De Israëlische premier Naftali Bennett besprak met de Russische president Vladimir Poetin de situatie in Syrië en de problemen met Iran. Tegelijkertijd kondigde het Internationale Atoom Agentschap (IAEA) in Wenen aan dat het toezicht op het nucleaire programma van Iran ‘niet langer intact’ is.

Iran frustreert werk van IAEA

IAEA-hoofd Rafael Grossi maakte duidelijk dat dit niet betekent dat Iran inspecties door de nucleaire waakhond van de VN volledig tegenhoudt. Wat het wel betekent, is dat de Islamitische Republiek het onmogelijk maakt om een volledig beeld te krijgen van wat er precies gebeurt met zijn nucleaire programma. Iran weigert bijvoorbeeld de IAEA toegang te geven tot een belangrijke nucleaire faciliteit in Karaj. Dit nadat de fabriek in juni van dit jaar het doelwit was van een onbemand kamikazevliegtuig.

"Het heeft niet verlamd wat we daar doen, maar de schade is aangericht. Dit met het potentieel dat we het grotere plaatje, de puzzel, niet kunnen reconstrueren", vertelde Grossi aan de Amerikaanse nieuwszender NBC. Hij voegde eraan toe: “Als en wanneer de JCPOA opnieuw zal worden gestart, moeten de JCPOA-partners precies weten wat er is gebeurd voordat teruggekeerd kan worden naar een overeenkomst."

Iran heeft Israël de schuld gegeven van de aanval op Karaj en beschuldigde het land van terrorisme. De Iraniërs beweerden dat de aanval enkele IAEA-bewakingscamera's had vernietigd, maar later kwam de waarheid aan het licht. Het bleek dat Iranees personeel in de Karaj faciliteit de beschadigde camera's en hun geheugenkaarten had verwijderd. Het blijft onduidelijk hoeveel camera's het IAEA in de faciliteit in Karaj had.

Uitbreekcapaciteit

Toen Grossi werd gevraagd of het IAEA nog steeds in staat is om te bepalen of Iran dicht bij de zogenaamde uitbreekcapaciteit is, antwoordde hij bevestigend. Hij voegde eraan toe dat hij nog steeds geloofde dat de Iraniërs niet van plan waren de nucleaire drempel te overschrijden. Wel waarschuwde hij dat een “Noord-Korea scenario” niet uitgesloten was.

"Ik heb geen enkele indruk of informatie die erop wijst dat dit het geval is (een Iraanse uitbraak naar een atoombom)", zei hij. Dit ondanks het feit dat Grossi's organisatie onlangs bekendmaakte dat Iran nu al 10 kilogram hoogverrijkt uranium (60 procent) heeft en uraniummetaal heeft geproduceerd. Beide materialen kennen geen civiel gebruik en zijn nodig om binnen korte tijd een atoombom te produceren.

Het is precies vanwege deze cruciale informatie dat een aantal Israëlische en Amerikaanse functionarissen tot de conclusie kwamen dat Iran nog maar een paar maanden of zelfs weken verwijderd is van een uitbreekcapaciteit. Dat is het moment dat Iran haar voorraad 60 procent verrijkt uranium-hexafluoride snel kan opwaarderen richting 90 procent. Voor het vervaardigen van een kernkop moet uranium opgewerkt zijn tot negentig procent. Daarna begint het proces van de assemblage van de kernkop en het monteren van de kernlading op een ballistische langeafstandsraket.

Tijdens zijn recente bezoek aan Washington waarschuwde Yair Lapid, de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken, zijn Amerikaanse collega Antony Blinken. Hij zei dat Israël er vast van overtuigd is dat Iran nu heel dicht bij het moment is dat het “een nucleaire drempelstaat” zal worden.

Grossi gaf tijdens het NBC interview ook toe dat hij nog niet met de nieuwe minister van Buitenlandse Zaken van Iran, Hossein Amirabdollahian, heeft gesproken. Hij zei dat hij gesprekken met de Iranese minister erg belangrijk vindt. "Ik hoop hem snel te kunnen ontmoeten, want het is erg belangrijk... dus als er een probleem is, als er een misverstand is, als er een meningsverschil is, kunnen we erover praten. Ik had deze contacten vroeger, en ik neem aan dat dit normaal zou zijn", zei het hoofd van de IAEA.

Grossi voegde eraan toe dat het niet-hervatten van de onderhandelingen met Iran “een enorme politieke impact en weerklank zal hebben op het Midden-Oosten en de wereld daarbuiten”.

Israëls plan B

Israëlische ministers en premier Bennett hebben duidelijk gemaakt dat Israël wel een plan B heeft voor het geval de vastgelopen nucleaire onderhandelingen met Iran niet snel worden hervat. De Israëlische regering heeft 4,6 miljard euro gereserveerd voor voorbereidingen die verband houden met Israëls eigen plan B.

Ook heeft Israël het Pentagon gevraagd om de levering van KC-46 tankvliegtuigen aanzienlijk te versnellen. Deze grote tankervliegtuigen worden gebruikt voor langeafstandsmissies van de Israëlische gevechtsvliegtuigen.De tankervliegtuigen zouden oorspronkelijk in de komende jaren worden geleverd. De Israëlische luchtmacht (IAF) heeft het Pentagon nu echter gevraagd om de onmiddellijke levering van ten minste twee KC-46-tankers.

Luchtoefeningen

Ondertussen onthulde Channel 12 in Israël vorige week dat Aviv Kochavi, de stafchef van het Israëlische leger, de IAF had opgedragen de trainingsoefeningen voor aanvallen op de nucleaire installaties van Iran te hervatten. De IAF is inmiddels met deze oefeningen begonnen. Dit nieuws kwam nadat Avigdor Liberman, de Israëlische minister van Financiën, zei dat een confrontatie tussen Israël en Iran "onvermijdelijk was geworden en dat het slechts een kwestie van tijd" was.

De manoeuvres van de IAF werden twee jaar geleden stopgezet, kort nadat de VS uit de nucleaire overeenkomst met Iran stapten en hun campagne van ‘maximale druk’ tegen het regime in Teheran begonnen. Israël maakt zich grote zorgen over de passiviteit van de internationale gemeenschap in het licht van de snelle vooruitgang van Iran in het kernwapenprogramma. De Joodse staat heeft onlangs geprobeerd een gezamenlijk alternatief actieplan te ontwikkelen met de Amerikaanse regering. Dit plan zou in werking moeten treden wanneer Iran niet meer terugkeert naar de onderhandelingstafel.

Amerikaans plan B?

Het blijft echter onduidelijk of de Israëlische pogingen om dit gezamenlijke plan B met de Amerikanen te ontwikkelen, succesvol waren. Als we Robert Malley, de speciale gezant van Biden voor de nucleaire onderhandelingen met Iran, moeten geloven, zullen de VS en hun bondgenoten moeten gaan wennen aan een Iran met kernwapens.

Malley zei dit in het Carnegie Institute for International Peace, op dezelfde dag dat Antony Blinken, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Lapid ontmoette. Blinken vertelde zijn Israëlische tegenhanger dat de regering Biden “elke optie zal bekijken om de uitdaging van Iran aan te gaan.” Hij repte echter met geen woord over eventuele militaire actie.

De overhaaste en chaotische terugtrekking van de VS uit Afghanistan maakte al duidelijk dat de huidige regering in Washington oorlogen wil vermijden en zeker in het Midden-Oosten. Het is daarom logisch om aan te nemen dat de zware taak om het nucleaire wapenprogramma van Iran te stoppen op de schouders van Israël zal rusten.

Israëls dilemma

Je zou je kunnen afvragen of het Israëlische leger deze gecompliceerde taak aankan en het antwoord op deze vraag is: ja. Israël is in het bezit van de meest dodelijke en geavanceerde wapens en heeft al allerlei slimme en geavanceerde tactieken (inclusief zogenaamde cyberaanvallen) gebruikt om het nucleaire wapenprogramma van Iran te frustreren.

Het probleem waarmee Israël wordt geconfronteerd is niet alleen de omvang van Iran en de complexe topografie van het land. Ook het vermogen van Iran om een oorlog op meerdere fronten tegen de Joodse staat te beginnen via zijn bondgenoten in Libanon, Gaza, Jemen, Irak en Syrië vormt een bedreiging.

Daarbij is het belangrijk op te merken dat Iran niet passief blijft toekijken en zich bewust is van de toenemende Israëlische voorbereidingen voor een confrontatie met de Iranese as.In Syrië bijvoorbeeld bouwt Iran weer zijn troepenmacht op en heeft de leiders van lokale stammen in oost Syrië ingeschakeld voor de komende strijd tegen Israël.De Quds Brigade van de Islamitische Revolutionaire Garde (IRGC) heeft bovendien haar aanwezigheid in Syrië de afgelopen maanden vergroot en probeert de Syrische Golan Hoogvlakte volledig over te nemen.

Iran is nu ook begonnen met het overbrengen van rakketten naar Syrië en zal deze gebruiken tegen de IAF, dat al honderden bombardementen heeft uitgevoerd op Iranese doelen in Syrië. Het zal de vrijheid van handelen van de IAF echter niet beperken, omdat de Iranese luchtafweer verouderd is. Ook verzekerde de Russische president Poetin zojuist Bennett opnieuw dat Rusland Israëlische acties tegen Iran in Syrië niet zal frustreren.