Na het behalen van mijn eindexamen, woonde ik een jaar in kibboets Lavi, een prachtige plek, vlakbij Tiberias. De bewoners leven er volgens de orthodox-Joodse leer. Als ik terugdenk aan die tijd, beleef ik weer de bijzondere sfeer van de Sjabbat, die altijd al op vrijdag vroeg in de middag begon.
‘s Morgens waren we allemaal druk. Schoonmaken van het huis, boodschappen doen en eten koken. Zo rond een uur of één werd het stiller en stiller in de kibboets. De Sjabbat deed al haar intrede. En aan het begin van de avond, als ik mijn Sjabbatkaarsen aanstak, viel alle drukte van de week van me af.
Lavi is een bijzondere plek. De kibboets werd opgericht in 1949 door jonge, religieuze emigranten. Ze maakten deel uit van de kindertransporten tussen 1938 en 1940 waarbij Duitse kinderen, via Engeland werd gered. Helaas verloor een groot aantal van deze kinderen hun ouders en kwam zonder familie aan in Israël.
Vandaag is Lavi de belangrijkste leverancier van meubels voor synagogen. De fabriek leverde aan zo’n zesduizend synagogen, verspreid over zeventig landen. Ook de meeste synagogen in Israël hebben hun interieur uit Lavi.
“Ik schat dat er vandaag bijna een miljoen mensen op onze meubels zitten”, vertelt Micha Oberman, CEO van Lavi Furniture Industries.
Het bedrijf begon toen de jonge kibboets zich tot zijn eigen timmerlieden wendde voor hulp bij het opzetten van zijn eerste synagoge in 1950. Het was in een periode van bezuinigingen en de kibboets kon het zich niet veroorloven om meubels ergens te kopen. De timmerlieden gingen aan de slag en het resultaat was zo mooi, dat het nieuws zich verspreidde over Israël en resulteerde in bestellingen.
Tegenwoordig produceert de fabriek ook arken voor Thora-rollen in verschillende stijlen, waaronder Ashkenazisch en Sefardisch.
Bijna 80 jaar nadat een synagoge in de stad Jaslo in Polen werd verbrand door de nazi’s, maakte de fabriek van Lavi een reproductie, op basis van foto’s uit die tijd, voor een synagoge in Toronto, Canada. “De gedachte achter de reconstructie is dat het belangrijk is dat de toekomstige generaties weten wat er ooit toen is gebeurd en dat dat nooit meer mag gebeuren”, aldus Oberman.
De meubelmakerij in kibboets Lavi, waar duizenden synagogeinterieurs vandaan komen.