Israël en de noodzaak van strategiewijziging ten opzichte van Iran
Door Yochanan Visser -
5 januari 2024
Israël is vastbesloten om een duidelijke overwinning te boeken op Hamas in Gaza. Hetzelfde kan echter niet gezegd worden over Iran, de moeder van alle oorlogen die Israël sinds haar ontstaan in 1948 voerde.
We zijn nu bijna drie maanden verwikkeld in een oorlog die Israël tot nu toe niet kende. Ten eerste is het nu al veruit de langste oorlog die Israël in zijn nog jonge historie heeft gekend en ten tweede is dit een meervoudige frontenoorlog, wat voorheen ook nog niet is voorgekomen.
In 1967 en 1973 waren er weliswaar ook meerdere fronten, maar die oorlogen waren conventioneel van karakter. Dat wil zeggen: legers vochten tegen legers.
Het zevende front ontbreekt
Israël is op dit moment verwikkeld in een asymmetrische oorlog met een reeks terreurbewegingen en milities variërend van de Ansar Allah militie in Jemen tot Hezbollah en het Islamitische Verzet in Irak. De zes fronten waarmee Israël zich geconfronteerd ziet, zijn Gaza, Libanon, Syrië, Jemen, Irak en het hartland van Israël, Judea en Samaria. Het zevende front, dat eigenlijk het belangrijkste zou moeten zijn, ontbreekt, en dat is Iran.
Alle inlichtingen- en militaire experts zijn het erover eens dat Iran de oorlog tegen Israël aanstuurt en heeft voorbereid in de afgelopen jaren.
Het regime in Teheran spreekt, zoals gebruikelijk, met dubbele tong over zijn betrokkenheid bij de oorlog tegen Israël. Aan de ene kant doet men niet geheimzinnig over die betrokkenheid en houdt wijd en zijd gepubliceerde vergaderingen met de leiders van terreurbewegingen, zoals Hamas. Ook spreekt men openlijk over het doel om de staat Israël te elimineren.
Aan de andere kant ontkent Iran iedere betrokkenheid bij de acties van de diverse milities en terreurbewegingen, zelfs wanneer Iran betrapt wordt op het leveren van wapens aan zijn vazallen, zoals herhaaldelijk het geval was met Ansar Allah. De Amerikaanse en Britse marines hebben bij verschillende gelegenheden schepen uit Iran onderschept die met wapens op weg naar Jemen waren.
De MABAM doctrine
De ontkenningen van Iran werden eerder deze week weer actueel, toen Amir Sayeed Iravani, de Iraanse ambassadeur bij de Verenigde Naties, een brief schreef aan Secretaris-Generaal Antonio Guterres. In die brief ging Iravani in op de Amerikaanse beschuldiging dat Iran militaire filialen heeft in verschillende landen van het Midden-Oosten. De ambassadeur van Iran schreef dat er “geen groep is die geaffilieerd is met het leger van Iran waar het gaat om Syrië, Irak of ergens anders”. Deze groepen werken volgens Iravani niet onder de controle van Iran of dienen de belangen van de Islamitische republiek. “Iran is niet verantwoordelijk voor de acties van individuen of groepen in de regio”, schreef de ambassadeur.
Israël is tot nu toe meegegaan in Irans spel om vanachter de schermen de oorlog te voeren tegen de Joodse staat. Dit ondanks het feit dat in Israël algemeen erkend wordt dat Iran de grootste bedreiging vormt voor het voortbestaan van de Joodse staat. In dit opzicht bestaat er geen enkel verschil van mening tussen rechts en links en tussen de politieke partijen in Israël.
Israël voert de oorlog tegen Iran, die wordt aangeduid met het Hebreeuwse acroniem MABAM (oorlog tussen de oorlogen) ook grotendeels achter de schermen, en gaat slechts directe confrontaties aan met de terreurbewegingen die door Iran worden gesponsord. Men zwijgt grotendeels over aanvallen op aan Iran gerelateerde doelen in Syrië en laat de buitenlandse media erover rapporteren.
Bennett en de octopus
Deze strategie wordt zelfs nu gehandhaafd tot ergernis van, bijvoorbeeld, ex-premier Nafatali Bennett. Het was geen toeval dat Bennett in een recent interview met The Wallstreet Journal plotseling bekend maakte dat hij tijdens zijn premierschap opdracht had gegeven om tot twee keer toe een directe aanval op Iran te lanceren.
De eerste actie tegen Iran, waar Bennett zijn fiat aan gaf was een aanval op een dronebasis in Iran nadat er tot twee keer toe een Iraanse drone het Israëlische luchtruim was binnengevlogen. Ruim een maand later, in maart 2022, gaf Bennett opdracht om Hassan Sayyad Kodaei, een commandant van een eenheid van de Islamitische Revolutionaire Garde van Iran te liquideren. Kodaei was betrokken bij een moordcomplot tegen Israëlische burgers in Turkije. Bennett argumenteerde dat Iran Israël in feite in gijzeling houdt via zijn vazallen Hamas, Hezbollah en Ansar Allah (Houthis). “De regeringen van de laatste decennia praten en preken maar laten de leiders van Iran geen pijnlijke prijs betalen,” schreef Bennett.
Zijn opinieartikel werd onmiddellijk bekritiseerd in Israël vanwege het prijsgeven van “geclassificeerde informatie”. Ook premier Benjamin Netanyahu voegde zich in het koor van criticasters en noemde Bennetts onthullingen “onverantwoordelijk”. Likoed parlementslid Yuri Edelstein ging zelfs zover om Bennett te beschuldigen van het dienen van zijn eigen belang.
In feite herhaalde Bennett echter wat hij al zei tijdens zijn premierschap dat Israël zich in de strijd tegen Iran moest richten op “de kop van de octopus”. Dat was in januari 2022 toen hij aankondigde dat Israël de regels van het spel met Iran zou gaan veranderen. Hij zei toen ook openlijk dat het niet genoeg was dat Israël keer op keer Iran in Syrië aanpakte. In zijn opinieartikel voor WSJ ontkende Bennett dat hij voor oorlog pleitte tegen Iran en zei dat er andere middelen waren, zoals sancties en regimeverandering door het versterken van de oppositie. Het probleem hiermee is dat het eerder is geprobeerd en dat het niet leidde tot het verdwijnen van het regime in Iran.
Een Iraanse dissident die Israël bezocht eerder deze week en een toespraak hield voor het Knesset comité voor Buitenlandse Zaken en Veiligheidszaken. Yahid Bishasti, die nu in Londen woont, vertelde het comité dat Israël binnenkort met “de ‘olifant in de kamer’ zou moeten afrekenen en dat is de regering van Iran”. Terwijl hij zei dat er een leger van 80 miljoen Iraniërs is dat wacht op een Israëlische militaire actie tegen Iran pleitte de dissident voor moed. “Wees niet bang om de leiders van Iran aan te vallen, het is de enige taal die zij verstaan”, zei Bishasti.
Militaire actie?
Het is echter zeer twijfelachtig of er militaire actie zal komen tegen Iran door de IDF zolang Israël zijn strategie tegen de Islamtische Republiek niet aanpast. Nu Israël eindelijk lijkt te hebben ingezien (met betrekking tot Gaza) dat de enige wijze waarop een oorlog gewonnen kan worden via een duidelijke overwinning is, lijkt het tijd om de lijn van denken over een directe aanpak van Iran grondig te herzien zeggen critici zoals Bennett.
De ex-Premier schreef daarover dat Iran altijd ongestraft is weggekomen met zijn agressie in het Midden-Oosten, en dat is zonder enige twijfel correct. We zien dit ook aan de wijze waarop het Westen nu omgaat met de agressie van Ansar Allah tegen het civiele scheepvaartverkeer in de Rode Zee. Het vormen van een coalitie van marines is niet genoeg gebleken om Ansar Allah en Iran, dat de militie helpt met concrete inlichtingen over de positie van schepen, af te houden van verdere aanvallen. En het zelfde geldt voor het dreigen met militair geweld.
Bennett voerde de voormalige Sovjet Unie aan als een voorbeeld hoe dreiging met militair geweld een duivels imperium kan doen imploderen. Echter een vergelijking met Nazi Duitsland lijkt echter eerder op zijn plaats. Dit is de les die Israël heeft getrokken uit wat er gebeurde op zeven oktober jl. en dus gaat de IDF nu eindelijk voor een duidelijke overwinning op Hamas in Gaza, na jaren van beheersing van het conflict met de jihadistische terreurbeweging.
Het blijft echter de vraag of hetzelfde zal gebeuren met de Islamitische Republiek Iran. Premier Benjamin Netanyahu heeft altijd een politiek gevoerd die gebaseerd was op het mobiliseren van de internationale gemeenschap tegen Iran. Die politiek heeft duidelijk gefaald nu de wereld passief blijft in het licht van de verdere ontwikkeling van het Iraanse nucleaire programma en de agressie van Iran in het Midden-Oosten en daarbuiten. De Verenigde Staten hebben de militaire middelen om Iran te verpulveren en zelfs Israël is daartoe in staat. De noodzakelijke strategiewijziging blijft tot nu toe echter uit.