Bijbelse patronen ontvouwen zich voor onze ogen. We worden langzamerhand wakker. We maken deel uit van een G’ddelijke herhaling, een echo van het boek Ester die in onze eigen tijd, uiteraard in andere vorm, terugkeert.

Alles werd omgekeerd

Het boek Ester lijkt op het eerste gezicht een politiek drama uit de Perzische oudheid. Een machtige koning, een sluwe adviseur, een Joodse vrouw als koningin in het paleis, een doodvonnis dat boven het volk hangt, en uiteindelijk een onverwachte redding. Maar wie dieper kijkt, ziet in Ester meer dan alleen een antiek verhaal. Ester is de blauwdruk van hoe G’d handelt als alles verloren lijkt.

Haman, afstammeling van Amalek, de voorvaderlijke vijand van het Joodse volk, gebruikte zijn politieke macht om tot een totale vernietiging van de Joden te komen. Zijn ‘Endlösung’ plan was absoluut en onontkoombaar. En wat deed G’d? Hij keerde alles om (Ester 9:1): “Op de dag waarop de vijanden van de Joden hoopten hen in hun macht te krijgen, gebeurde het omgekeerde, want de Joden zelf kregen hun haters in hun macht”.

Het wonder gebeurde niet met vuur van de hemel, er waren geen zichtbare wonderen. Alles leek een schijnbaar toevallige opeenvolging van gebeurtenissen. Maar juist daarin werd Zijn onzichtbare hand tastbaar.

Herhaling van het Bijbelse verhaal

Vandaag zien we iets soortgelijks. Iran roept openlijk op tot de vernietiging van Israël. Via zijn proxies – Hezbollah, Hamas, de Houthi’s – voert het al jaren een oorlog tegen het bestaan van de Joodse staat. En toch, telkens wanneer Israël tegen de muur lijkt te staan, gebeurt het onverwachte: een militaire overwinning, een technologische doorbraak of een politieke verschuiving. Het zijn geen toevalligheden. Het zijn hedendaagse ‘omkeringen van de werkelijkheid’ die alleen verklaarbaar zijn als men de hemel betrekt in de analyse.

De diepe waarheid is deze: de patronen van G’ds verlossing zijn niet voor de geschiedenisboeken. Ze zijn voor de levenden. Zoals in de dagen van Ester, zo ook nu. De dreiging is reëel. De vijand is ideologisch fanatiek. De situatie lijkt hopeloos. Maar G’d laat Zich niet wegdenken uit de wereldgeschiedenis. De herhaling van oude patronen – bedreiging, wereldwijde onverschilligheid en G’ddelijke tussenkomst – is geen toeval. Het is G’ds manier om ons wakker te schudden.

Het boek Ester wordt niet voor niets zonder G’ds Naam geschreven. Juist daar zit de kracht: om G’d te herkennen wanneer Hij zich niet openlijk toont. Ook vandaag zien we geen zichtbare hand uit de hemel. Maar we zien wel de onwaarschijnlijke samenloop van omstandigheden en de radicale omkeringen – net als toen.

Geestelijke waakzaamheid

Daarom is het nu de tijd om niet slechts toeschouwer te zijn. We moeten deel worden van onze eigen geschiedenis. Zie wat zich afspeelt! Begrijp het patroon! Herken dat je leeft in een tijd van Ester – waarin alles op het spel staat, maar waarin redding binnen handbereik is, mits we onze rol vervullen.

Want Ester redde haar volk niet alleen door koningin te zijn. Ze redde hen door op te staan, door te vasten en te bidden en door haar identiteit te omarmen. Ook wij worden nu geroepen tot moed, trouw en spiritualiteit. Politieke analyse is niet ons ding. Geestelijke waakzaamheid blijft onze opdracht.

De geschiedenis herhaalt zich. Die herhaling geschiedt in spiralen. Wat toen gebeurde, gebeurt nu op een ander, hoger niveau. Israël leeft opnieuw in een Perzische dreiging. Haman heeft vandaag andere namen. Zijn haat is echter hetzelfde. En G’d, de eeuwige, onzichtbare, soevereine Kracht achter het universum, laat opnieuw zien dat Hij regeert, zelfs als Zijn Naam verborgen is.

We hoeven niet te wachten op de verklaringen van analisten. Laten we Ester lezen met open ogen. Herken onze tijd in haar verhaal. En bovenal: laten we durven geloven dat ook in onze dagen de grote omkering nog altijd mogelijk is. Want de G’d van Ester leeft. G’d schrijft opnieuw geschiedenis.