Sluiten

Zoeken.

Pantomime voor het leven

Door Petra van der Zande - 

9 juli 2020

Pantomime voor het leven

“Als u zich in de dag van benauwdheid slap opstelt, is uw kracht beperkt. Red hen die opgepakt zijn om te sterven, wee als u zich afzijdig houdt van wie wankelend ter slachting gaat. Wanneer u zegt: Zie, wij hebben dat niet geweten, zal Hij Die de harten toetst, dat niet merken? Hij Die uw ziel gadeslaat, zal Híj het niet weten? Immers, Hij zal een mens vergelden naar zijn werk.” - Spreuken 24: 10-12

Het leven Marcel Mangel

Marcel Mangel werd in 1923 geboren in Straatsburg, Frankrijk. Vanaf zijn vijfde jaar was hij een Charlie Chaplinfan die zijn vriendjes vermaakte met Chaplin imitaties. Hij droomde ervan om in stomme films te kunnen spelen.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog vluchtte de zestienjarige Marcel met zijn familie naar het Franse Limoges (zuid-west Frankrijk). Marcel en zijn jongere broer Alain veranderden hun Joodse achternaam in “Marceau” en sloten zich aan bij verzetsgroep ‘Vrije Fransen’ in Limoges. Marcel werd een meester in het vervalsen van documenten.

Levensgevaarlijk

In Frankrijk waren drie Joodse organisaties betrokken bij het redden van kinderen: “Oeuvre de Secours aux Enfants” (OSE), de Joodse padvindersbeweging (onder leiding van Marcel’s neef) en de Zionistische jeugdbeweging. Marcel zei tegen een groep kinderen van het Joodse weeshuis dat ze verkleed als padvinders op vakantie naar de Alpen gingen. Drie keer maakte hij de levensgevaarlijke tocht naar Zwitserland en wist met zijn pantomime de weeskinderen stil te houden.

Vader Mangel werd begin 1944 naar Auschwitz gedeporteerd en vermoord. Hun moeder overleefde de oorlog. Na de bevrijding van Parijs in augustus 1944 voegden de broers zich bij het Franse leger. Marcel mocht zijn eerste mime-uitvoering geven voor 3000 geallieerde Amerikaanse soldaten. Doordat hij vloeiend Engels, Frans en Duits sprak, werd hij verbindingsofficier voor het leger van generaal George Patton.

'Bip'

‘Bip’ debuteerde in 1947. De trieste clown met een wit gezicht, zwart omrande ogen en een karmijnrode mond beleefde allerlei avonturen; de simpele kledij symboliseerde het fragiele leven. Zoals Chaplins’ ‘de kleine zwerver’ werd ‘Bip’ Marceau’s alter ego. De meeste Holocaustoverlevenden konden nooit over hun traumatische ervaringen spreken en in zekere zin bouwde Marceau zijn 60-jarige carrière als mimespeler op die lange stilte. Hij trad 300 keer per jaar op (in 1966 ook in Israël) en gaf les op zijn pantomimeschool in Parijs.

Voor het redden van minstens 70 Joodse kinderen kreeg Marceau in 2001 de Wallenbergmedaille. In zijn toespraak grapte hij: “Vraag een mimespeler nooit om te gaan spreken want ze kunnen nooit meer ophouden.” De wereldberoemde meester in de kunst van het stilzijn overleed op 84-jarige leeftijd in Parijs.

Over het leven van Marcel Marceau verscheen onlangs de film ‘Resistance‘.

Petra-van-der-Zande_avatar-90x90

De auteur

Petra van der Zande

Petra van der Zande woont sinds 1989 in Jeruzalem. Samen met haar man zorgde zij 21 jaar lang voor vier meervoudig gehandicapte Israëlische pleegkinderen. Nu is zij onder andere actief...

Doneren
Abonneren
Agenda