Bat-Mitswa

Wat later op de avond, via de zoom, vanuit de Liberaal Joodse Gemeente (LJG) in Amsterdam, volgde ik de vrijdagavonddienst. Er was een bat-mitswa. Het meisje zong samen met haar twee zussen en haar moeder de sterren van de hemel. Het was een groot feest, dat zich zaterdagmorgen voortzette tijdens de ochtenddienst van de LJG. De warmte, vrolijkheid en devotie vulden de grote lege synagoge, want in Nederland zijn bijeenkomsten helaas nog niet mogelijk. Ik vergat helemaal dat ik voor een scherm zat, alleen.

Zaterdagmiddag. De afscheidsdienst van Prins Philip in Engeland. Sober, warm en devoot op weer een andere manier. Zonder coronatijden had hij waarschijnlijk een grote uitvaart gekregen, nu was het alleen de heel naaste familie. Een intiem gebeuren, veel waardevoller dan met veel te veel mensen en tam tam eromheen; dat ging steeds door mijn gedachten.

Arabische maaltijd

En tenslotte zaterdagavond een Iftah, de maaltijd die tijdens de Ramadan na zonsondergang wordt genuttigd, in het Arabische buurdorp bij vrienden. Samen met hun kinderen met aanhang, en de kleinkinderen. Ook een intiem, warm gebeuren. De Arabische gastvrijheid raakt me altijd diep. Het is fijn om er onderdeel van te zijn. Om als familie beschouwd te worden en bijna natuurlijk mee te draaien in deze totaal andere wereld die ook weer helemaal niet anders is.

Het was even wachten op ‘het sein’ dat we mochten gaan eten. Als het mag, is het bijzonder dat diegenen die gevast hebben, altijd heel rustig beginnen. Eerst drinken ze wat en dan langzaam gaan ze kleine beetjes eten. Ik val altijd gelijk aan. Helemaal als ik ‘trek’ heb. Zij hebben een bijzondere discipline.

Na afloop van het eten legde onze vriend een bidkleed op de grond en ging er voor staan. Met gesloten ogen creëerde hij zijn eigen wereld. Ook hier devotie.

Een weekend vol schoonheid, warmte en troost en vooral devotie op verschillende niveaus.