Het leven van de gijzelaars die nog steeds gevangen worden gehouden, is “in direct gevaar”, aldus het rapport, dat hieraan toevoegde: “Elke dag die voorbijgaat, vergroot het risico op onherstelbare schade aan hun lichamelijke en geestelijke gezondheid.”

Het rapport, getiteld “De gevolgen van gevangenschap voor de lichamelijke en geestelijke gezondheid van ontvoerde personen die in januari en februari uit Gaza zijn teruggekeerd”, is toegezonden aan het Internationale Comité van het Rode Kruis.

Het grootste deel van de schade aan de gijzelaars had “voorkomen of verminderd” kunnen worden als de gijzelaars “passende en tijdige medische behandeling” hadden gekregen, aldus het rapport. (Het Rode Kruis kreeg in Israël grote kritiek omdat het de gijzelaars geen voedsel of medische voorzieningen had verstrekt.)

Het ministerie van Volksgezondheid verklaarde dat het rapport bedoeld is om het Rode Kruis en andere autoriteiten en landen over de hele wereld duidelijk te maken dat het optreden van de terreurgroep Hamas in strijd is met het internationaal recht.

Het rapport presenteerde bevindingen over de omstandigheden waarin 12 gijzelaars (4 vrouwen, 8 mannen) werden vastgehouden, die werden vrijgelaten in het kader van “Operatie Wings of Freedom”, een gijzelaarsruil die plaatsvond tussen 19 januari en 7 februari van dit jaar.

Deze bevindingen waren de medische beoordelingen die waren gedocumenteerd door medische teams die de vrijgelaten gevangenen in ziekenhuizen in Israël hadden onderzocht.

“De gevangenen beschreven de realiteit van hun gevangenschap als een omgeving die opzettelijk was ontworpen om fysieke en mentale martelingen te veroorzaken, het moreel te ondermijnen, psychologische schade toe te brengen en hen gemakkelijker te kunnen controleren”, aldus het rapport.

Voortdurend trauma

Uit medische dossiers en gesprekken met artsen blijkt dat het trauma begon op het moment dat de slachtoffers werden ontvoerd. Ze werden blootgesteld aan extreem geweld, waaronder schotwonden waarbij “kogels en granaatscherven in hun lichaam achterbleven”.

Sommige gijzelaars waren getuige van de moord op familie en vrienden tijdens hun ontvoering, en zagen hoe hun huizen en gemeenschappen werden verwoest.

Op weg naar Gaza werden ze aangevallen door lokale bendes en ondergingen ze fysiek geweld, ernstige vernederingen en verbaal geweld.

De meeste gijzelaars werden lange tijd vastgehouden in tunnels van Hamas, waarvan een aantal maandenlang ondergronds, met slechts enkele dagen boven de grond.

De levensomstandigheden die de gijzelaars beschreven, waren “onmenselijk”. Ze werden ondergebracht in extreem overvolle cellen, waar tot zes personen werden gepropt in ruimtes van ongeveer twee vierkante meter met een plafond van ongeveer 1,5 meter, lager dan de lengte van een persoon die staat.

Uithongering en slechte hygiëne

Het voedingsregime dat hen werd opgelegd kwam neer op opzettelijke uithongering. Het bestond uit één maaltijd van pitabrood of rijst. Op sommige dagen kregen ze helemaal geen eten van hun ontvoerders.

“Het voedsel was grotendeels ongeschikt voor menselijke consumptie: het was regelmatig over de datum en vol met wormen en insecten. Het water dat werd verstrekt was verontreinigd, soms zeewater of ongefilterd rioolwater”, aldus het rapport.

De ontvoerde vrouwen werden gedwongen om op de tunnelvloer of een harde vloer zonder matras of deken te slapen, tussen insecten en ongedierte. De gijzelaars beschrijven dagen en nachten van vrieskou of extreme hitte, afhankelijk van het seizoen.

Zonder toegang tot toiletten en stromend water was het onmogelijk om persoonlijke hygiëne te handhaven. Ze konden maar om de paar maanden douchen, met koud water en een gedeelde handdoek. Kleding werd zelden of nooit gewisseld. Ondergoed werd eens in de zes maanden verschoond, zonder rekening te houden met vrouwelijke behoeften.

In de tunnels bevond zich een latrine, door de ontvoerden zelf gegraven, in hun leefruimte. Boven de grond werden beperkingen opgelegd aan het gebruik van de toiletten.

Overplaatsingen van de ene locatie naar de andere gebeurden plotseling, waarbij kilometers moesten worden gelopen, in volledige duisternis of geblinddoekt, in een voortdurende angst voor de dood.

Door de langdurige uithongering leden de gegijzelden die terugkeerden aan een aanzienlijk gewichtsverlies (15% tot 40%). De combinatie van ondervoeding en immobiliteit veroorzaakte ernstige sarcopenie (een spierziekte die wordt gekenmerkt door het verlies van spiermassa en kracht), een afname van de botdichtheid en voortdurende mentale stress.

Er waren ook tekenen van scheurbuik, waaronder bloedend tandvlees, als gevolg van het lage vitamine C-gehalte door de hongersnood die hun ontvoerders hen hadden opgelegd.

Medische verwaarlozing

Overlevenden lijden aan verschillende verwondingen, waaronder brandwonden, breuken, onomkeerbare zenuwbeschadiging, verwondingen door granaatscherven, onder meer aan de borst en het hoofd, gehoorschade en chronische tinnitus door blootstelling aan het geluid van voortdurende explosies.

“Veel teruggekeerde gijzelaars hebben dagelijks pijnstillers nodig. Bovendien zijn de lichamen van sommige overlevenden zodanig bedekt met littekens dat ze chirurgische behandeling nodig hebben“, aldus het rapport.

Sommigen hadden complexe verwondingen aan hun spieren, botten en gewrichten, waaronder chronische pijn in het kaakgewricht en structurele letsels aan de wervelkolom. In sommige gevallen is de schade ”onomkeerbaar en kan deze het functioneren en de levenskwaliteit van overlevenden van gevangenschap gedurende vele jaren beïnvloeden".

De gijzelaars werden ook blootgesteld aan “ernstige en opzettelijke medische verwaarlozing” en konden geen behandeling krijgen voor ziekten, ernstige verwondingen en aanhoudende medische aandoeningen. “Ze werden bijna volledig de toegang tot adequate medische zorg ontzegd”, aldus het rapport.

Wanneer er medische hulp werd verleend, was die “minimaal en bestond uit behandeling met pillen om de koorts te verlagen, zonder antibiotica, zelfs wanneer er duidelijke tekenen waren van ernstige infecties”.

Een gijzelaar met een orthopedisch probleem moest zichzelf zien te redden, waardoor hij het bewustzijn verloor. In een ander geval kreeg een ontvoerde vrouw een paar dagen antibiotica, waarna de infectie verergerde en de medicatie werd vervangen door een ander middel, dat eveneens niet werkte. Ze kreeg geen toegang tot redelijke medische zorg.

In een derde geval kreeg de gijzelaar verkeerde medicijnen, waardoor hij in levensgevaar kwam en zelfs langdurige schade of de dood riskeerde.

“Deze medische verwaarlozing is een flagrante schending van de Verdragen van Genève en heeft rechtstreeks bijgedragen aan de verslechtering van de gezondheidstoestand van de gijzelaars en aan chronische schade die langdurige revalidatie en behandeling vereist en die de overlevenden van de gevangenschap hun hele leven zal begeleiden”, aldus het rapport.

Psychologische mishandeling

Gijzelaars werden ook voortdurend psychologisch mishandeld, waarbij de ontvoerders gebruik maakten van methoden als “isolatie, intimidatie en onderdrukking”.

Eén gijzelaar werd ruim 50 dagen achter elkaar alleen vastgehouden terwijl hij gewond was. Twee anderen werden meer dan een jaar lang in volledige isolatie vastgehouden.

“De gevangenen verklaarden dat de langdurige isolatie ernstige psychologische gevolgen had, waaronder gevoelens van angst en wanhoop, verlatenheid, een verlies van tijdsbesef en realiteitszin, tot het punt van onthechting van zichzelf”, aldus het rapport.

Ze leefden ook met een constant gevoel van gevaar. De ontvoerders martelden de gijzelaars door hun wapens op hen te richten of door de pin uit een granaat te trekken en af te tellen tot de laatste seconde voordat ze deze weer terugplaatsten. Volgens het rapport genoten de ontvoerders ervan om hen bang te maken.

De voortdurende gevangenschap van de overgebleven gijzelaars heeft gevolgen voor de rehabilitatie en sociale re-integratie van de overlevenden, aldus het rapport.

“De professionele beoordeling is dat zolang het trauma voortduurt, de collectieve, psychotherapeutische en rehabilitatieprocessen slechts beperkt effectief zullen zijn."

”Het is belangrijk op te merken dat ondanks de enorme uitdagingen, de overlevenden van gevangenschap een indrukwekkende mentale veerkracht en een verlangen om hun leven weer op te bouwen tonen. Het is echter duidelijk dat het mentale herstelproces langdurig en complex zal zijn en langdurige professionele en maatschappelijke ondersteuning zal vereisen", aldus het rapport.