Volgens Dirk Mulder, oud-directeur van herinneringscentrum Westerbork, is ons beeld van de gebeurtenissen tijdens de Tweede Wereldoorlog veel te heftig, veel erger dan het daadwerkelijk is geweest. Dat staat beschreven in zijn nieuwe boek Buitengewone transporten. Immers, een groot deel van de Joden werd helemaal niet in veewagons vervoerd, maar ging gewoon met een passagierstrein van Westerbork naar Auschwitz. Wellicht reisden sommigen wel eersteklas…

Vakantiereis?

Ik voelde op zijn minst verontwaardiging toen ik de laatste alinea van het artikel las: “Het lijkt op een georganiseerde vakantiereis met de trein”. Mensen kwamen rustig aanlopen, groetten elkaar en zwaaiden naar de achterblijvers. Vind je het gek? De meeste mensen hadden geen idee welk lot hen te wachten stond. Ze dachten dat ze naar een werkkamp werden gestuurd en gewoon weer terug zouden komen als het werk gedaan was.

Op het kampterrein van Westerbork kan je uitvergrote ansichtkaarten vinden waarop staat geschreven dat mensen ‘aan het werk gaan’ in het oosten en dat ze hopen ‘elkaar gauw weer terug hopen te zien’. Als ze wisten dat de gaskamer in veel gevallen het eindstation was, dan was deze ‘vakantiereis met de trein’ wel anders uitgepakt.

Misschien is het wel waar hoor, dat ons beeld van volgestouwde veewagons in sommige gevallen niet klopt. Misschien is het waar dat de deportatie van 107.000 Nederlandse Joden wel minder ‘verschrikkelijk’ was dan wij denken. Maar misschien maak je met zo’n artikel het beeld van de Holocaust wel veel minder heftig dan het daadwerkelijk was. Ook vraag ik me sterk af met welk doel Dirk Mulder hier onderzoek naar heeft gedaan. Wat wil hij hiermee bewijzen?

Wat mij zo boos maakt, is dat artikelen als deze afdoen aan het diepe leed van de Sjoa. Natuurlijk ben ik er zelf niet bij geweest, maar de verhalen en beelden die ik bijvoorbeeld in Holocaustmuseum Yad Vashem in Jeruzalem heb gezien, staan nog op mijn netvlies gebrand. Hoe durft de NOS dan zo’n bagatelliserend artikel te plaatsen?

Zes miljoen Joden uit Europa zijn vermoord. Maar gelukkig werden ze wel op een nette manier vervoerd. Enkeltje Auschwitz. Dirk Mulder en de NOS zijn het spoor bijster.