Waar we het over hebben, is Israëls rol in de defensie van landen die zich nu voor het eerst sinds de Koude Oorlog bedreigd voelen. En Israëls rol in de defensie van landen in de regio die worden bedreigd door de Islamitische Republiek Iran.

In 2022 trad Israël de top tien binnen van de grootste wapenproducenten ter wereld met een recordaantal wapenleveringen, ter waarde van meer dan elf miljard euro. Israël produceert naast conventionele wapens zoals tanks, vliegtuigen en raketten ook in grote aantallen drones, radarsystemen, antiraketschilden en cyberproducten die voor defensie worden gebruikt.

De enorme toename in de verkoop van defensieproducten kan worden toegeschreven aan twee factoren. Ten eerste is er de oorlog tussen Oekraïne en Rusland, die de Europese landen deed besluiten om de budgetten voor defensie aanzienlijk te verhogen. De totale som van deze defensie budgetten is nu bijna 320 miljard euro. Dit is hoger dan de som die deze landen uitgaven aan defensie tijdens de Koude Oorlog met de Sovjet-Unie.

Duitse wapenaankopen

De Israëlische wapenindustrie profiteerde aanzienlijk van deze toename in de budgetten voor defensie. Duitsland was in 2022 in Europa de beste klant van Israëlische wapenfabrikanten. Dat gebeurde nadat de Duitse regering besloot om het Arrow 3 antiraketschild aan te schaffen. Met deze deal was een bedrag gemoeid van bijna 4 miljard euro. De Amerikaanse regering lijkt nu akkoord te zijn gegaan met deze transactie, nadat er overeen werd gekomen dat een deel van het Duitse Arrow 3 systeem zou worden geproduceerd door Amerikaanse wapenfabrikanten. De Verenigde Staten waren vanaf het begin betrokken bij de ontwikkeling van de Arrow antiraketschilden.

In Israël werd de deal met Duitsland over de Arrow 3 verwelkomd als een bewijs dat het Joodse volk weerbaarder is dan ooit tevoren. Het land dat zes miljoen Joden vermoordde, is nu afhankelijk voor de verdediging van zijn bevolking van wapensystemen die worden geproduceerd in de Joodse staat, zo werd er gezegd.

Sky Sonic en de Merkava tank

Israël is momenteel ook in onderhandeling met een aantal Europese landen over de levering van de Merkava tank. De identiteit van deze landen is momenteel nog een geheim. Het zou voor het eerst zijn dat de Merkava tank - één van de besten ter wereld - zou worden geëxporteerd door Israël.

Er bestaat ook Europese interesse voor het nieuwe Sky Sonic hypersonische antiraketsysteem van de Israëlische firma Rafael. De Israëlische wapenfabrikant ontwikkelde de Sky Sonic met het oog op de nieuwe generatie Iraanse hypersonische ballistische raketten zoals de Chaibar, die onlangs werd onthuld in Teheran. Sky Sonic is in staat om deze hypersonische raketten, die met een snelheid van tien keer het geluid vliegen, te neutraliseren. Het systeem werd eerder deze maand in Parijs tijdens de jaarlijkse Air Show (SIAE) voor het eerst door Rafael getoond. Europese landen zouden overwegen om de Sky Sonic aan te schaffen met het oog op de Russische hypersonische raketten.

Oekraïne

Ironisch genoeg hebben de ontwikkelingen in de oorlog tussen Oekraïne en Rusland niet geleid tot Israëlische wapenleveranties aan Kiev. Dit ondanks herhaalde verzoeken van de regering daar om, bijvoorbeeld, het Iron Dome systeem te leveren aan Oekraïne. Israël leverde onlangs slechts een raket waarschuwingssysteem met de naam Tzeva Adom (code rood alert) aan Oekraïne.

De Israëlische terughoudendheid in het bewapenen van Oekraïne heeft direct te maken met de Russische militaire aanwezigheid in Syrië. Een andere reden voor de weigering om Israëlische defensie systemen te leveren aan Oekraïne, is de vrees in Jeruzalem dat deze wapens uiteindelijk in Russische handen zullen vallen. Gezien de toenemende samenwerking tussen Rusland en Iran in de oorlog tegen Oekraïne, is het dan niet ondenkbaar dat de Israëlische wapensystemen in handen vallen van het regime in Teheran. Dit zei premier Benjamin Netanyahu tijdens een interview met The Jerusalem Post vorig week. Zijn verdediging voor de beslissing om geen wapens te leveren aan Oekraïne werd afgedaan als “nonsens” door Yevgen Kornichuk, de ambassadeur van Oekraïne in Israël. Kornichuk legde uit dat zijn land slechts had gevraagd om antiraketschilden om de bevolking van Oekraïne te beschermen.

Israël helpt Oekraïne, naar verluidt, wel met het vergaren van inlichtingen over de Russische manoeuvres in de verschillende fronten van de oorlog, en over de Iraanse hulp aan Rusland.

Arabische wapenaankopen

Dan is er de andere factor die bijdroeg aan het feit dat Israël nu binnen de top tien van wapenfabrikanten staat, de agressie van Iran.

Sinds de ondertekening van de zogenaamde Abraham Akkoorden tussen Israël en sommige Arabische landen zijn er verschillende wapensystemen geleverd aan deze staten. De Verenigde Arabische Emiraten kochten, bijvoorbeeld de geavanceerde Barak en Spyder luchtverdediging systemen. Marokko kocht ook het Barak MX systeem voor 550 miljoen euro. In totaal werd er in 2022 voor bijna 3 miljard euro wapens van Israëlische bedrijven gekocht door deze nieuwe Arabische vredespartners.

Drones

Onbemande op afstand bestuurde militaire vliegtuigen (UAV’s) vormen een ander gewild export product in Israël. Thailand en een ander niet nader genoemd land in Azië kochten, bijvoorbeeld, vorig jaar de Hermes of Kochav drone van Israel Aerospace Industries (IAI). De Hermes UAV kan voor spionage doeleinden, en als aanvalswapen worden gebruikt.

In de komende maanden brengt IAI ook een nieuw geavanceerde spionage drone op de markt. Het betreft de Oron of MARS2 UAV. Dit vliegtuig kan inlichtingen verzamelen over doelen die honderden kilometers verwijderd, en zijn zonder detectie. De UAV zit boordevol met nieuwe technologische uitvindingen die spioneren een stuk gemakkelijker zullen maken. De spionagecapaciteiten van de MARS2 zijn superieur aan die van andere spionagevliegtuigen, zoals de Israëlische Gulfstream 550, maar ook de Amerikaans F-35 van Lockheed Martin. Ook voor dit toestel van IAI zal naar verwachting grote belangstelling bestaan in het buitenland.

Oorsprong wapenindustrie en Nederland

De Israëlische wapenindustrie werd in feite uit nood geboren. Al tijdens de Onafhankelijkheidsoorlog in 1948 had de pas geboren Joodse staat grote moeite om aan wapens te komen. Deze trend zette zich later voort en werd in 1973 een nijpend probleem tijdens de Jom Kippoer Oorlog. Er was toen sprake van een groot gebrek aan munitie en dit leidde tot een noodluchtbrug vanuit Nederland die door de toenmalige Minister van Defensie, Henk Vredeling, in feite illegaal werd georganiseerd. Dit, en de weigering van buitenlandse regeringen zoals die van Frankrijk om wapens te verkopen aan Israël, leidde tot het ontstaan van de nu massieve Israëlische wapenindustrie.

Nederland bevindt zich nu onder de landen die wapens van Israël kopen. Op 18 mei jl. maakte Elbit Systems in Haifa bekend dat het Nederlandse Ministerie van Defensie een contract met de Israëlische wapenfabrikant had gesloten voor de levering van het PULS raketwerpersysteem. Het ging om een bedrag van ongeveer 280 miljoen euro, volgens Elbit.