot werpen. Zou het feest niet genoemd moeten worden naar iets wat Esther deed? Hij legt dan uit dat het woord poeriem in het Aramees inderdaad ‘loten’ betekent maar in het Hebreeuws andere bronnen kent. Poer komt dan ook voor in Jom Kippoer, Grote Verzoendag. In Numeri 30 komt een woord voor dat in het Hebreeuws sterk verwant is aan poeriem. Het gaat daar om de mogelijkheid van het ongedaan maken van een belofte door een vrouw. De diepere betekenis van Poeriem is voor deze rabbijn dat koningin Esther het bevel van Haman, dat het zegel van haar man droeg, ongedaan maakte.

Terwijl bij Pesach God voor alle volken Zijn macht in het openbaar toonde, werkte Hij bij Poeriem in het verborgen. Esther moest de stap nemen, maar God gaf de koning een slapeloze nacht waarin hij uit de kronieken hoorde hoe Mordechai hem gered had. Voor het Joodse volk is de viering van Poeriem dan ook net als Pesach een loflied aan de Almachtige.