Dagboek: De immorele blauwe envelop
Door Opperrabbijn Binyomin Jacobs -
17 juli 2025
De laatste dagen ben ik bijna fulltime sjnorrer. Een sjnorrer klinkt spannend, maar is gewoon een bedelaar.
Fondswerver voor Zomerdagkamp
In de huidige moderne tijd kennen we geen sjnorrer meer, want sjnorren is niet netjes, maar worden we ook in de Joodse wereld aangeduid als fundraiser, fondswerver. En omdat er meer dan tweehonderd kinderen zich hebben ingeschreven voor het Chabad Zomerdagkamp en de ouderbijdrage minimaal is, mag ik mijn bedelaarstalenten inzetten voor het goede doel: twee weken vakantie voor Joodse kinderen die anders thuisblijven en hun ouders geen rust en geen vakantie gunnen.
De penningmeester van Chabad Holland heeft me grondig op mijn hart gedrukt dat we een begroting hebben voor de twee weken met een tekort van vele nullen voor de komma. Ouders moeten/mogen een vrijwillige bijdrage leveren, maar aan het eind van de rit, maar feitelijk al veel eerder, mag ik achter de Zomerdagkamp-schermen de financiële gaten dichten, want ik ben de sjnorrer. De vraag is niet of het dichten der gaten realistisch is, want de tijd die ik kwijt ben aan het beantwoorden van die vraag had ik kunnen fundraisen of dawenen (G’d om steun vragen). Neen, het moet, het zal en het gaat lukken.
Hopelijk kan ik u dus, na de twee vakantieweken, de groepsfoto tonen met meer dan tweehonderd Joodse kinderen die zich fysiek vermaakt hebben en tegelijk geestelijk zijn opgeladen. Speciaal voor kinderen die het hele jaar door op een niet-Joodse school zitten, met helaas vaak gezeur vanwege Israël, en nu gewoon hun keppeltje of hun Davidsterretje kunnen dragen, is zo’n Zomerdagkamp van groot belang. Hopelijk zult u dan op de groepsfoto behalve glunderende kinderen en een oververmoeide staf, ook een tevreden penningmeester zien die straalt, omdat de begroting uiteindelijk sluitend was en hij zich verlost weet van zijn slapeloze nachten. Am Jisraeel Chaj.
De blauwe envelop die ik vol goede moed had geopend, omdat ik teruggaaf van belasting hoopte en verwachtte, bleek een immorele valstrik.
Een immorele blauwe envelop
Ik had me voorgenomen om u in dit dagboek niet te vervelen met antisemitisme en ook bewust een interessante blauwe envelop van de Belastingdienst Almelo te verzwijgen. In die blauwe envelop zat namelijk geen belastingaanslag, maar wel een aanslag op de moraliteit. De Belastingdienst te Almelo laat namelijk weten het geplande team-uitstapje in de vorm van een bezoek aan de mooiste synagoge van Nederland te Enschede op 16 september te cancelen.
Ze hebben gelijk, dacht ik even cynisch, want ze willen, zo schrijven ze, mogelijk verkeerde associaties voorkomen, geen tweede Jom Ha-Voetbal gezeur en als Belastingdienst voelen ze zich ook verplicht om afstand te nemen van religie. Hierbij wil ik graag als kanttekening plaatsen dat secularisatie heden ten dage de grootste godsdienst is, maar dan wel zonder G’d. En niet-geloven kan, gelijk een echte godsdienst, soms ook erg dwangmatig zijn.
Het is jammer dat ik niet onder de Belastingdienst Almelo ressorteer, want, om de lijn zorgvuldig door te trekken, zou ik me kunnen voorstellen dat de Belastingdienst, om verkeerde associaties te voorkomen, mij ook geen belastingaanslag meer zou sturen. Hoewel in de loop der eeuwen Joden juist extra werden belast, ga ik er gemakshalve maar vanuit dat de Belastingdienst Almelo dat hoogstwaarschijnlijk niet weet.
Ze weten namelijk ook niet dat de Synagoge van Enschede onderdeel is van het Grootste Museum van Nederland evenals bijvoorbeeld de Yunus Emre Moskee in hun Almelo. Los hiervan zijn bijna alle vrijwilligers die de rondleidingen verzorgen niet-Joden, hoewel ze natuurlijk wel een band hebben met de Joodse synagoge waar ze om diverse redenen hun vrije tijd aan geven en dat blijft natuurlijk verwijtbaar.
De mooiste synagoge van Nederland, zoals hij wordt genoemd, is trouwens opgericht toen de staat Israël en Hamas nog van geen kant bestonden. Uit armoede, niet financieel, maar omdat de Joodse Gemeente Enschede in de jaren ’40-’45 gruwelijk werd gedecimeerd, kunnen er slechts sporadisch diensten plaatsvinden en is de huidige mooiste synagoge van Nederland nog nauwelijks religieus te noemen, maar wel duidelijk architectonisch en cultureel.
Bovendien had de gruwelijke moord op de Almelose en Enschedese Joden van toen geen enkele relatie met de staat Israël, die pas in 1948 werd uitgeroepen door de Verenigde Naties (nu nog nauwelijks voor te stellen!). Gezien Nederland ook heeft ingestemd met de oprichting van de staat Israël had dat dus indirect ook de instemming van de Almelose Belastingdienst, hoewel dat natuurlijk niet de huidige Belastingdienst valt te verwijten…
Mijn voornemen om deze keer antisemitisme geheel niet te vermelden, blijkt mislukt, excuus! De blauwe envelop die ik vol goede moed had geopend, omdat ik teruggaaf van belasting hoopte en verwachtte, bleek een immorele valstrik.