Om met dat laatste te beginnen: op zondag publiceerde de Amerikaanse krant The Wall Street Journal een artikel dat was gebaseerd op notulen van een vergadering die werd geleid door de geliquideerde Hamasleider Yahya Sinwar. Uit die notulen bleek dat Hamas de pogrom in Zuid-Israël uitvoerde om de vredesbesprekingen tussen Saoedi-Arabië en Israël te torpederen.

Hamasleider Yahya Sinwar riep het politieke bureau van Hamas in Gaza op 2 oktober 2023 bijeen omdat hij ongerust was dat een eventueel akkoord tussen Israël en Saoedi-Arabië de aandacht af zou leiden van het idee van de Palestijnse nationale zaak en een Palestijnse staat.

Sinwar was ervan overtuigd dat zo’n akkoord zou leiden tot andere, en dat Arabische staten vrede zouden sluiten met Israël. Het was hierom dat hij voorstelde om een grote actie uit te voeren die een strategische verandering in de regio teweeg zou brengen in verband met de Palestijnse zaak, zoals bleek uit de notulen van de vergadering. The Wall Street Journal rapporteerde eerder dat Iran zijn fiat gaf aan de Hamasaanval op Israël tijdens een vergadering van de Islamitische Revolutionaire Garde die werd bijgewoond door functionarissen van Hamas en Hezbollah. Deze vergadering vond plaats kort na de bijeenkomst van het Hamas-politieke bureau in Gaza.

De Amerikaanse krant had de notulen van de Hamasvergadering, die door de IDF werden gevonden in een tunnel onder Gaza, laten bestuderen door Arabische inlichtingendeskundigen die vervolgens vaststelden dat de documenten authentiek waren. Het staat nu vast dat Sinwar een enorme misrekening maakte, en dat de strategische verandering die hij voor ogen had in het Midden-Oosten lijkt uit te pakken in het voordeel van Israël.

Meer nieuws over Gaza

Gedurende de afgelopen week voerde de Israëlische luchtmacht (IAF) ruim 670 luchtaanvallen uit op doelen in Gaza. De aanvallen luidden het begin in van operatie ‘Merkavot Gideon’ (Gideons Strijdwagens), die een definitief einde moet brengen aan het bewind van Hamas in Gaza. Het afgelopen weekeinde werden de luchtaanvallen verder opgevoerd en werden grondtroepen in positie gebracht voorafgaand aan de invasie van de overgebleven gebieden onder de controle van Hamas.

Tegelijkertijd was er opnieuw een Israëlische delegatie in Qatar voor het ondernemen van een laatste poging om een staakt-het-vuren te bereiken waarbij Hamas alle overgebleven 58 levende of dode gijzelaars zou vrijlaten en zich zou moeten ontwapenen. Een andere Israëlische voorwaarde voor een bestand is dat de Hamas-top (of wat daarvan overgebleven is) uit Gaza wordt verwijderd.

Het is vrijwel zeker dat Hamas opnieuw deze voorwaarden zal afwijzen. Inderdaad kwam de terreurgroep op zondagavond weer met een tegenvoorstel waarbij de IDF zich moest terugtrekken uit grote delen van Gaza en er slechts negen levende gijzelaars zouden worden vrijgelaten in ruil voor een bestand van twee maanden en de vrijlating van 300 Palestijnse terroristen in Israëlische gevangenissen.

In een reactie op dit voorstel maakte de IDF officieel bekend dat operatie Merkavot Gideo nu in volle omvang was begonnen. Er zijn vijf divisies in Gaza die de operatie moeten uitvoeren en alleen de afgelopen vierentwintig uur werden er 160 aanvallen uitgevoerd op Hamasdoelen. Sommigen daarvan waren gericht tegen tunnels en ondergrondse commandocentra. Hamas reageerde op zondagmiddag met een paar raketaanvallen op dorpen en steden rond Gaza. Er werd geen schade aangericht.

De IDF denkt drie weken nodig te hebben voor het ontruimen van de gebieden waar nu nog burgers verblijven. Zij zullen allen worden overgebracht naar het gebied rond de zuidelijke stad Rafah in Gaza. Tegelijkertijd is het leger bezig met de oprichting van vier distributiepunten van humanitaire goederen in dit gebied. Deze moeten binnen twee weken operationeel worden gemaakt en zullen bemand worden door Amerikaanse bedrijven die gespecialiseerd zijn in de levering van humanitaire hulp in oorlogsgebied.

Om nu een hongersnood te voorkomen besloot premier Benjamin Netanyahu op zondagnacht om met onmiddellijke ingang voedselpakketten te laten uitdelen aan de bevolking van Gaza. De beslissing werd genomen zonder die in stemming te brengen in het kabinet, waar de meest rechtse partijen faliekant tegen hervatting van de voedselhulp zijn. Netanyahu stond echter onder grote Amerikaanse druk en besloot eigenhandig de humanitaire hulp, zij het op kleine schaal, te hervatten.

In ander nieuws over Gaza werd bekend dat de IDF het lichaam van Hamasleider Mohammed Sinwar en twaalf andere Hamascommandanten in een tunnel nabij het Europese Ziekenhuis zou hebben gevonden. De officiële bevestiging hiervan wordt verwacht na forensisch onderzoek in Israël.

Jemen-front

De wederzijdse aanvallen tussen de Houthi-militie en de Israëlische luchtmacht in Israël gingen het afgelopen weekeinde onverminderd door. Na het bezoek van

de Amerikaanse president Donald Trump aan de Arabische Golfstaten hervatte de IAF de bombardementen op de havens van Hodeida en Salif in Jemen.

Ansar Allah (Houthi-militie) ging ondertussen door met de bijna dagelijkse beschietingen met ballistische raketten op het centrum van Israël. Het doel was steeds de luchthaven Ben Goerion nabij Tel Aviv, zoals ook de woordvoerder van de terroristische organisatie toegaf. De laatste aanval op het centrum van Israël vond plaats op zondagavond, toen er opnieuw een ballistische raket uit Jemen werd onderschept door het Arrow 3-antiraketschild. Brokstukken van de raket werden vervolgens door het Iron Dome-systeem compleet vernietigd voordat zij de stad Modi’in konden raken.

De IAF-bombardementen vonden op vrijdag plaats op het moment dat miljoenen Jemenieten massademonstraties tegen Israël hielden. Naar verluidt werden de havens van Hodeida en Salif buiten werking gesteld en is er in feite sprake van een Israëlische lucht- en zeeblokkade in het door Ansar Allah bestuurde gebied.

De Israëlische minister van Defensie, Yisrael Katz, zei op zondag dat Ansar Allah-leider Abdul Malik al-Houthi hetzelfde lot zou ondergaan als Hamasleider Yahya Sinwar en Hezbollahleider Hassan Nasrallah, die beiden door de IAF werden geliquideerd.

Al-Houthi gaf in Jemen weer een donderspeech waarin hij zwoer dat “het verzet” door zou gaan met zijn operaties tegen de luchthaven Goerion en Israël ook onder een luchtblokkade zou blijven houden. Die blokkade is echter maar gedeeltelijk geslaagd, omdat een groot aantal buitenlandse luchtvaartmaatschappijen nog altijd vliegt naar Israël, de meeste West-Europese maatschappijen uitgezonderd.