Het is bijna twee maanden geleden dat Al Jazeerah-journaliste Shireen Abu Akleh werd gedood tijdens een vuurgevecht tussen Palestijnse terroristen en soldaten van het Israëlische leger (IDF) in de stad Jenin. En nog blijft het onduidelijk wat er precies is gebeurd. De dood van de Palestijnse journaliste leidde tot ernstige gewelddadige rellen in Arabische steden in Israël en tot nieuwe schietpartijen in Jenin, dat bekend staat als een bolwerk van terreur.

Ongefundeerde conclusies

De Palestijnse Autoriteit (PA) en Al Jazeerah waren er als de kippen bij om de IDF te beschuldigen van het opzettelijk doden van Abu Akleh, een ervaren journaliste die vaak in de frontlinies werkte.

Deze conclusie trok men ondanks het ontbreken van een forensisch misdaadonderzoek op de plek waar Abu Akleh werd geraakt in haar hoofd en waar zij bezweek aan haar verwondingen. Zo’n onderzoek is een standaard procedure in zowel Nederland, als de Verenigde Staten en in Israël.

De PA wees vanaf het begin een Israëlisch voorstel, om een gezamenlijk forensisch en ballistisch onderzoek in te stellen dat zou worden bijgewoond door Amerikaanse experts, van de hand. Ook weigerde de PA om de “Israëlische” kogel vrij te geven die naar eigen bewering de Al Jazeerah-journaliste had gedood.

Al Jazeerah publiceerde later een foto van de kogel die, naar men beweerde, Abu Akleh had gedood. Dat was op 16 juni en men haastte zich om opnieuw een link te leggen naar de IDF omdat het ging om een kogel van 5.56 kaliber. De IDF gebruikt deze munitie voor het M-16 geweer, waarmee een groot deel van de soldaten zijn uitgerust.

Deze ‘constatering’ van de PA en Al Jazeerah liet echter twee dingen buiten beschouwing. Ten eerste wordt het M-16 geweer ook massaal gebruikt door de veiligheidsdienst van de PA, maar ook door Palestijnse terroristen die de wapens stelen en vervolgens naar Judea en Samaria smokkelen. Ten tweede is uit verklaringen van de IDF en anderen gebleken dat de dichtstbijzijnde soldaten sluipschutters waren. Deze sluipschutters gebruiken echter niet het M-16 geweer en lossen altijd een enkel schot. Tijdens het vuurgevecht waren echter duidelijk meerdere salvo’s hoorbaar.

Onderzoek door media

Verschillende media (officieel en alternatief) hebben sinds het incident onderzoeken gepubliceerd waaruit zou moeten blijken dat de IDF inderdaad verantwoordelijk is voor de dood van Abu Akleh of juist niet.

Pro-Israël blogger 'Elder of Ziyon' schreef bijvoorbeeld regelmatig blogposten waarin hij nieuw materiaal aandroeg dat de onschuld van de IDF zou bewijzen. De blogger concentreerde zich daarbij op video-opnames en forensisch audiomateriaal die aantoonden dat er Palestijnse schutters op de daken waren dichtbij de plek waar Abu Akleh stierf.

Amerikaanse conclusie

Deze week bleek definitief dat de zaak Abu Akleh wordt misbruikt voor politieke doeleinden. De PA besloot uiteindelijk de kogel die “de martelaar Abu Akleh vermoordde” vrij te geven voor een onderzoek door Amerikaanse experts. Dat onderzoek werd uiteindelijk in de Amerikaanse ambassade in Jeruzalem uitgevoerd en werd naar verluidt ook bijgewoond door Israëlische experts.

Het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken (State Department) gaf aan het eind van de maandag vervolgens een verklaring af waarin stond dat er geen definitieve conclusie kon worden getrokken over waar de kogel precies vandaan kwam. Dit vanwege het feit dat de kogel ernstig beschadigd was.

In dezelfde verklaring werd vervolgens gezegd dat de Amerikaanse onderzoekers ook volledige toegang hadden gekregen tot de onderzoeken die de IDF en de PA uitvoerden, en in het geval van de IDF, nog steeds uitvoeren. Volgens het State Department was de Amerikaanse veiligheidscoördinator in Israël tot de conclusie gekomen dat “het aannemelijk was dat geweervuur afkomstig van IDF-posities verantwoordelijk was voor de dood van Shireen Abu Akleh”.

Dit gedeelte van de verklaring liet duidelijk zien dat er een politieke reden was voor de conclusies van de Amerikaanse veiligheidscoördinator.

Israëlische expert

Lior Nadavi is een expert op het gebied van ballistisch forensisch misdaadonderzoek en werkte voorheen bij de Israëlische politie. Hij zei het volgende over het ‘onderzoek’ in de Amerikaanse ambassade in Jeruzalem:

“Om een hele zaak op één kogel te baseren, is vanuit onderzoeksoogpunt volkomen verkeerd. Je moet beginnen met het onderzoek op de plaats van het delict. Er ontbreken hier veel details. Wat was bijvoorbeeld de positie van Shireen op het moment dat ze werd geraakt? Stond ze tegenover Israëlische soldaten?

Was haar rug naar hen gericht of naar de zijkant van haar lichaam ? Ze stond naast een muur; zijn er kogels die de muur raakten? Dat kan worden gecontroleerd. De kogel die haar raakte, kan een afketsing zijn, en dan neemt het hele verhaal een wending."

Nadavi zei ook dat röntgenfoto's van het hoofd van de vrouw en het autopsierapport zouden kunnen hebben bepalen of Shireen door deze specifieke kogel was geraakt of niet.

"Ze hadden elke kogel van de plaats delict kunnen nemen en dan zeggen dat het van Israëlische kant kwam. De kogel zou normaal gesproken uit elkaar vallen wanneer hij zijn doel raakt om zo grotere schade aanrichten. Het feit dat dit niet gebeurde, betekent dat het iets kan hebben geraakt en vervolgens zijn snelheid verlaagde. Er zijn in dit geval zoveel variabelen en onduidelijkheden dat we het gewoon niet weten", zei de Israëlische expert.

Nadavi gaf zijn uitleg over het gebrekkige Amerikaanse onderzoek tijdens een Zoomconferentie die was georganiseerd door Media Central in Jeruzalem.

Politiek bepaalt onderzoeksresultaat

Ondergetekende woonde deze conferentie bij en hoorde van een andere expert dat het Amerikaanse onderzoek op hem de indruk maakte van een poging om zowel de kool als de geit te sparen.

De Amerikanen wilden voor het bezoek van president Joe Biden aan Israël op 13 juli aanstaande de angel uit het conflict tussen Israël en de PA over de dood van Abu Akleh trekken, aldus de expert.

De bewering dat de IDF aanneembaar verantwoordelijk was voor het geweervuur was bedoeld om de PA te paaien, terwijl het eerste gedeelte van de verklaring liet zien dat de Israëli’s gelijk hebben waar het gaat om de kogel en het forensisch onderzoek.

De PA gaf op zondagavond een verklaring uit waarin men zei dat de conclusies van de Amerikanen onjuist waren, dat de kogel die Abu Akleh uiteindelijk doodde helemaal niet beschadigd was. In dezelfde verklaring zei de PA dat men naar het Internationaal Strafhof in Den Haag zou stappen over de kwestie. Dat hebben ze eerder ook al gezegd, maar het zal niemand verbazen wanneer ook dit keer het dreigement niet wordt uitgevoerd.