Dit aantal laat de slachtoffers van terreuraanslagen buiten beschouwing; zij worden herdacht tijdens een aparte plechtigheid in de middag van Jom HaZikaron (herdenkingsdag). Het gaat om 5.229 Israëli’s die door voornamelijk Palestijnse terreurgroepen werden vermoord. Dit aantal is inclusief de 934 burgerslachtoffers van het bloedbad dat Hamas op 7 oktober 2023 in Israël aanrichtte.

De herdenking van vandaag vindt plaats in de schaduw van de oorlog die Israël sinds 7 oktober op zeven fronten voert, en tegen de achtergrond van de toenemende nucleaire dreiging vanuit de Islamitische Republiek van Iran.

Nieuwe fase in Gaza

De oorlog in Gaza lijkt een nieuwe fase in te gaan, nu de eerste meldingen binnenkomen van de mobilisatie van duizenden reservisten. Deze troepen moeten de uitbreiding van de operaties tegen Hamas mogelijk maken, nadat meerdere pogingen om een akkoord te bereiken over een staakt-het-vuren en de vrijlating van de overige 59 gijzelaars zijn mislukt.

Volgens Ron Dermer, hoofdonderhandelaar namens Israël en minister van Strategische Zaken, zou de oorlog in Gaza nog een jaar kunnen duren, voordat alle doelen zijn bereikt. Die doelen zijn een duidelijke overwinning op Hamas, een einde aan het bestuur van de terreurbeweging over Gaza, en ook de bevrijding van alle gijzelaars. Volgens Sarah Netanyahu, de vrouw van de Israëlische premier, zouden er momenteel nog minder dan 24 gijzelaars in leven zijn.

Onderhandelingen met Iran

In Israël worden ondertussen de onderhandelingen tussen de Verenigde Staten en Iran, die binnenkort worden hervat in Oman, met verontrusting gevolgd. Een meerderheid (52 procent) van de Israëli’s zegt geen vertrouwen te hebben in deze onderhandelingen en vindt dat het Israëlische leger zelf actie moet ondernemen om het Iraanse nucleaire wapenprogramma te vernietigen. Slechts 34,5 procent van de Joodse Israëli’s geeft de voorkeur aan een politieke oplossing.

Politieke commentatoren in zowel Israël als de Verenigde Staten wijzen erop dat onderhandelingen met schurkenstaten over het elimineren van hun nucleaire programma’s meestal falen. Het bekendste voorbeeld is Noord-Korea, dat ondanks een akkoord met de VS alsnog een atoombom wist te ontwikkelen. De hoofdonderhandelaar namens de Amerikaanse regering tijdens de onderhandelingen met Noord-Korea was diplomaat Wendy Sherman. Zij sloot later, in 2015 onder president Barack Obama, ook het omstreden nucleaire akkoord met Iran (JCPOA).

Mark Levin, de politieke commentator van FOX News, besteedde deze week veel aandacht aan de onderhandelingen met Iran. Hij wees erop dat Israël het enige land ter wereld is dat met militaire middelen een einde heeft gemaakt aan de nucleaire programma’s van zijn vijanden: Irak in 1981 en Syrië in 2007. In beide gevallen viel de hele wereld inclusief de VS over Israël heen, maar achteraf bleek dat de regering in Jeruzalem een grote ramp had voorkomen. De Islamitische Staat bezette namelijk precies die gebieden in Irak en Syrië waar de nucleaire faciliteiten zich eerder bevonden.

Israëlische sabotageacties in Iran

Ook nu lijkt Israël opnieuw actie te hebben ondernomen tegen het nucleaire programma van Iran. Er zijn sterke aanwijzingen dat de enorme explosies en daaropvolgende branden in de havenstad Bandar Abbas, in het zuiden van Iran, evenals een cyberaanval op het brandstofsysteem van het land, het werk zijn van de Israëlische inlichtingendienst Mossad.

De branden in Bandar Abbas zijn nog altijd niet geblust. Volgens lokale autoriteiten zal het bluswerk zeker nog twee weken in beslag nemen. Bij de explosies van de containers met het uiterst explosieve materiaal sodium perchlorate kwamen tot nu toe zeventig mensen om het leven en raakten meer dan duizend personen gewond.

Het lijkt erop dat Israël zich bij deze recente acties tegen het Iraanse nucleaire programma vooral richt op het uitschakelen van de transportsystemen voor nucleaire wapens. Sodium perchlorate wordt onder meer gebruikt voor de productie van vaste brandstof voor ballistische raketten – het type raketten dat Iran nodig heeft om kernkoppen te vervoeren.

Op dinsdag volgde een tweede mysterieuze explosie, dit keer in een explosievenfabriek in de stad Isfahan, zo’n vierhonderd kilometer ten zuiden van Teheran. De fabriek, eigendom van Avanar Persian Chemical Industries, levert springstoffen aan zowel de Islamitische Revolutionaire Garde als het Iraanse leger.

Onafhankelijkheidsdag

Gezien al deze ontwikkelingen zullen de feestelijkheden op Jom Ha’atsmaoet (Onafhankelijkheidsdag), die na zonsondergang beginnen, dit jaar sober van aard zijn. Sommige traditionele onderdelen zijn zelfs geschrapt, zoals de luchtshow van de Israëlische luchtmacht.

Het jaarlijkse rapport over bevolkingsstatistieken en andere maatschappelijke ontwikkelingen in Israël werd echter wel gepubliceerd. Het rapport maakt melding van een ongekende groei van de Joodse bevolking in Israël (3,1 procent). Dat is aanzienlijk en ver boven het gemiddelde van 1.5 procent over de afgelopen tien jaar. Naar verwachting zal Israël in 2048, op de honderdste Onafhankelijkheidsdag, 15,2 miljoen inwoners tellen. De bevolkingsgroei in de Joodse staat is daarmee een van de hoogste in de westerse wereld en ligt ver boven het gemiddelde van landen in de Europese Unie, dat op slechts 0,2 procent ligt.

Het Centraal Bureau voor de Statistiek in Israël onderzocht ook in hoeverre Israëli’s nog steeds positief staan tegenover het leven in hun land. Tot verrassing van velen bleek dat 91 procent van de Joodse Israëli’s tevreden is over het leven in Israël, ondanks de gespannen veiligheidssituatie. Deze resultaten zijn gebaseerd op enquêtes die zijn afgenomen sinds Onafhankelijkheidsdag 2024 en weerspiegelen de situatie na het uitbreken van de oorlog op 7 oktober 2023.