“Daar werden we hartstikke gek. Daarom zijn we teruggegaan. Dat was gevaarlijk, en tegen alle adviezen van het leger in, maar met z’n allen op een kluitje in een hotelkamer leven, hielden we niet vol. Thuis was het eng. Het voelde alsof de oorlog in onze huiskamer plaatsvond.

De vreselijke knallen, de ontelbare branden door neerkomende raketten en drones, en continu verkeer door en langs ons dorp van het Israëlische leger. Als het alarm gaat – en het ging hier vaak – zijn we eigenlijk al te laat. We hebben geen enkele seconde om naar een veilige ruimte te hollen.

Tussen onze huiskamer en slaapkamers bevindt zich een smalle gang met dikke muren, en daar hebben we krukjes neergezet. Dat is de plaats waar we dan naar toe snellen en gaan zitten. En dan maar hopen dat het huis niet geraakt wordt. Meer kan je niet doen.”

“Toen het Israëlische leger een aantal maanden geleden Libanon binnenviel, waren veel mensen daar tegen. Ik ben ook tegen geweld. Maar als je hier woont, zo dicht aan de grens, kijk je daar toch wat anders tegen aan.

Wij zijn het leger ongelooflijk dankbaar dat ze het hebben gedaan. Vlak bij ons huis werd bijvoorbeeld een tunnel gevonden die vanuit Libanon Israël inliep. Moet je je voorstellen wat er gebeurd zou zijn als die niet was ontdekt. Dan hadden we hier ook een ‘7 oktober’ gehad.”

Schade

“In en rondom ons dorp is veel schade. Er is ook een raket neergekomen op het zwembad waar ik een zwemschool leidde. Het hele gebouw is vernield. Zwemmen is mijn lust en leven. En ik gaf zwemles in het enige overdekte zwembad in de wijde omgeving dat het hele jaar open was.

Sinds 7 oktober was het centrum verplicht dicht. Het was te gevaarlijk om het open te houden. Maar we hoopten zo, dat zodra de oorlog weer voorbij zou zijn, het centrum weer open kon gaan. Juist omdat iedereen dat dan zo nodig heeft. Want de trauma’s zijn groot en samenzijn, zoals bijvoorbeeld even relaxen in een zwembad, kan helpen bij het verwerkingsproces.

Er wordt nu gezegd dat het zeker een jaar duurt voordat het gebouw en het zwembad weer opnieuw opgebouwd zullen zijn. En daar kan pas mee begonnen worden als de oorlog echt voorbij is. Het is nu nog steeds te riskant.”

De oorlog is nog niet over

“Ondertussen moet ik ander werk vinden, maar dat lukt niet zo goed. En daarom heb ik bedacht in een zwembad iets verder weg van ons dorp, zwemlessen op te gaan zetten. Het is daar alleen duurder om te huren. Maar ik ga het toch doen, want we hebben de inkomsten nodig.

Sinds 19 januari 2025 is er een staakt-het-vuren. Er zijn sindsdien geen raket- of droneaanvallen meer geweest op Israël, maar de oorlog is allesbehalve over. Voor de buitenwereld lijkt het dat wel. Ik merk dat aan reacties van familie en vrienden uit Nederland. Er is ook weinig nieuws meer over het noorden. De media zijn niet meer geïnteresseerd.

Toch horen we dagelijks nog steeds geweerschoten, het leger is hier nog altijd actief. Met enige regelmaat staat ons huis te trillen omdat er dan een tunnel of iets anders wordt opgeblazen. We bewegen ons wel vrijer. En we proberen, heel langzaam, terug te keren naar het gewone leven, maar dat is allesbehalve makkelijk.”

Onzeker

“Een grote zorg zijn onze kinderen. Ze houden zich stoer, maar ze hebben veel gemist het afgelopen jaar. Hun dagen waren onregelmatig en onzeker. Ze moesten van de ene naar de andere school. Nog steeds gaat onze zoon naar een noodopvang. Waar zijn eigen school staat, is nog te gevaarlijk om naar toe gaan.

Hun lessen waren via Zoom. En ze misten hun ritme en hun vriendjes. Als kind een oorlog meemaken, kan niet anders dan een trauma veroorzaken. Ze hebben een vreselijke klap te verduren gekregen. Als de oorlog echt voorbij is, maar dat zal nog wel even duren, dan kan het herstel pas beginnen. De nasleep zal hard en moeilijk zijn.”