Sluiten

Zoeken.

Artikelen

Activiteiten

Kennisbank

Podcasts

Projecten

Publicaties

Videos

Overig

Een geschiedenisles voor president Zelensky

Door Yoel Schukkmann - 

30 maart 2022

Een geschiedenisles voor Zelensky

De toespraak van Zelensky voor de Knesset werd live geprojecteerd in Tel Aviv. Foto: Chen Leopold/Flash90

De Oekraïense president Vladimir Zelensky heeft de Israëlische regering vorige week om hulp gesmeekt tijdens een videotoespraak aan de Knesset. Hierin maakte hij nogal vrij gebruik van vergelijkingen met de Sjoa (Holocaust). Deze hadden juist het tegenovergestelde effect van wat hij had gehoopt.

Hij beweerde bijvoorbeeld dat Moskou een ‘eindoplossing voor de Oekraïense kwestie’ plant en vond dat Israël Oekraïners moet redden, zoals de Oekraïners 80 jaar geleden Joden hadden geholpen. In plaats van Israël aan te zetten tot actie en solidariteit, trokken zijn vergelijkingen meer aandacht van het publiek, dat kritiek had op de ongepastheid ervan, dan op Zelensky's oproep om wapens.

Verontwaardiging

Na de toespraak uitten veel Israëlische ministers hun woede op Zelensky. Niet alleen omdat hij de huidige oorlog, hoe verschrikkelijk die ook is, vergelijkt met genocide. Ze waren ook woedend omdat Zelensky de rol van Oekraïne bij de moord op duizenden Joden verdraait, door te beweren dat de Oekraïners Joden hielpen tijdens de Sjoa.

Knessetlid Yuval Steinitz zei dat "hoewel we iemand niet veroordelen in zijn uur van nood", zou Zelensky's toespraak in normale tijden zelfs grenzen aan Holocaust-ontkenning. “Elke vergelijking tussen een reguliere oorlog, hoe verschrikkelijk ook, met de uitroeiing van miljoenen Joden in gaskamers als onderdeel van de Endlösung, vormt een complete verdraaiing van de geschiedenis”.

In normale tijden zou Zelensky's toespraak grenzen aan Holocaustontkenning.

— Knessetlid Yuval Steinitz

Knessetlid Simcha Rotman zei hierover: “Ik versta geen Oekraïens, maar als de vertaling die ik heb gehoord correct is, heeft Zelensky ons gevraagd de Oekraïners te behandelen zoals zij zich 80 jaar geleden tegenover ons [de Joden] gedroegen. Sorry, maar ik denk dat we zijn verzoek moeten afwijzen. We zijn tenslotte een morele natie – een licht voor de volkeren.”

Wat is er te zien?

Ongeveer acht jaar geleden bezocht de chassidische groepering waartoe ik behoor, de plaatsen in Oekraïne, waar onze groepering is ontstaan. Onder de vele reizigers was een oude man, die zijn Jodendom in de voormalige Sovjet-Unie met een enorme zelfopoffering had weten te behouden. Zijn medereizigers keken constant uit de ramen, gefascineerd door wat ze zagen, en vroegen hem keer op keer wat bepaalde plekken of gebouwen waren. Maar deze bejaarde man weigerde naar buiten te kijken. Hij hield zijn ogen of op een Joods-religieus boek, of slechts op de rugleuning van de stoel voor hem.

Na veel pogingen vroeg iemand hem: "Waarom kijkt u niet? Kijk alstublieft eventjes". De oude man, met een rood gezicht, viel uit: "Wat is er te zien? Wil je weten wat er te zien is? Jiddisch bloed! Dat is wat er te zien is. Elk stuk land is doordrenkt met Joods bloed!". Vanaf dat moment was de hele bus stil.

Bloederige geschiedenis

Joden over de hele wereld kennen de geschiedenis van de Sjoa -en met name van landen als Oekraïne- heel goed. De Oekraïense hulppolitie heeft Joden opgepakt om te worden afgeslacht in Babi Yar, Lviv en Zhytomyr. Er wordt aangenomen dat tijdens de Sjoa een miljoen Joden in Oekraïne zijn vermoord. De Duitsers werden geholpen door Oekraïense collaborateurs.

Ongeveer 80.000 Oekraïners meldden zich vrijwillig aan voor de SS, vergeleken met de 2.600 Oekraïners die volgens documenten Joden hebben gered. Het Simon Wiesenthal Center: "Oekraïne, voor zover wij weten, heeft nog nooit een enkel onderzoek uitgevoerd naar een lokale nazioorlogsmisdadiger, laat staan dat ze een Sjoa-misdadiger heeft vervolgd."

Zelfs na de oorlog werden Joden die terugkeerden naar hun voormalige huizen in Oekraïne vijandig onthaald door de lokale bevolking. En dan hebben we het nog niet eens over enkele van de ergste pogroms in de Joodse geschiedenis gepleegd in wat vandaag Oekraïne is.

Oekraïne heeft nog nooit onderzoek gedaan naar nazi-oologsmisdadigers.

— Simon Wiesenthal Center

Dat alles zou echter niets uit moeten maken in 2022, wanneer Rusland Oekraïne binnenvalt en onschuldige burgers brutaal bombardeert. Het feit is dat de Israëlische publieke opinie juist over het algemeen pro-Oekraïne is in deze oorlog, ondanks hun bloedige, gewelddadige geschiedenis met het Joodse volk. Maar uiteindelijk is Zelensky degene die de Sjoa ter sprake bracht en daarmee de verkeerde toon aansloeg in de Joodse wereld.

Wanneer men denkt aan de rol die Oekraïense nationalisten tijdens de Sjoa hebben gespeeld, zal dat er niets aan bijdragen om Joden over te halen om het Oekraïense nationalisme vandaag te steunen. Ik heb er nooit een geheim van gemaakt dat ik tegen de Russische invasie ben, maar deze chotspe van Zelensky is als het spugen op de graven van honderdduizenden afgeslachte Joden, vermoord door Oekraïners.

Laatste gebed in Babi Yar

Er zijn geen woorden om deze historische slachting goed te beschrijven. Elke beschrijving, hoe rijk ook, zal zondigen tegen de waarheid. Maar in plaats van een van de vele hartverscheurende verhalen, wil ik dit artikel eindigen met een voorbeeld van pure heiligheid, en een aanvaarding van G-d’s wil.

Op 29 en 30 september 1941 werden 33.771 Joden vermoord in Babi Yar in Kiev. 30 september 1941 was de vooravond van Jom Kippoer – de heiligste dag van het Joodse jaar. Joden die niet tijdens dit tweedaagse bloedbad waren vermoord, werden alsnog tussen 1 en 3 oktober 1941 in Babi Yar vermoord. Jom Kippoer viel dat jaar op woensdag 1 oktober.

Onder degenen die Al Kidoesj Hasjem (ter heiliging van G-ds naam) in Babi Yar werden vermoord, waren ook velen van mijn chassidische groepering. Het was in het midden van deze heilige dagen toen tienduizenden Joden uit Kiev werden meegenomen. Maar te midden van alle verschrikkingen wisten rabbijn Simcha Chodrov en zijn vrienden kalm te blijven. Ze verzamelden zich in het huis van rabbijn Simcha, om in het openbaar de gebeden van de heiligste dag van het jaar te bidden. Tegelijkertijd werden er in Babi Yar duizenden Joden, de een na de ander, doodgeschoten.

En toch stonden er Joden -waaronder ook grootouders van mensen die ik persoonlijk ken- in het huis van rabbijn Simcha in Kiev. Diep in gebed wijdden zij de laatste uren van hun leven aan het heiligen van G-ds Naam. De echo's van geweerschoten waren in de verte te horen. Maar het gebed op hun lippen nam alleen maar toe. En toen ze het deel van de Jom Kippoer-liturgie bereikten waarin de 'tien martelaren' worden genoemd -grote rabbijnen die op gruwelijke wijze waren vermoord door de Romeinen- lazen ze: "Ze hebben jullie aanvaard [in de Hemel], als rechtvaardigen en geliefden, omdat jullie hierin gevangen zijn genomen”. Woorden die ook op hen van toepassing waren.

Ze slaagden erin om alle gebeden van de dag te voltooien, terwijl duizenden andere slachtoffers niet ver weg bij de duizenden vielen. Toen begonnen ze het Ne'ila-gebed. Nei'la betekent 'sluiting', aangezien dit het laatste gebed van Jom Kippoer is. Ze hadden het openingsgedeelte van dit slotgebed echter amper net gezegd, toen een man in de deuropening verscheen. "Ze zijn gekomen om jullie mee te nemen", zei hij tegen rabbijn Simcha. De rabbijn draaide zich nu met een stralend gezicht tot zijn vrienden, en zei hun: “Mijn beste broeders! We zullen het 'slotgebed' Boven bidden...” Met deze woorden verliet hij het huis, gekleed in een kittel (wit gewaad) en gewikkeld in zijn gebedsmantel, op weg naar de vallei van de dood.

Mijn beste broeders, we zullen het slotgebed Boven bidden...

— Rabbijn Simcha Chodrov

De laatste woorden van de Jom Kippoer-gebedsdienst zijn woorden van erkenning van G-ds soevereiniteit in deze wereld. En dus terwijl Joden over de hele wereld deze woorden zeiden, sloten ook de rechtvaardige chassidim van rabbijn Simcha in Babi Yar, de heilige dag af met dezelfde woorden op hun lippen, luid roepend: ‘Hoor Israël, Hasjem is onze G-d, Hasjem is Eén”.

Ontwerp zonder titel

De auteur

Yoel Schukkmann

Yoel Schukkmann groeide op in Nederland, waar hij chassidisch werd, wat wij zouden noemen 'ultra-orthodox' Joods. Hij verhuisde daarom in zijn tienerjaren naar Israël om in een jesjiewa te leren....

Doneren
Abonneren
Agenda