Sluiten

Zoeken.

Jom Jeroesjalajiem en de Bewaker van de stad

Door Yoel Schukkmann - 

30 mei 2022

Graf van profeet Samuel

Het graf van de profeet Samuël in het noordoosten van Jeruzalem. Foto: Mila Aviv/Flash90

In de buitenwijken van Jeruzalem, net voorbij de wijk Ramot, staat een oud gebouw dat majestueus op een heuvel staat. Dit is het graf van de profeet Sjmoe’el (Samuël). Ten Noorden van deze plek kun je zien waar de zon ooit stil heeft gestaan, toen Jozua de zon beval om op zijn plaats te blijven.

Tegenwoordig ligt een groeiende wijk genaamd Givat Ze’ev in de schaduw van het Bijbelse Givon (Gibeon), waar deze beroemde veldslag plaatsvond. Als je naar het zuiden kijkt vanaf Samuëls graf, strekt de nieuwe stad Jeruzalem zich uit tot bijna zover het oog maar reikt. Een prachtige stad die werd herenigd op de 28e van de maand Iyar 5727 (7 juni 1967).

Op het moment van schrijven is het Jom Jeroesjalajiem, de Israëlische feestdag ter herinnering aan de hereniging van de eeuwige onverdeelde hoofdstad van het Joodse volk. Maar vandaag heeft ook nog een andere grote betekenis binnen de Joodse traditie. Want vandaag is ook de overlijdensdag van de profeet Samuël.

Het graf van Samuël

De Bijbel vertelt ons: "Nu stierf Samuël. En heel Israël kwam bijeen en rouwde om hem, en zij begroeven hem in zijn huis te Rama” - Samuël 25:1. ‘Rama’ betekent in het Hebreeuws letterlijk een 'hoge berg', en het is ook de naam van een oude stad. Deze oude stad Rama is geïdentificeerd als het moderne dorp el-Gib (of Gibeon - zie Jozua 10:12), en ligt naast de ‘Sjmoe’el berg’, een beetje ten noorden van Jeruzalem, op de hoogste plek rondom de stad.

De graftombe van Samuël staat bovenop een steile heuvel op een hoogte van ongeveer 900 meter boven de zeespiegel. Op dit terrein staat een gebouw met daarin een moskee, gebouwd in de 18e eeuw, dat daarvoor een kerk was gebouwd door de kruisvaarders. Het originele grotgraf bevindt zich in een ondergrondse kamer, die ook een kleine synagoge bevat. Grotgraven waren oude begrafenismethoden, die door alle perioden heen in het land Israël werden gebruikt. Door de hele geschiedenis heen zien we dat praktisch elke Joodse reiziger uit de oudheid deze plek en synagoge vermeldde.

Hanna’s gebed

Het was tijdens de dagen van Hanna dat de Israëlieten veel leden onder toedoen van hun kwade aartsvijanden, de Filistijnen. Volgens de Midrasj Jalkoet Sjimoni, een Joodse overlevering, riep een Hemelse stem uit: "Een tsadiek (rechtvaardige) zal spoedig geboren worden, en zijn naam zal Sjmoe’el (Samuël) zijn. Hij zal Israël redden van de Filistijnen." Alle nieuwe moeders noemden hun zonen nu Sjmoe’el en baden dat zij die zoon zouden krijgen die Israël zou redden. Maar alleen Hanna verdiende het dat haar gebed zou worden vervuld.

Hanna had vertrouwen in G'd en bleef hopen dat ze kinderen zou krijgen.

Ook al was ze onvruchtbaar, Hanna had nog steeds vertrouwen in G-d en hoop om kinderen te krijgen. Hanna stond op en bad: "Geef mij een zoon om tegen de Filistijnen te vechten en hij zal Israël redden." Ze reisde af naar de Misjkan (Tabernakel) in Sjilo en stortte daar haar hart uit. Ze bad dat G-d haar zou zegenen met een zoon en zwoer dat ze zijn hele leven zou wijden aan de dienst van G-d. Zwijgend bad ze, met haar lichaam licht zwaaiend zoals zoveel Joden vandaag de dag nog steeds bidden. Eli, de hogepriester, zag haar en dacht dat ze het Heiligdom in een staat van dronkenschap was toegetreden, dus berispte hij haar.

Maar Hanna antwoordde hem met respect en vertelde hem dat ze niet dronken was. Ze was alleen maar verdrietig en stortte daarom haar hart uit voor G-d. Eli realiseerde zich snel dat deze vrouw alleen maar werd bewogen door haar diepe vroomheid en verdriet. Daarom zegende hij haar dat G-d haar gebeden zou verhoren. Na verloop van tijd kreeg ze inderdaad een zoon: niemand minder dan de profeet Samuël. Het meest rechtschapen kind dat een moeder maar kon verlangen. Hanna verdiende deze grote eer, omdat ze onzelfzuchtig haar zoon aan G-d gaf, in plaats van hem te gebruiken voor haar persoonlijke behoeften en doeleinden. Op de jonge leeftijd van drie jaar oud werd Samuël naar de Tabernakel gebracht, waar de hogepriester Eli zijn leraar en mentor zou worden.

Bewaker van Jeruzalem

Binnen het Jodendom staat Samuël op één lijn met Mozes en Aaron, zoals het vers zegt: "Mozes en Aaron waren onder Zijn priesters, en Samuël onder degenen die Zijn Naam aanroepen" (Psalm 99:6). Als profeet zalfde hij zowel Saul en David als koningen van Israël.

De profeet Samuël stierf op 28 Iyar en werd begraven in Rama. Hij wordt ook wel de "Bewaker van de Stad" genoemd, omdat hij bij de noordelijke ingang van Jeruzalem begraven ligt. Het is dus misschien dan ook geen toeval dat zijn overlijdensdag valt op Jom Jeroesjalajiem, de dag waarop Jeruzalem werd herenigd, en Israël de Kotel (Westelijke Muur) heroverde.

Moge wij het allemaal waard zijn om rechtvaardige kinderen zoals Samuel te hebben.

Ontwerp zonder titel

De auteur

Yoel Schukkmann

Yoel Schukkmann groeide op in Nederland, waar hij chassidisch werd, wat wij zouden noemen 'ultra-orthodox' Joods. Hij verhuisde daarom in zijn tienerjaren naar Israël om in een jesjiewa te leren....

Doneren
Abonneren
Agenda