Sluiten

Zoeken.

Lang leve de Koning!

Door Yoel Schukkmann - 

30 september 2022

2022 Website CVI

(Foto: Mike B / Pexels)

Iedereen heeft inmiddels al gehoord over de recente historische gebeurtenissen in de wereld van vervagende monarchieën. Maar als religieuze Jood trof het me niet alleen in historische zin, het viel mij persoonlijk vooral op door timing ervan. Terwijl Joden over de hele wereld zich voorbereidden op Rosj Hasjana, om de Koning der Koningen opnieuw te kronen met de sjofar en onze gebeden, nam een nieuwe koning van vlees en bloed de troon van 's werelds beroemdste monarchie na het overlijden van zijn moeder, koningin Elizabeth II.

Proclamatie

Als iemand die altijd al iets heeft gehad voor geschiedenis en oude tradities, voelde ik mij bijna kinderlijk opgewonden toen ik las over de aankondiging van de nieuwe koning. Op de dag na het sterven van de koningin zou een proclamatie, over het regeren van Charles III worden voorgelezen op Trafalgar Square in Londen door herauten te paard, gekleed in middeleeuwse uniformen. Twee dagen later, vervolgde het bericht, "zal de proclamatie op ceremoniële wijze worden voorgelezen in hoofdsteden in het hele Verenigd Koninkrijk... en later zullen hoge sheriffs in traditionele kledij het nieuws in steden en dorpen in het hele land bekendmaken." Een scène uit een vervlogen tijdperk- een die ik slechts kende van geschiedenisboeken en films. Het deed me denken aan een halacha (Joodse wet) die ons opdraagt om tweemaal per dag het Sjema Jisrael (de Joodse geloofsbelijdenis) te reciteren. Alsof het een koninklijke proclamatie is die zojuist op het dorpsplein is opgehangen, terwijl dorpelingen zich verzamelen om de bevelen van de soeverein langzaam en zorgvuldig te lezen.

Aards en Hemels koningschap

Als Joden geloven wij niet in toeval. Terwijl de wereld werd overspoeld met verwijzingen naar overgangen van koninginnen naar koningen, en men het had over de viering of denigrering van koningshuizen, hadden wij het over de ultieme monarchie. De Joodse Geleerden leren ons dat "het aardse koningschap vergelijkbaar is met die van de Hemel." Er zijn waardevolle geestelijke inzichten te verkrijgen door naar het aardse koningschap te kijken, omdat dit aardse koningschap in bepaalde opzichten lijkt op die van Boven. In onze tijd is het Britse koningshuis natuurlijk ver verwijderd van wat aardse koningen ooit waren. De koning van het Gemenebest van Naties is niet het hoofd van de regering, maar slechts het Staatshoofd; volledig apolitiek en zonder enige echte macht over zijn onderdanen. Maar toch zijn er belangrijke dingen te leren van de monarchie als instelling. Inzichten over de essentiële aard van het koningschap: hetzij G-ddelijk of sterfelijk.

Elizabeth II

Als er lessen te trekken zijn uit het bewind van een monarch, zijn er maar weinig betere voorbeelden dan die van de net overleden Elizabeth II. Het vermogen om haar natie te belichamen, kwam voort uit een beslissing die ze aan het begin van haar regeerperiode had genomen. In een toespraak op haar 21e verjaardag zei ze: "Ik verklaar u allen dat mijn hele leven, of het nu lang of kort is, zal worden gewijd aan uw dienst en de dienst van onze grote keizerlijke familie waartoe wij allemaal behoren". Die belofte kwam ze na en ze werd het beeld van een leider als toegewijd dienaar die het belang van de natie voor het hare plaatste. Daarom hield ze ook alle politieke en sociale opvattingen die ze had voor zichzelf, om beter te kunnen dienen als een inspirerend, verenigend symbool voor haar landgenoten. Zij was de enige die, wanneer ze sprak, dat echt deed voor heel Groot-Brittannië.

Onze Geleerden spreken voortdurend in gelijkenissen over koningen en prinsen. En omdat de koningen in deze verhalen
G-d meestal vertegenwoordigen, zijn ze natuurlijk machtige maar ook welwillende heersers. Want voor ons is de Melech (koning) niet alleen onze koning, maar tegelijkertijd is Hij onze vader - Avienoe Malkeenoe (onze Vader onze Koning). Hij wil niet alleen dat we gelukkig zijn, maar heeft ook het vermogen dat aan ons te geven. Iedereen met maar een beetje kennis van de geschiedenis weet dat in de echte wereld absolute heersers, die geen zelfverheerlijkende misbruikers van hun macht waren, echter eerder een uitzondering op de regel waren. Daarom is het toch mooi dat we in Elizabeth II een hedendaags voorbeeld kunnen zien van wat koningschap zou moeten zijn – een tot leven gekomen gelijkenis.

Het is waar dat de Britse koningin de verleidingen van ware macht nooit heeft hoeven te weerstaan, aangezien ze deze nooit echt heeft gehad. Maar met al haar roem en rijkdom had ze makkelijk kunnen bezwijken aan de verleidingen van eer, beroemdheid en materialisme, en dat deed ze toch niet.

Joodse koning

De Joodse wetgeleerde Maimonides (1138-1204) schrijft dat de reden waarom de Thora zo bezorgd is dat het hart van een Joodse koning niet afdwaalt, is omdat ‘zijn hart zijn natie belichaamt’. Daarom wordt er van hem verwacht dat hij zich bezighoud met hun welzijn, dag en nacht de Thora bestudeert en betrokken is bij de noden van het Joodse volk. Maimonides beschrijft hoe een Joodse koning door zijn volk moet worden behandeld met een mix van het grootste respect en vrees. Iedereen - zelfs een profeet - die hem nadert moet voor hem buigen.

Maar zelfs met al deze eer “moet zijn eigen hart hol en nederig zijn. Hij moet mededogen hebben met zowel de grootste als de minste van zijn volk en constant bezig zijn met hun behoeften en welzijn, en rekening houden met de eer van de kleinsten van de kleinen. Hij moet altijd uiterst nederig handelen en de last van zijn volk, hun problemen, klachten en woede dragen”. De Joodse koning is almachtig in zijn rijk, maar er wordt van hem verwacht dat hij zich nederig in dienst van zijn natie stelt. Hierin is hij een aardse stand-in voor G-d, die echt almachtig is en geen enkele behoeften heeft. Hij die alles heeft geschapen enkel en alleen voor het goed van Zijn schepping.

G-d als Koning

In het avondgebed zeggen wij: "En zijn koningschap aanvaardden zij gewillig op zich." Hoewel het enige dat we vooruit kunnen zien de duisternis van de nacht is, accepteren we G-ds heerschappij omdat we weten dat alles wat Hij doet, goed is. Wanneer wij alleen deze duisternis zien, en wij niet begrijpen wat er gebeurt, is dat wanneer onze kroning volledig en oprecht is. Want op deze momenten dwingen wij onszelf om alles te aanvaarden wat G-d besluit.

Er is een gedeelte in de Rosj Hasjana-dienst wanneer alle aanwezigen de woorden "HaMelech" (de Koning) samen luid uitschreeuwen. Tijdens een zekere Rosj Hasjana, viel de Rebbe van Ruzhin - rabbijn Jisrael Friedman (1796–1850) - flauw tijdens het schreeuwen van deze woorden. Later legde hij uit dat toen rabbi Jochanan Ben Zakkai, tijdens de belegering van Jeruzalem in het jaar 70 van de Gewone Jaartelling, de Romeinse generaal Vespasianus ontmoette hij hem ‘koning’ noemde. Vespasianus vroeg hem toen: "Als ik de koning ben, waarom duurde het dan zo lang om bij mij te komen?"

Met dit in gedachten kan de ontzagwekkendheid van het besef dat G-d de ware Koning is, soms te groot zijn om te verdragen. Natuurlijk hoeven we niet flauw te vallen zoals de Rebbe van Ruzhin, maar we moeten ons altijd bedenken of we echt G-ds koningschap hebben geaccepteerd, met alles wat dit met zich meebrengt. De huidige koninklijke overgang in Groot-Brittannië is slechts een kleine en onbeduidende microkosmos van het Koninkrijk der Hemelen.

Als G-d echt de Koning is, en we beseffen dat nu pas, waarom hebben we er dan zo lang over gedaan om hier te komen? Dat we allemaal - zonder enige vertraging - de ware Koning over onze levens mogen kronen in alles wat we doen.

Ontwerp zonder titel

De auteur

Yoel Schukkmann

Yoel Schukkmann groeide op in Nederland, waar hij chassidisch werd, wat wij zouden noemen 'ultra-orthodox' Joods. Hij verhuisde daarom in zijn tienerjaren naar Israël om in een jesjiewa te leren....

Doneren
Abonneren
Agenda