Israëlupdate 16 mei • Aanzienlijke escalatie aan het noordelijk front
Door Yochanan Visser -
16 mei 2024
Het belangrijkste nieuws van de afgelopen twee dagen was waarschijnlijk dat het Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA) de alarmklok heeft geluid over de ontwikkelingen in het Iraanse nucleaire programma. Rafael Grossi, de directeur van de IAEA, was in Londen op dinsdag en ontmoette daar David Cameron de Britse minister van Buitenlandse Zaken. Na afloop van zijn gesprek met Cameron zei Grossi dat “wij dichter bij een situatie zijn aangeland waarbij er een groot vraagteken gezet kan worden bij wat zij (Iran) aan aan het doen zijn en waarom ze het doen”.
Grossi zei dat hij extreem bezorgd was over recente opmerkingen die Iraanse functionarissen hadden gemaakt waarin zij dreigden om nucleaire wapens te ontwikkelen, en over het gebrek aan coöperatie door Iran met de IAEA inspecteurs. “Losse opmerkingen over nucleaire wapens zijn zeer ernstig voor mij en ik denk dat het zou moeten stoppen”, zei Grossi voor zijn opmerking over het vraagteken bij het Iraanse atoomprogramma.
Grossi gaf verder aan dat het akkoord over de inspecties van de IAEA in een zeer moeilijke positie is gekomen. De laatste Iraanse official die een veelzeggende opmerking maakte over de kans dat Iran werkt aan een nucleaire wapen was Kamal Khazzari, een belangrijke adviseur van Ayatollah Ali Khamenei, de opperste leider van Iran. In verband met Israël zei Khazzari op 8 mei jl. dat er nog geen beslissing is gemaakt over het bouwen van een atoombom, maar dat wanneer Iran’s voortbestaan zou worden bedreigd (door Israël) er geen keus zou zijn en dat Iran de “militaire doctrine” dan zou veranderen.
Khazzari was niet de enige Iraanse official die liet doorschemeren dat de Islamitische Republiek op zijn minst overweegt om kernwapens te produceren. Dit soort opmerkingen begonnen in de aanloop naar de Iraanse aanval op Israël in de nacht van zaterdag 13 april en zondag 14 april. In een artikel uit oktober vorig jaar waarschuwde ik al dat Iran de chaos tijdens de meervoudige frontenoorlog tegen Israël zou kunnen gebruiken om uit te breken naar een atoombom. Die chaos zou rond deze tijd moeten beginnen en is direct gerelateerd aan wat Hezbollah en de andere sjiietische milities in Syrië zullen gaan doen.
Syrië en Jordanië
In dit verband is het interessant om te kijken wat er gaande is in Syrië nabij de grens met Jordanië, In de Sweida provincie hebben de Quds Brigade van de Iraanse Islamtisiche Revolutionaire Garde en sjiietische milities posities ingenomen langs de grens met Jordanië. Vanuit Jordanië werd op woensdag gemeld dat het leger onlangs een Iraans plot om wapens te smokkelen naar de Moslim Broederschap had opgerold. Een cel van de Moslim Broederschap die bestond uit Palestijnse Arabieren en die met banden onderhielden met Hamas ontving de wapens.
Het uiteindelijke doel van deze wapensmokkel was om een coup te organiseren tegen het regime van Koning Abdulla II en om dan Israël aan te pakken met terreuraanslagen. De Moslim Broederschap heeft een grote aanhang onder de Jordaanse bevolking die voor 80 procent uit Palestijnse Arabieren bestaat. Deze Islamisten zien de oorlog tegen Israël als een religieuze plicht en zijn nu actief geworden onder invloed van de oorlog in Gaza. Israël heeft een bijna vierhonderd kilometer lange grens met Jordanië die op de meeste plaatsten poreus is.
Tot de huidige oorlog begon was er sprake van intensieve samenwerking op inlichtingengebied door de inlichtingendiensten van Israël en Jordanië. De oorlog heeft weliswaar de betrekkingen tussen de twee landen verder bekoeld, maar tijdens de Iraanse aanval op Israël nu meer een maand geleden, nam de Jordaanse luchtmacht deel aan een geallieerde actie om de inkomende drones en rakketen te onderscheppen.
Koning Abdullah heeft een direct belang bij samenwerking met Israël tegen de dreiging van Iran en dit geldt ook voor andere Arabische landen en dan vooral Saoedi-Arabië. Voor de regering in Riyad is een scenario waarbij Iran Jordanië overneemt een rode lijn die niet overschreden mag worden.
Vandaag werd bekend dat de Jordaanse veiligheidsdiensten een aantal smokkelaars hadden opgepakt die van plan waren om een grote hoeveelheid van de schouder afgevuurde raketten te smokkelen naar Judea en Samaria. De raketten kwamen uit Iran.
Nieuws van de verschillende fronten
Gaza front
In Gaza zijn nog altijd zware gevechten gaande in het noorden en het zuiden, alsmede in de Zaytun buurt van Gaza Stad en nu in het oosten van Rafah. In de media in Israël verschenen op woensdag berichten dat een grotere operatie in het centrum van Rafah werd opgehouden op verzoek van de Amerikaanse regering die zijn Nationale Veiligheidsadviseur Jake Sullivan naar Israël heeft gestuurd. Premier Benjamin Netanyahu zei daarop dat de operatie in Rafah gewoon door zal gaan en dat die niet maanden maar weken zal duren.
Israël is er in geslaagd om binnen twee weken de helft van de circa 1 miljoen vluchtelingen uit Rafah over te brengen naar andere delen van Gaza en dan vooral naar het nieuwe al-Mawasi kamp. Deze prestatie overtrof de stoutste verwachtingen en vooral die van de regering van president Joe Biden die altijd beweerde dat Israël geen plan had voor de re-locatie van de vluchtelingen.
Op woensdagavond vond in Jabalya in het noorden van Gaza een tragisch incident plaats waarbij vijf IDF soldaten hun leven verloren. Twaalf anderen raakten gewond en drie van hen ernstig toen twee tanks per abuis op het gebouw schoten waar zij hun kamp hadden opgeslagen. De tanks hadden beperkt zicht op het gebouw en namen waar dat er geweerlopen uit de ramen van het gebouw staken. De soldaten in de tanks kwamen tot de foute conclusie dat het om terroristen zou gaan en schoten vervolgens op het gebouw. Kort na het incident publiceerde de IDF een zeer ongebruikelijke mededeling waarin werd gezegd dat er tenminste tien gewonde IDF soldaten waren en waarin werd gevraagd om psalmen te reciteren.
Elders in Gaza werd vandaag de noodhaven, die ingenieurs en soldaten van het Amerikaanse leger hebben gebouwd voor de kust van Gaza, in gebruik genomen. De aanleg van de haven is sneller verlopen dan eerst werd aangenomen maar de ingebruikname werd opgehouden door slecht weer en een onstuimige zee. Het eerste schip met hulpgoederen voor Gaza is nu onder weg vanuit de haven van Larnaca in Cyprus. De haven zal op volle capaciteit 150 trucks met hulpgoederen kunnen verwerken.
Noordelijke front
Aan het noordelijke front vond de afgelopen vierentwintig uur een aanzienlijke escalatie plaats. De escalatie begon nadat de IAF Hussain Ibrahim Mekky, een senior Hezbollah commandant, elimineerde in de nacht van dinsdag op woensdag. Hezbolla reageerde daarop met een enorme barrage van tachtig raketten die waren gericht op de berg Merom. Dit was het begin van een serie van 17 aanvallen met UAV’s en raketten op het noorden van Israël over de laatste twintig uur. Bij een aanval met een antitankraket werden vier IDF soldaten verwond. Een burger die de soldaten te hulp schoot werd door een tweede raket gedood.
Op woensdagavond escaleerde de situatie verder toen Hezbollah een aanval pleegde met twee kamikaze UAV’s op een legerbasis bij het Golani kruispunt twaalf kilometer ten oosten van de stad Tiberias aan het Meer van Galilea. Later bleek dat het doel een spionagezeppelin was die boven de basis in de lucht hing. Deze luchtballon, de Tal Shemayim, werd gebruikt om raket- en UAV lanceringen in Libanon te registreren. Het incident werd als zeer ernstig beschouwd omdat de UAV’s onopgemerkt de Golani basis hadden kunnen bereiken.
De reactie van het Israëlische leger kwam snel en er werd een serie zware bombardementen uitgevoerd op de Baalbek vallei in het centrum van Libanon. Daarbij werd een raketfabriek vernietigd en andere Hezbollah faciliteiten. De Hezbollah aanvallen namen echter niet af en vandaag werden op nieuw kamikaze UAV’s en raketten op het noorden van Israël gelanceerd. In totaal werden er vandaag 90 raketten op het noorden afgevuurd en vier kamikaze UAV’s. Drie burgers werden verwond in de stad Metaulla bij een van deze UAV aanvallen die werd uitgevoerd met een nieuw type drone die in Iran was geproduceerd. De UAV vuurde twee S-5 raketten af op zijn burgerdoel in Metulla.
IAF gevechtsvliegtuigen patrouilleren nu weer 24 uur per dag in het luchtruim boven noord Israël.
Aanvallen uit Irak en Jemen
In het luchtruim boven het oosten van Israël werden op woensdag in totaal vier onbemande kamikaze vliegtuigen onderschept onder meer door IAF vliegtuigen en het Patriot luchtdefensie systeem. Twee van deze zogenaamde UAV’s kwamen uit Irak en werden bestuurd op afstand door terroristen van het Islamitische Verzet in Irak, een koepelorganisatie van sjiietische milities die voorheen al-Hashd al-Sha’abi werd genoemd. De andere twee UAV’s kwamen uit Jemen en werden door Amerikaanse oorlogsschepen uit de lucht geschoten.
CENTCOM het door de VS geleide geallieerde opperbevel in het Midden-Oosten maakte op woensdag bekend dat het een serie van vier luchtaanvallen had uitgevoerd op doelen van de Ansar Allah militie in Jemen. De door Iran gesteunde militie, die meestal wordt aangeduid als de Houthis in de media, voert nu dagelijks aanvallen uit op vrachtschepen in de Rode Zee en de Golf van Aden.
Hartland front
Dan is er het hartland front in Judea en Samaria waar nu dagelijks gevochten wordt. In vrijwel alle Palestijnse steden, Bethlehem uitgezonderd, werden de afgelopen dag vuurgevechten gemeld tussen IDF eenheden en Palestijnse terroristen. Helikopters van de IAF ondersteunden de operaties in meer dan dertig steden en dorpen. In vrijwel alle gevallen was het doel de Gulf Exchange Company die betrokken is bij de financiering van terreuraanslagen. De managers en enkele medewerkers van dit bedrijf werden gearresteerd. Er werden ook twee pogingen tot een steekaanslag gerapporteerd. In Jeruzalem probeerde vannacht een terrorist om vier agenten van de grenspolitie aan te vallen met een mes. De man werd daarop doodgeschoten.
Nederland
Tot slot enig positief nieuws. In Israël is met grote vreugde gereageerd op het voornemen van de nieuwe coalitie in Nederland om de ambassade over te brengen van Tel Aviv naar Jeruzalem. Nederland zou daarmee het eerste West-Europese land worden dat de ambassade in Jeruzalem gaat onderbrengen. De populariteit van Geert Wilders was al groot in Israël, maar zal nu verder stijgen. Nederland was de laatste tijd regelmatig negatief in het nieuws, onder meer door een bezoek van demissionair minister van Buitenlandse Zaken Bruins Slot.
De minister bracht op 7 mei een bezoek aan haar collega Yisrael Katz en probeerde hem te onderwijzen in wat Israël wel of niet kon doen in Rafah, Gaza. “Wij (Nederland) zullen niet in staat zijn om Israël te beschermen vanwege Rafah”, zei Bruins Slot, die verder beweerde dat de IDF-operatie zou leiden tot een escalatie die de regio niet zou kunnen hebben. Katz kaatste terug en vertelde haar het volgende: “U moet Israël beschermen, dit is ook uw oorlog tegen de radicale islam in Europa!”
BREAKING NEWS: The Netherlands is moving its embassy from Tel Aviv to Jerusalem! 🎉
— Michael Weingardt (@Michael_Wgd) May 16, 2024
In a historic decision, the Dutch government has announced plans to relocate its embassy to Jerusalem, following the formation of a new coalition government led by Geert Wilders. This move… pic.twitter.com/WMlRGAmYRf