“Wij zijn een vrij volk!”

Om elf uur ’s avonds, op zaterdag 29 november, zat iedereen aan de radio gekluisterd om de live-uitzending te horen van de VN-stemming in Lake Success. Met 33 stemmen voor, 13 tegen en 10 onthoudingen was de Joodse staat een feit! Binnen de kortste keren waren de straten vol met uitgelaten menigten die de Hora dansten. In Jeruzalem was het een drukte van belang op de binnenplaats van de Sochnoet (Joodse Agentschap). De blauwwitte vlag werd uitgestoken en even later verscheen Golda Myerson (later Meir) op het balkon. Ze was zo geëmotioneerd dat ze alleen maar: "Mazal tov!" kon zeggen en daarna in huilen uitbarstte.

Op zondagmiddag, 30 november, verscheen een ernstig kijkende David Ben-Goerion op het Soechnoet balkon. Het werd muisstil toen hij zijn hand ophief. "Asjreenoe sjezachinoe lajom haze - Gezegend zijn wij die het voorrecht hebben om van deze dag getuigen te zijn!" Hij eindigde zijn toespraak met: "Techie hamediena haievriet! Lange leve de Hebreeuwse staat!” (Die toen nog geen naam had.) Er waren weinig droge ogen toen daarna het Hatikwa werd gezongen. De Joodse vlak aanrakend, riep Ben-Goerion toen met stemverheffing: "WIJ ZIJN EEN VRIJ VOLK!"

Jeruzalem vierde feest. Cafés en winkels schonken gratis drankjes. Overal wapperden blauwwitte vlaggen en in de etalages verschenen foto's van Herzl met zijn inspirerende woorden: "Als je het wilt, is het geen droom."

De euforie was echter van korte duur en al binnen een paar dagen werd het al snel duidelijk dat de staat niet op een presenteerblaadje zou worden aangeleverd. De Engelsen verdeelden Jeruzalem in drie zones: A, B en C. De militaire zone, die het Arabische en Joodse gebied scheidde, kon alleen met een speciale pas betreden worden. Schoten en ontploffingen werden deel van het dagelijks leven. Inwoners werden zenuwachtig als het opeens stil werd.

14 mei 1948

Officieel zou het Britse Mandaat over Palestina op sabbat, 15 mei 1948, ten einde lopen. Om die reden besloot David Ben-Goerion de staat Israël een dag eerder uit te roepen. Dat moest in Tel Aviv gebeuren, omdat Jeruzalem belegerd was. Een selecte groep mensen ontving een (topgeheime) uitnodiging om op vrijdag 14 mei naar het voormalige huis van burgemeester Meir Dizengoff (dat nu een museum) was te komen.

Ze’ev Sherf moest de eindversie van de Onafhankelijkheidsverklaring, die was uitgetypt in het JNF-gebouw, naar de bijeenkomst brengen. Doordat hij vergeten was voor zichzelf transport te regelen, zat er niets anders op dan een automobilist aan te houden die hem zo snel mogelijk naar de ceremonie moest brengen. De man, die zonder rijbewijs in een geleende auto reed, weigerde in eerste instantie. Na lang aandringen mocht Ze’ev instappen. Prompt werd de auto onderweg aangehouden vanwege te snel rijden. “Agent, u vertraagt het uitroepen van de staat!” riep Sherf. De boete werd kwijtgescholden. Aangekomen op de Rothschild Boulevard, werd als snel duidelijk dat het in Israël onmogelijk was (en is) om iets geheim te houden.

Ceremonie

Om 15.59 uur moest Ze’ev zich door de menigte, die voor het gebouw was samengestroomd, een weg banen. Precies om 16.00 uur opende Ben Goerion de ceremonie met zijn voorzittershamer, waarna de aanwezige 250 gasten spontaan het HaTikwa zongen.

“Wij, leden van de Volksraad, vertegenwoordigers van de Joodse gemeenschap in Eretz Israël en de Zionistenbeweging, zijn hier bijeen op de dag van de beëindiging van het Britse mandaat over Eretz Israël,” las Ben Goerion hardop voor. “Op grond van ons natuurlijke en historische recht en de kracht van de resolutie van de algemene vergadering van de Verenigde Naties, verklaren wij hierbij de oprichting van een Joodse staat in Eretz Israël, te weten, de staat Israël.”

Zestien minuten later eindigde hij de verklaring met: “Vertrouwend op de Rots van Israël zetten wij onze handtekeningen onder deze proclamatie tijdens deze sessie van het tijdelijke bestuur van de staat, op de grond van ons thuisland, in de stad Tel Aviv, op deze Sjabbat avond, de vijfde dag van Ijar, 5708 (14 mei 1948).”

Voor de elf leden van de Volksraad die in belegerd Jeruzalem vastzaten, was het niet mogelijk om te tekenen en de 12^e zat in het buitenland. De overige 25 leden werden in alfabetische volgorde opgeroepen om hun handtekening onder de verklaring te zetten. Voor de ontbrekende namen werd op de boekrol ruimte overgelaten. Toen Sharett – als laatste - getekend had stond iedereen op en speelde het Israëlisch Filharmonisch Orkest (gezeten op de tweede verdieping) het HaTikwa. “De staat Israël is opgericht. De zitting is verdaagd,” zei Ben Goerion.

Hoe gaat de Joodse staat heten?

De Amerikaanse president Truman had een concepttekst laten opmaken, maar het Witte Huis wist nog niet hoe de nieuwe Joodse staat zou gaan heten. Vlak voordat de president zijn handtekening zette hoorde hij wat het geworden was. Op deze foto is te zien dat de president “Joodse Staat” doorkraste en “Staat Israël” erboven zette (zie foto).

Om twaalf uur middernacht zou het Britse Mandaat over Palestina officieel beëindigd zijn. De Amerikaanse tijd op de brief komt overeen met 11 minuten middernacht in Israël. Dit document laat zien dat Amerika de eerste natie was die de staat Israël erkende.

Het uitroepen van de staat Israël was voor de omliggende Arabische landen het teken om Israël binnen te vallen met hun legers. Egypte, Transjordanië, Irak, Syrië en Libanon vielen Israël binnen. "De hele wereld was er zeker van dat er binnen tien dagen, op z'n hoogst twee weken, geen levende ziel in Israël zou zijn overgebleven," schreef Ben-Goerion in zijn dagboek. De pasgeboren staat had geen artillerie, tanks of gevechtsvliegtuigen, maar primitieve en een groot tekort aan wapens.

Waar de Arabische vijand niet op gerekend had, was het geheime wapen van de Joden: Ein brera: het Joodse volk had geen andere keus. Er was geen ander alternatief om te vechten voor hun behoud. Maar boven alles had (en heeft Gods oogappel nog steeds) de hulp van de hemelse legermachten die voor haar strijdt. Al 75 jaar lang!

"Wie niet in wonderen geloofd, is geen realist."David Ben-Goerion

AL HA NISIEM (voor de wonderen)

Dit Talmoedische dankzeggingsgebed wordt gereciteerd tijdens de Amida, gebed na de maaltijd, en de Chanoeka- en Poerimfeesten. Sommige gemeenschappen koppelen de tekst aan de Onafhankelijkheidsoorlog (1948).

“Wij danken U voor de wonderen, de verlossing, de machtige daden en reddende handelingen die u hebt uitgevoerd, evenals voor de oorlogen die u voerde, voor onze vaderen in dagen als vanouds, in deze tijd.”