Gewoonlijk gaan we met de kleinkinderen en veel andere schoolkinderen naar buiten om stekjes te planten, maar dit jaar is het een Sjabbatjaar (Sjemitajaar), waarin planten niet is toegestaan. Het Sjemitajaar is in geestelijke zin als jaar van Torastudie voor de boeren bedoeld. Sjabbat betekent rust: we werken niet op het land gedurende een heel jaar. Daarom kunnen we ons op hogere dingen concentreren. Sjemita betekent loslating: we laten ons privébezit los en iedereen heeft onbeperkt toegang tot onze boomgaard in het zevende jaar. De velden hebben geen eigenaar meer. G’d zegt in de Tora: “Het land behoort Mij toe”.

Toe Bisjwat en Omicron

Ook het aantal besmettingen met de Omicron-variant rijst weer de pan uit en veel mensen en kinderen blijven thuis. Toe Bisjwat vieren we dit jaar met de kleinkinderen, evenals vorig jaar, weer virtueel via Zoom. We kijken video's over de Israëlische landbouw, de vruchtenpracht van de ‘Pardesiem’, de boomgaarden en de zegeningen van het Sjemitajaar. Voor mijn kleinkinderen betekent dit verder dat wij de heiligheid van het land Israël benadrukken door de speciale wijze waarop we in dit zevende jaar met het Israëlische eten omgaan. Want de speciale status van de vruchten van het zevende jaar geldt alleen voor vruchten van Israëlische bodem.

Bewust vruchten eten en gebruiken

Waar het om gaat is mindfulness (dat is niet op de automatische piloot leven, maar aandacht besteden aan wat we aan het doen zijn. In mindfulness beoefenen we meer bewust aanwezig zijn op een zachte en accepterende manier). De consumptie van veel vruchten is dit jaar anders, omdat de vruchten van het Sjabbat-jaar op een gewijde en eerbiedige manier worden geconsumeerd, alsof we bij de Koning aan tafel zitten. Het land behoort G’d en we eten als het ware alle vruchten uit G’ds hand. Het voedsel van het Sjemitajaar moet met een gevoel van eerbied voor de natuur onder de G’ddelijke wereldleiding worden gegeten en mag niet worden verspild. Overgebleven voedsel mag niet worden weggegooid, maar moet eerst in een zak worden bewaard tot de resten zijn vergaan. Pas daarna wordt het weggegooid. Een kwestie van eerbied voor de vruchten van het zevende jaar, het Sjemitajaar, waarin ons land braak ligt en wij de aarde niet mogen bewerken.

In het Sjemitajaar zijn alle vruchten van iedereen en geen privébezit meer. Ook alle dieren hebben onbeperkt recht op voedsel. De vruchten van dit Sjabbat-jaar mogen zelfs niet verhandeld of uitgevoerd worden, maar zijn vrij beschikbaar voor iedereen.

Een dag vol hoop

In Sjemot/Exodus 3:8 belooft G'd de Israëlieten te bevrijden uit de slavernij en hen te leiden naar een land dat groot en vruchtbaar is en vloeit van melk en honing. Allereerst is het vermeldenswaard dat de beschreven honing niet de honing van bijen is, maar dadelstroop die silan wordt genoemd. De melk kan dierlijke melk zijn, maar er zijn ook veel die het als melk van vijgen zien.

Melk is een basaal voedingsbestanddeel; melk helpt kinderen groeien, geeft kracht en is voedzaam. Honing is erg zoet en ook een duurder voedingsmiddel. Israël is dus – op een iets geestelijker niveau - voedzaam, aangenaam en waardevol voor het Joodse volk. G'd verzorgt ons en bejegent ons daar vriendelijk en goed.

Het woord "zawat" betekent stromen. Dit is een teken dat de grond in Israël bijzonder vruchtbaar is en de bomen goed gedijen. Het laat de vruchtbaarheid van Erets Jisraeel zien. Dit is de eenvoudige betekenis van de uitdrukking "erets zawat chalav oedewasj". Dit is overigens pas weer in onze generatie waarheid geworden. De dominees die gedurende de 19^e eeuw door Israël trokken, schetsten een zeer desolaat beeld van Israël.

Een les voor het leven

Maar hoe kunnen we hier ook iets uit meenemen voor onze geestelijke beleving? Israël wordt in het vijfde boek van de Tora (Deuternomium 3:8) beschreven als groot en vruchtbaar, dit in tegenstelling tot Egypte. Terwijl in Egypte de Bnee Jisraeel onderdrukt en tot slaaf werden gemaakt en geen vrijheden hadden, is Israël juist groots en bevrijdend. De Joden waren eindelijk vrij na 210 jaar slavernij. Het belangrijkste hierbij was natuurlijk het geestelijk niveau omdat wij daar vrij waren om ons geloof in G‘d te beleven.

De symboliek van melk en honing vinden we ook in Sjier HaSjiriem, het Hooglied van koning Salomo. De Midrasj (achtergrondinformatie) leert ons (in Devarim rabba (7:3)) dat de tekst "dewasj wechalav tachat leschoneech" - "melk en honing zijn onder uw tong" uit Hooglied 4:11 een symbolisch beeld vormt voor Tora-studie.

In gematria (getalswaarde) heeft het woord ‘chalav‘ (melk) de getalssymboliek van 40. Mosjé verbleef 40 dagen op de berg Sinaï totdat hij de Tora ontving. Tora en Tora-lernen zijn als melk: het basisbestanddeel van de geestelijke voeding in Israël. Het leren en beleven van Tora neemt een natuurlijke en belangrijke plaats in in Erets Jisraeel. Zoet is de verbinding via Tora met G‘d, die ons de Sjechina (de G‘ddelijke Aanwezigheid) kan brengen en die ook dierbaar is als honing.

Bomen planten in ons hart

Op Toe Bisjwat worden gewoonlijk zeer veel bomen geplant. Concreet en realistisch betekent dit in materiële zin: wij kunnen na 2000 jaar ballingschap eindelijk weer bossen aanleggen in Erets Jisraeel. Dat doen we ook graag want bossen zijn goed voor het land. Deze zullen bloeien en vrucht dragen. Erets Jisraeel betekent echter ook ‘zin om joods te zijn’. Het woord Erets toont stamverwantschap met het Hebreeuwse woord ‘ratson’ of wil. Jisraeel is niet alleen een benaming voor het Joodse land of het Joodse volk maar betekent ook ‘Joods’. Het woord Jisraeel is ook een symbool voor de Tora, want het woord is een acrostichon (een woord samengesteld uit de Hebreeuwse beginletters) van de woorden ‘er staan 600.000 letters in de Tora’. Zo worden de woorden Erets Jisraeel op een hoger niveau getild en betekenen ze dan ook veel in ons spirituele leven.

We kunnen Israël ook in onze gedachten en harten meedragen en bomen in onze harten planten door Tora te leren en andere mitzvot (geboden) te verrichten. Bomen die wortel zullen schieten van Emoena ofwel geloof, en diepgeworteld en verankerd zullen raken in ons leven. Wij kunnen nieuwe energie putten uit elke mitswa (gebod), uit elke spirituele boom en uit elke geestelijke vrucht die in ons groeit. Daaruit kunnen wij ons voeden, net zoals wij dat deden met de melk en honing uit het heilige Land.

Spirituele voeding

"Erets zawat chalav oedewasj" toont ons zowel de geestelijke als de materiële vruchtbaarheid en voeding van het Land Israël en de Tora, die wij van G’d ontvingen. Nog nooit was Israël zo vruchtbaar en bevolkt als nu. Wij maken een heel bijzondere tijd mee: nog nooit werd er zo veel Tora bestudeerd als vandaag de dag. Moge G’d ons rust geven in het Midden-Oosten waar de dreigingen richting Israël weer niet van de lucht zijn. Binnenkort is het weer Poerim en Pesach. Bij deze beide feestdagen en vieringen zijn we getuige geweest van uitzonderlijk grote wonderen. In de tijd van Ester werden we gered uit de klauwen van Haman en met Pesach werden we gered uit de handen van Farao. De nieuwe jisjoew (bewoning) in Israël, de bloei en de groei van het land zijn eveneens grote wonderen!

Chag sameach! Een gelukkige en heerlijke Toe Bisjwat toegewenst aan een volle tafel met veel fruit!