Sluiten

Zoeken.

Artikelen

Activiteiten

Kennisbank

Podcasts

Projecten

Publicaties

Videos

Overig

Esther en het vrolijke Poerimfeest

Door Rabbijn Ing. Ies Vorst - 

4 maart 2021

F210225YL11

Tijdens Poerim lezen Joden het boek Esther. Foto: Yaakov Lederman/Flash90

Het Poerimfeest is voorbij. Het boek ‘Esther’, in het Hebreeuws de ‘Megillat Ester’, mocht ik ook dit jaar weer, zowel ’s avonds als overdag, op een speciale melodie voorlezen. Ik kreeg de vraag: ‘Waarom is dit Tenach-Bijbelboek naar Esther genoemd?’ Het is niet vernoemd naar Mordechai of naar Esther én Mordechai samen. Het zijn immers beide hoofdrolspelers in deze, tenslotte positief eindigende, geschiedenis van Poerim?

Esther in de Torah

De Talmoed biedt het antwoord. Het stelt de vraag: ‘Waar komt Esther in de Torah voor?’ Ogenschijnlijk een vreemde vraag. De Poerim-geschiedenis vond ruim negenhonderd jaar plaats nádat Mozes de Torah schreef, kort voor zijn overlijden. Toch geeft de Talmoed een antwoord: ‘We’anochie hasteer astier panaj – Ik zal Mijn aangezicht verbergen’. Daar zien we Esther in de Torah aangeduid. ‘Hasteer astier’, het zijn dezelfde medeklinkers als Esther.

Veel Joodse meisjes en vrouwen dragen de naam Esther. Ze zijn trots om een Joodse vrouw te zijn, al duizenden jaren vóór de emancipatie. Poerim. Gered van de ondergang. Enerzijds is het logischerwijze een diepzinnig feest, maar tegelijkertijd ook logischerwijze een vrolijk feest. Blij, vol met grappen. Ik doe daar graag in mee, mag ik?

Een revolutionair inzicht

Emancipatie van de vrouw. Een opmerkelijk woord: e-man-ci-pa-tie. Had het niet beter e-vrouw-ci-ma-tie kunnen heten? En waarom eigenlijk gaan, zowel de mannen als de vrouwen, later naar het Paradijs? Laat het zo zijn: mannen gaan naar het Pa-radijs en vrouwen naar het Ma-radijs! Dit revolutionaire inzicht leidde tot een omwenteling in het woordgebruik, aangevoerd door een aantal overtuigd actievoerende vrouwen. Leest u maar mee.

Papa-ver werd mama-ver. Papagaai werd mamagaai. Paperassen – mamerassen. Parade – de marade van de vrouwelijke marachutisten. Een nieuwe krant werd uitgegeven: het Marool. Op goed mapier gedrukt, vol met vlot geschreven maragrafen over de mositie van de vrouw. Ook staat het Marool vol advertenties over marmantige marasollen en maraplu’s en over marfums en marels uit Marijs. Allemaal heel dammer!

Een opmerkelijk woord: e-man-ci-pa-tie. Had het niet beter e-vrouw-ci-ma-tie kunnen heten?

Pa-na-ma of Ma-na-pa?

De heren op hun beurt waren boos en verdrietig over deze pacabere panipulaties van hun vrouwen, hun dapes. Zij kwamen met een tegenactie. Onder het patig drinken van een glaasje padeira en het eten van gestoopde pakreel en patses werd in Apsterdap besloten de dames/dapes eens goed in de paling te nemen. De sterkste protesten tegen deze vrouwelijke vernieuwing in de paatschappij kwamen van de palafiede pakelaars en van de patrozen van onze parine. De dames werden bosjes padeliefjes gezonden, daarna wensten de heren zichzelf hartelijk pazzeltov! Werd Paramaribo Maraparibo? Nee, want de actie liep stuk toen de heren voorstelden de naam van het Panama-kanaal te veranderen in Manapa-kanaal.

Waarom? Pa na Ma, dat vonden de heren ongewenst, maar de dames vonden het vanzelfsprekend. Het kanaal voortaan Ma na Pa-kanaal te noemen, daar gingen de dames absoluut niet mee akkoord. Zo liep de hele actie stuk en is de wereld opnieuw niet veranderd.

Dit was mijn vrolijke bijdrage ter gelegenheid van het vrolijke feest dat Poerim is. Weest u gerust; ik zal mij in het vervolg weer netjes gedragen.

Rabbijn

De auteur

Rabbijn Ing. Ies Vorst

Rabbijn Ing. Ies Vorst (1938) is al meer dan 50 jaar verbonden aan de Joodse Gemeente-NIHS-Amsterdam-Amstelveen. Zijn vader was Opperrabbijn van Rotterdam. Rabbijn Vorst staat vooral bekend vanwege zijn toespraken,...

Doneren
Abonneren
Agenda