Focus op Gaza en Hezbollah

Om met het laatste te beginnen, het is duidelijk dat het staakt-het-vuren er nooit was gekomen als er geen gijzelaars waren geweest in Gaza. Ex-premier Naftali Bennett erkende tijdens een interview met FOX News dat “er spanning is tussen de twee doelen van de oorlog in Gaza”. Deze doelen zijn de totale eliminatie van Hamas én de vrijlating van alle gijzelaars. Door in te stemmen met het geven van prioriteit aan het tweede doel is er een reële kans dat het Israëlische leger het ‘momentum’ verliest in de oorlog tegen Hamas en Palestijnse Islamitische Jihad in Gaza. Bennett erkende dat. De exclusieve focus op Gaza lijkt dan ook, vanuit strategisch oogpunt, een nieuwe fout die Israël maakt.

Neem bijvoorbeeld wat er nu in het noorden gebeurt met Hezbollah. Terwijl Hezbollah geen staakt-het-vuren overeenkomst heeft met Israël, is de intensiteit van de gevechten weliswaar afgenomen maar de bijna dagelijkse incidenten continueerden. Waarnemers zeggen nu dat Hezbollah, ondanks mooie woorden van minister van Defensie Yoav Galant, opnieuw bezig is de verloren militaire infrastructuur te herbouwen vlak bij de grens met Israël. Galant zei op maandag dat Hezbollah is teruggedrongen uit het grensgebied. Dit is pertinent onwaar.

Een ander meer serieus probleem is dat, in tegenstelling tot de oorlog in Gaza, de IDF geen duidelijk omschreven doel heeft in de strijd met Hezbollah. Tot nu toe is er sprake van een lage intensiteit oorlog op basis van een actie en reactie-patroon. Deze situatie heeft er wel voor gezorgd dat er nu bijna honderdduizend Israëli’s zijn, die uit hun huizen zijn gedreven. De inwoners van de gemeenschappen langs de grens met Libanon zeggen dat zij niet zullen terugkeren zolang Hezbollah niet door IDF is teruggedrongen tot de lijn achter de Litani-rivier, zoals VN Veiligheidsraad resolutie 1701 ook eiste.

Langzame escalatie

Het idee in het politieke- en defensie establishment van Israël is dat eerst de Gaza-oorlog moet worden gewonnen en dat dan de aandacht verlegd kan worden naar het noordelijke front. Het is echter maar de vraag of Iran Israël de tijd zal gunnen om dit scenario te realiseren.

Zoals het er nu naar uit ziet, is Iran de zogenaamde meervoudige frontenoorlog tegen Israël langzaam aan het escaleren. Daarbij dient aangetekend te worden dat het regime in Iran deze oorlog ziet als een confrontatie met Israël en de Verenigde Staten. Dit kan men vooral zien aan wat er in Syrië en Irak gebeurt.

Daar zijn de sjiitische milities al sinds het begin van de oorlog in Israël bezig met het opvoeren van hun acties tegen het Amerikaanse leger. Deze milities worden aangestuurd door de Quds Brigade van de Islamitische Revolutionaire Garde van Iran en hebben sinds 7 oktober meer dan zestig aanvallen gepleegd op Amerikaanse basissen in Irak en Syrië. De reactie van de Amerikanen is tot nu toe minimaal geweest, ondanks het feit dat 56 soldaten van de VS werden verwond bij die aanvallen. Zeker twintig soldaten liepen een hersenbeschadiging op. Tot nu toe heeft Amerikaanse leger echter maar zes keer gereageerd met een aanval op posities van de Quds Brigade, een teken dat de regering in Washington weet wie er achter de agressie zit.

Irans vazalmilities

Iran heeft een commandocentrum in de Imam Ali basis, een grotendeels ondergronds militair complex nabij de stad Abu Kamal op de grens van Syrië en Irak. Vanuit dit commandocentrum worden de verschillende milities in Syrië en Irak aangestuurd.

In Syrië heeft Iran zijn vazalmilities de afgelopen tijd verplaatst van het oosten van het land naar het zuidwesten en naar Zuid-Libanon. De Fatmiyun militie uit Pakistan en de Zeinabiyun militie uit Afghanistan, bijvoorbeeld, zijn nu ingezet in het grensgebied met Israël op de Golan Hoogvlakte en in Libanon. De Quds Brigade kan een leger van meer dan honderdduizend man op de been brengen aan het noordelijke front en heeft dit leger de naam ‘Golan Bevrijdingsbrigade’ gegeven. Deze brigade werd in 2017 al opgericht door de Irakese militie Al-Nujaba onder leiding van Qassem Soleimani, de toenmalige commandant van de Quds Brigade.

Het front op de Golan Hoogvlakte is tot nu toe vrij rustig gebleven met hier en daar een aanval met mortieren en korteafstandsraketten, en zelfs een aanval met een onbemand kamikaze vliegtuig op Eilat in het uiterste zuiden van Israël. Het leidt echter geen twijfel dat in een later stadium van deze oorlog dit zal veranderen. Hetzelfde geldt voor de bijna tweehonderdduizend raketten en andere projectielen die Hezbollah in zijn bezit heeft. Dit fenomenale arsenaal wordt door Iran achter de hand gehouden voor de laatste fase van de oorlog.

De andere fronten

Iran heeft dus een duidelijk operationeel plan dat ook voorziet in de escalatie van het front in het centrum van Israël, de door de PA gecontroleerde gebieden in Judea en Samaria. Ayatollah Ali Khamenei heeft herhaaldelijk op het belang van dit front gewezen en Iran heeft het afgelopen jaar de Palestijnse terreurinfrastructuur daar laten herzien. Via Jordanië en Syrië leverde Iran (met kleine drones) nieuwe wapens en gaven ze training in het lokaal produceren van raketten en bermbommen die Hezbollah ook gebruikt. Iran speelde ook een grote rol bij de bloedige invasie die Hamas uitvoerde op 7 oktober jl. Het operationele plan van die aanval, dat werd gevonden op de lichamen van gedode terroristen, had alle kenmerken van een Iraanse militaire operatie. Het is opmerkelijk dat Hamas nadien geen blijk gaf van progressie in zijn strijdwijze. De middelen die men gebruikte om de IDF-opmars te dwarsbomen, zijn dezelfde als die Hamas bij eerdere confrontaties met het Israëlische leger hanteerde.

Dan is er de Ansar Allah of Houthi militie in Jemen. Deze sjiitische militie, dat door de Quds Brigade bewapende en getrainde wordt, is zijn aanvallen op Israël duidelijk aan het escaleren. Over de laatste week werden er drie pogingen gedaan om aan Israël gerelateerde schepen te kapen en in één geval werd een Israëlisch schip van de firma ZIM aangevallen met een kamikaze drone. Daarnaast heeft Ansar Allah aanvallen met drones en ballistische- kruisraketten uitgevoerd op het zuiden van Israël. Slechts in één geval landde een drone in Eilat en in alle andere gevallen werden de luchtwapens geneutraliseerd door de Israëlische luchtverdediging, die van Saoedi-Arabië (!) en de Amerikaanse marine in de Rode Zee. Tot nu toe heeft het Israëlische leger geen enkele tegenaanval uitgevoerd in Jemen, of het mocht een cyberaanval zijn die aan Mossad werd toegeschreven.

Hoofd van de octopus

Er is nu een patroon zichtbaar waarbij het Amerikaanse leger de Iraanse vazallen in Jemen, Irak en Syrië voor zijn rekening neemt en Israël de terreurgroepen rond de grenzen van het land. De Israëlische luchtmacht is in Syrië en Irak slechts actief om Iraanse wapentransporten te dwarsbomen. Het is echter te weinig om het Iraanse operationele plan te frustreren, laat staan stoppen. Daarvoor is nodig dat de VS en Israël zich gaan concentreren op “het hoofd van de octopus”, zoals Bennett het aanduidde toen hij premier van Israël was.

Premier Benjamin Netanyahu, verwierp bijna twee weken een operationeel plan dat was opgesteld door de top van de IDF en AMAN, de inlichtingendienst van het leger. Dat plan voorzag in een preventieve massieve aanval op Hezbollah en zijn immense wapenarsenaal. Het valt daarom aan te nemen dat Netanyahu ook niets zal willen weten van directe aanvallen op de Quds Brigade of zelfs doelen in Iran zelf.

Het Amerikaanse leger heeft de middelen om zijn afschrikkingkracht tegenover Iran te herstellen, zoals eerder gebeurde met de liquidatie van Quds Brigade commandant Qassem Soleimani. Deze liquidatie, die plaatsvond toen Donald Trump president van de VS was, bracht Iran ertoe om een tijd lang een laag profiel te houden in zijn terroristische activiteiten in het Midden-Oosten. President Joe Biden lijkt echter niet van plan om Iran direct aan te pakken. Dat bleek ook toen Iran een deal sloot met de regering Biden over het vrijgeven van Iraanse tegoeden bij banken in Qatar ter waarde van acht miljard dollar, in ruil voor de vrijlating van Amerikanen die gevangen zaten in Iraanse gevangenissen vanwege valse aanklachten over spionage. Iran beloofde onder deze overeenkomst om de aanvallen op Amerikaanse troepen in Irak en Syrië via zijn vazalmilities te stoppen. Echter zodra het geld was vrijgegeven werden de aanvallen hervat.

Dit nu is de huidige situatie in de meervoudige frontenoorlog waarmee Israël zich geconfronteerd ziet.