Een van de patiënten was Chana Tova Finer Nachenberg. Bij de Sbarro-terreuraanslag in Jeruzalem op 9 augustus 2001 raakte ze ernstig gewond. Afgelopen week bezweek ze aan haar verwondingen.

Reuth schreef ons: “Veel van onze overzeese bezoekers hadden een ontmoeting met Chana's ouders en zullen zich de gesprekken met hen herinneren. Van de hoop op een wonder en van het leven met verdriet. Van een leven dat draaide om dagelijkse bezoeken aan hun dochter in het ziekenhuis. En van het spelen van een actieve rol in de opvoeding van hun kleindochter, die als driejarige de gruwel van de aanval fysiek ongedeerd had overleefd.

Een van de meest ontroerende gebeurtenissen was kort nadat Chana in het ziekenhuis was opgenomen. Rabbijn Jonathan Sacks en het Shabbatonkoor kwamen voor het eerst op bezoek en gaven een ontroerend concert voor de patiënten, vrijwilligers en het personeel. Plotseling kwam Chana's vader de zaal binnen met zijn kleindochter Sara, die diezelfde dag haar vierde verjaardag vierde. Het koor en het publiek deden mee met het zingen voor de verjaardag en er was geen droog oog in de zaal (zie foto hierboven). In de loop van de jaren werden onze Reuth-vrijwilligers een integraal onderdeel van de familie Finer, door wekelijks bij hen te zijn. Ze deelden de moeilijkheden, maar ook de vreugde van het samen dansen met Sara op haar bat mitswa en bruiloft.

Het werk dat we bij Reuth doen, weerspiegelt het Israëlische leven - met al zijn hoop en uitdagingen - en dat werk zullen we blijven doen.”

Een moeder vertelt

Eén jaar na de terreuraanslag beschreef de moeder van Chana op aangrijpende wijze wat de gevolgen van de aanslag waren, niet alleen voor Chana, maar voor de hele familie. Hier leest u dat verhaal van toen:

"Mijn naam is Paula Finer. Ik ben geen schrijver, spreker of politicus. Ik ben een moeder - de moeder van mijn pasgetrouwde zoon Zey, een student die net in Gaza in reservedienst is geweest; moeder van mijn tweede dochter, Shoshana, die met haar jonge gezin in de nederzetting Eli op de Westelijke Jordaanoever woont. En moeder van Chana Tova Finer-Nachenberg, die nu op de intensive care afdeling van het Reuth Medisch Centrum ligt. Chana ligt aan een beademingsapparaat, omdat ze in haar hart en longen werd geraakt door granaatscherven tijdens de zelfmoordaanslag in het Sbarro-restaurant. Chaya werd met spoed naar het Hadassah-ziekenhuis in Ein Kerem gebracht, maar tegen de tijd dat ze daar aankwam, zorgde het bloeden uit haar beschadigde slagader ervoor dat haar hartslag stopte. De dokters opereerden onmiddellijk, maar door het zuurstofgebrek in haar hersenen is ze tot vandaag bewusteloos. Chana verbleef zeven weken op de intensive care in Hadassah voordat ze werd overgeplaatst naar Reuth. De dokters zeggen dat Chana in een persisterende vegetatieve toestand verkeert - een toestand met een slechte prognose.

Het personeel op de intensive care zet Chana en de andere patiënten twee keer per dag in een stoel. Ze douchen ze zelfs - geen gemakkelijke taak. Ze wisselen van houding, geven de patiënten hun voeding en verzorgen ze. De ziekenzaal en de patiënten zijn onberispelijk schoon. Het stelt ons gerust dat Chana goed verzorgd wordt. Wij, haar familie, verzorgen onze dochter ook elke dag (behalve op Shabbat) en proberen haar te stimuleren tot bewustzijn. We proberen alle vijf de zintuigen te stimuleren. We geven haar dingen om te ruiken, zoals vanille en munt, dingen om aan te raken en muziek om te horen. Ik hoop dat ze de felrode hoed ziet die ik vaak voor haar draag.

Vroeger gaf ik 's middags Engelse les, maar nu is het mijn taak om les te geven aan mijn dochter, Chana Tova. Ik zing voor haar, praat met haar, vertel haar verhaaltjes, beweeg haar armen en benen, veeg haar mond af. Hopend op nog een wonder.

Nabestaanden

Het eerste wonder was dat Sara, Chana's drie jaar oude dochter, hoewel ze naast haar zat, niet geraakt werd door de ontploffing. Maar het trauma van het zien dat haar moeder omviel, van het in de ambulance worden afgevoerd met haar bewusteloze moeder, van het gemis van haar moeders warmte, glimlach, knuffels en kussen heeft een onuitwisbaar litteken op het leven op Sara achtergelaten. Sara komt haar moeder hier opzoeken, kust haar, borstelt haar haar, maar haar eens zo sprankelende moeder kan niet reageren. De psychologische littekens worden geïllustreerd door Sara's reacties op dingen die andere kinderen als leuk beschouwen. Sara ging bijvoorbeeld met haar vader naar een show waar een goochelaar optrad. Een truc met een vuurflits zorgde ervoor dat Sara in hysterisch huilen uitbarstte. Vuurwerk brengt ook dezelfde reactie teweeg. Het is moeilijk voor David, Chana's man, die het elke dag als alleenstaande ouder moet zien te redden.

De terreuraanslag van 9 augustus 2001 heeft ons leven veranderd. Toch werkt ons gezin hard samen. Toen David weer aan het werk ging, was het aan mij en mijn man om Sara 's ochtends naar de kleuterschool te brengen. Ik heb dan nog maar even voordat ik naar het ziekenhuis vertrek. Het is een lange dag: mijn man en ik blijven tot 20.00 uur bij Chana. Tegen de tijd dat we thuiskomen zijn we uitgeput van de lange sleur. Soms zouden we een paar uur vrij willen nemen, maar dat wordt tegengehouden door de steeds terugkerende crises - longontstekingen, infecties en onverklaarbare temperatuurpieken die optreden in de vegetatieve toestand.

Onlangs werd Chana naar de eerste hulp van een ander ziekenhuis gebracht vanwege een zwelling door een abces onder de tracheotomie. We moesten de nacht bij haar doorbrengen om Chana goed te kunnen verzorgen. Toen we terugkwamen bij Reuth en Chana weer in haar bed lag, riep ik uit: "Home Sweet Home!" (Oost, west, thuis best). Want Reuth is ons thuis. Het is een plek waar Chana Tova dag en nacht wordt verzorgd, een plek waar we altijd naartoe kunnen bellen. Het is een plek waar Sara, haar dochter, wordt verwelkomd en verzorgd door vriendelijk en behulpzaam personeel. Reuth is ons thuis, weg van huis, geworden!