Sluiten

Zoeken.

Israël zoekt toenadering tot de Europese Unie

15 juli 2021

Yair Lapid Israël zoekt toenadering tot de Europese Unie (1)

Yair Lapid, Minister van Buitenlandse Zaken. Foto: Olivier Fitoussi/Flash90

Het wordt nu snel duidelijk dat de nieuwe Israëlische regering van premier Naftali Bennett en Yair Lapid, Minister van Buitenlandse Zaken, bezig is om het buitenlandse beleid van Israël te veranderen.

Dit werd al duidelijk toen Bennett en Lapid Israëlische experts naar Washington stuurden om met de Amerikaanse regering van president Biden te praten. Deze gesprekken gingen over de onderhandelingen met Iran over de terugkeer naar de nucleaire overeenkomst met de Islamitische Republiek. Dat betekende een breuk met de wijze waarop de vorige Israëlische regering van ex-premier Netanyahu omging met die onderhandelingen. Netanyahu wilde absoluut niet praten over de Amerikaanse pogingen om een nieuwe overeenkomst tussen de Verenigde Staten en Iran tot stand te brengen. Bennett en Lapid daarentegen geloven dat zij door dialoog met Bidens team invloed kunnen uitoefenen op die onderhandelingen.

Betrekkingen met Jordanië en Egypte

Vorige week werd duidelijk dat Bennett en Lapid ook geloven dat Israël meer moet doen om de betrekkingen met Egypte en Jordanië te verbeteren.

Lapid sprak in Brussel met Sameh Shoukry, de Egyptische Minister van Buitenlandse Zaken. Daarnaast reisde Bennett in het geheim naar Amman om met koning Abdullah II te spreken over verbetering van de relatie tussen Israël en Jordanië. Later maakte Bennett bekend dat Israël een half miljard kubieke meter water zal leveren aan het Hasjemitische koninkrijk.

Lapid en de EU

Deze week blijkt dat Lapid degene is die aanstuurt op de wijzigingen in de buitenlandse politiek van Israël. Waar Bennett in 2013, toen hij Minister van Economische Zaken was, wilde dat Israël alle banden met de Europese Unie zou verbreken over de zogenaamde labelpolitiek, liet Lapid deze week weten dat hij juist de banden wil aanhalen.

De leider van Yes Atid had, toen hij de leider van de oppositie was tijdens het tijdperk Netanyahu, regelmatig kritiek op de ex-premier over de wijze waarop hij omging met de EU en de VS. Nu Lapid Minister van Buitenlandse Zaken is, verspilt hij geen tijd om de Israëlische relaties met de VS en de EU te veranderen.

Aan het begin van deze week vloog Lapid naar Europa om in Brussel met de leiding van de EU te spreken over het aanhalen van de banden met Israël. Het bezoek van Lapid vond plaats nadat de Israëlische minister een serie telefoongesprekken voerde met diverse Europese collega’s en met Josep Borrell, de hoge commissaris voor de buitenlandse politiek van de EU.

Nu Lapid Minister van Buitenlandse Zaken is, verspilt hij geen tijd om de Israëlische relaties met de VS en de EU te veranderen.

Borrell nodigde Lapid uit voor een informele vergadering van de Europese Raad voor Buitenlandse Zaken. Ook is er sprake van het hernieuwen van de dialoog tussen Israël en de Associatie Raad van de EU. Deze dialoog werd in 2012 gestaakt doordat de vorige Israëlische regering vond dat de EU anti-Israëlische maatregelen nam, zoals het labelen van producten uit Judea en Samaria en de hulp van de EU aan de Palestijnse Autoriteit.

Tweestatenoplossing

Tijdens een toespraak voor de Europese Raad voor Buitenlandse Zaken maakte Lapid duidelijk dat hij voor een tweestatenoplossing is. Hij zei er wel bij dat de omstandigheden op die moment niet rijp zijn voor de invoering hiervan.

Dit betekent in feite een terugkeer naar de oude politiek die was losgelaten door de regering Netanyahu. Die streefde niet langer naar twee staten voor twee volkeren. In plaats daarvan omhelsde de regering het vredesplan van de vorige Amerikaanse regering van president Trump.

In een reactie op Lapids omhelzing van de EU heeft de Likoed partij van Netanyahu nu een wetsvoorstel ingediend dat beoogd om alsnog Israëlische soevereiniteit in te voeren in bepaalde delen van Judea en Samaria. Deze zet van Likoed is bedoeld om premier Bennett en zijn partij kleur te laten bekennen. Yamina was een uitgesproken voorstander van de invoering van Israëlische soevereiniteit in delen van Judea en Samaria en zal nu óf haar standpunt moeten wijzigen óf de motie die door Likoed werd ingediend moeten steunen. Dat laatste lijkt nu zeer onwaarschijnlijk, omdat Lapid dat zal opvatten als een dolksteek in de rug na zijn toenaderingspogingen tot de VS en de EU.

Koersverandering

De nieuwe Israëlische politiek ten opzichte van de EU betekent ook een breuk met Israëls pogingen om een alliantie te creëren met pro-Israëlische Europese staten. Deze staten zijn het oneens met de EU-politiek jegens Israël. Lapid nam niet de moeite om contact te leggen met deze voornamelijk Oost-Europese landen en Oostenrijk.

Lapid waarschuwde de EU wel voor een verkeerde beoordeling van Israëls positie. Hij zei dat Israël van alle kanten bedreigd wordt en dat Iran achter de toenemende dreiging voor Israël zit.De Israëlische minister zei dat zijn huis onder bedreiging is en dat hij van de EU een open dialoog verwacht over dit onomstotelijke feit.

Gedeelde normen en waarden

Nadat Lapid duidelijk maakte dat Europa en Israël gedeelde normen en waarden hebben. Als voorbeeld noemde hij de vrije pers, achting voor de mensenrechten en de rechten van de homo’s en lesbische vrouwen naast vrijheid van godsdienst. Hij zei dat hij in ‘de levenskracht van liberale democratie gelooft’.

De nieuwe Israëlische Minister van Buitenlandse Zaken wil meer partnerschappen met de EU en hoopt dat Israël deel kan gaan uitmaken van het lucratieve EU-programma voor cultuur en kunsten.

Doneren
Abonneren
Agenda