Israël ligt op het kruispunt van Europa, Azië en Afrika. Het hele jaar door trekken allerlei vogelsoorten uit alle drie de continenten. De vogeltrek concentreert zich ook nog eens op Israël. Trekvogels volgen namelijk liever de route over land, dan dat ze de Middellandse Zee of de Perzische Golf moeten oversteken. Dus bijna alle trekvogels die vanuit Oost-Europa en Azië naar Afrika vliegen om te overwinteren, komen over Israël. Op de juiste plek kun je in een paar uur tijd wel twintigduizend ooievaars, zevenduizend wespendieven en drieduizend Balkansperwers, plus een paar honderd roze pelikanen en schreeuwarenden zien.

Ook de gewone, kleine vogels zijn in Israël bijzonder. De Palestijnse honingzuiger bijvoorbeeld, die is in parken en tuinen te vinden. Hij lijkt op een kolibrie en maakt een gezellig geluid. Of de Arabische buulbuul, een algemene zangvogel die wel wat op een spreeuw lijkt.

Vogels in de Bijbel

Dat Israël altijd al een land met veel vogels is geweest, wordt wel duidelijk als je de Bijbel leest:

• In de Thora wordt er onderscheid gemaakt tussen reine en onreine vogels. Kraaiachtigen, gieren en wouwen, uilen, ooievaars, reigers, ibissen, roerdompen, bijeneters, hoppen en struisvogels zijn onrein. Deze vogels zijn belangrijk voor het biologische evenwicht in de natuur en niet gezond voor ons, omdat ze zelf andere dieren eten.
• Jezus wees naar de vogels in de lucht om te laten zien dat God voor deze schepselen zorg draagt: 'Kijk naar de vogels in de lucht: ze zaaien niet en oogsten niet en vullen geen voorraadschuren, het is jullie hemelse Vader die ze voedt. Zijn jullie niet meer waard dan zij?' (Mattheüs 6:26)
• Zelfs vogels die een rusteloos bestaan leiden hebben een veilig nest, een thuis, terwijl de Zoon des Mensen geen huis heeft: Jezus zei tegen hem: 'De vossen hebben holen en de vogels hebben nesten, maar de Mensenzoon kan zijn hoofd nergens te ruste leggen.' (Lukas 9:58)
• Dat de mens van het dier (en vogels) kan leren, komt ook in het Oude Testament voor: 'Vraag het vee hiernaar, het zal je onderrichten, vraag de vogels in de lucht, ze zullen het verkondigen.' (Job 12:7)
• De vogel wordt belaagd door vogelvangers: '... zoals een vogel in het net vliegt en niet merkt dat het hem zijn leven kost.' (Spreuken 7:23). Of, zoals Prediker het uitdrukt: 'Nooit weet de mens wanneer zijn tijd gekomen is: zoals de vissen verraderlijk worden gevangen door de fuik en de vogels door de val, zo wordt de mens verrast door de verraderlijke tijd, wanneer die als een klapnet op hem valt.' (Prediker 9:12)
• De mens die in het nauw wordt gebracht of vluchtende en opgejaagd is, wordt in de Bijbel diverse keren vergeleken met een vogel. (Psalm 11:1; 124:7; Spreuken 6:5; 27:8; Jesaja 16:2)
• In het Bijbelboek Leviticus kunnen we lezen dat het bloed van vogels een rol speelt in het reinigingsritueel. (Leviticus 14:1-9) Ook Jozef en Maria komen met het baby’tje Jezus duiven offeren in de tempel. (Lukas 2:22-24)
• De duif komt ongeveer 30 jaar later ook op Jezus als Hij wordt gedoopt in de Jordaan. (Lukas 3:22)

Topplekken voor vogelaars in Israël

De moerassen van de Hula-vallei (spreek uit: Goela)
'Een supermooi en vogelrijk gebied, niet alleen voor watervogels maar ook voor roofvogels, zoals de bedreigde keizerarend en bastaardarend. Vanaf half oktober komen de eerste kraanvogels'

De zoutpannen van Eilat
‘In de zoutpannen zitten veel kleine garnaaltjes en het wemelt er van de insecten, ideaal voor steltlopers en flamingo’s. Je ziet er ook veel meeuwensoorten en sterns.’

Het zoete water van Ein Gedi
‘Hier stroomt na regenval een zoetwaterriviertje naar de Dode Zee. Er komen vogels voor die je bijna nergens anders in Israël vindt, zoals de waaierstaartraaf, ook trekvogels stoppen er graag om bij te tanken.’

Eilat
Miljoenen vogels trekken twee keer per jaar door Eilat en de zuidelijke Arava-woestijn, omdat deze strook land in het zuiden van Israël de enige landbrug is die Eurazië en Afrika verbindt. Tip: bezoek het International Birding & Research Centre in Eilat!

De Golanhoogte
Hier zweven de vale gier en de havikarend!