Sluiten

Zoeken.

Artikelen

Activiteiten

Kennisbank

Podcasts

Projecten

Publicaties

Videos

Overig

Joodse wereld

Terug naar overzicht

De symboliek van het Loofhuttenfeest

Door Yochanan Visser - 

29 september 2023

De symboliek van het Loofhuttenfeest

Een straat in Jeruzalem vol loofhutten. Foto: Chaim Goldberg/Flash90

Vanavond, vrijdag 30 september (14 Tishrei 5784), begint na zonsondergang Soekot, het Loofhuttenfeest. Het is het derde feest in de maand Tishrei op de Joodse kalender na Rosj Hasjana (Joods Nieuwjaar) en Jom Kippoer, de dag van inkeer.

Vreugde en bevrijding

Soekot symboliseert vreugde en bevrijding. Na de vastendag Jom Kippoer is het tijd om met de familie naar buiten te trekken, waar we in een zelfgemaakte hut zullen verblijven voor de duur van het feest (7 dagen). De voorbereiding op Soekot begint direct na Jom Kippoer, wanneer men geacht wordt de eerste ‘bouwwerkzaamheden’ van de loofhut te beginnen.

Tegenwoordig kan men in Israël overal bouwpakketten kopen, waarmee in korte tijd de wanden van de hut worden opgetrokken. Deze wanden zijn in de meeste gevallen van stof gemaakt, maar kunnen ook van triplex worden opgetrokken. Het ‘dak’ van de loofhut is het meest belangrijke onderdeel. Men moet door het dak (schach) de sterren en de maan kunnen zien. Er worden biezen matten verkocht die men ieder jaar kan opnieuw kan gebruiken, maar het mooist is wanneer er echt loof wordt gebruikt.

De gemeente waar ik woon (Migdal) verstrekt gratis palmtakken die ieder jaar worden gesnoeid in de straten van het dorp. Het ‘open’ dak geeft een gevoel van eenheid met de schepping en veroorzaakt een besef dat het leven in een goed huis niet vanzelfsprekend is.

Wanneer de loofhut is gebouwd, is het gebruikelijk om allerlei versieringen aan te brengen en natuurlijk verlichting. Vooral kinderen zijn dol op de loofhut en helpen dan ook gretig bij het aanbrengen van de versieringen. De Soeka is nu klaar.

Pelgrimsfeest

Soekot laat zien dat de Joodse feesten zijn bedoeld om in het land Israël te vieren en niet alleen vanwege het klimaat. Na de lange hete zomer is het nu aangenaam om ’s avonds buiten in de loofhut te eten. Mannen die strikt religieus leven slapen zelfs in de Soeka. In Nederland hebben sommige Joodse gemeenschappen ook een loofhut maar deze moeten een water- en winddicht dak hebben.

Soekot is één van de drie pelgrimsfeesten op de Joodse kalender. Tot op vandaag de dag gaan religieuze en traditionele Joden op Soekot naar Jeruzalem, waar men in het verleden offers bracht in de Tempel. De andere twee pelgrimsfeesten zijn Pesach en Shavoeot.

De naam Soekot werd ontleend aan de plaats waar het volk van Israël voor het eerst een stop maakte in de woestijn na de exodus (uittocht) uit Egypte. Het was ook de naam van de plaats waar Jacob rustte in het land Israël, nadat hij terugkwam uit zijn verbanning bij zijn oom Laban (Exodus 13:20-22 en Numeri 33:3-5).

Soekot heeft twee bijnamen, Zman Cheiroeteinoe (Tijd van onze Bevrijding) en Zman Simchateinoe (Tijd van onze Vreugde). De eerste bijnaam verwijst naar de bevrijding uit de slavernij in Egypte en in het geval van Jacob de bevrijding van zijn leugenachtige oom. Zman Simchateinoe is de essentie van Soekot.

In het moderne Israël worden deze bijnamen ook in verband gebracht met de terugkeer van het Joodse volk naar het moederland en de voortgaande alija van duizenden Joden uit het buitenland naar Israël.

Op de eerste dag van Soekot werd verder een begin gemaakt met de bouw van de tabernakel. Het feest symboliseert verder de overgang van de spiritualiteit van Rosh HaShanah en Jom Kippoer naar het materiële leven in onze wereld.

Zeven

De zeven dagen van Soekot worden gevierd in de maand Tisjrie, die de zevende maand op de Joodse kalender is. Volgens de traditie nodigen we zeven ‘eregasten’ uit in de Soeka die een grote betekenis hadden in de Joodse geschiedenis. Zij zijn Abraham, Izak, Jacob, Jozef, Mozes, Aäron en David.

Deze aartsvaders en leiders van het volk van Israël hadden gemeen dat zij een groot geloof in G’d hadden. Verder werden hun karakters gekenmerkt door optimisme, nederigheid, leiderschap kwaliteiten, doorzettingsvermogen en compassie. Deze eerste leiders van het volk van Israël streefden er ook naar om in vrede te leven met hun medemensen maar waren ook in staat om de strijd met hen aan te binden. Soekot symboliseert dus ook shalom (vrede) en de loofhut heeft de bijnaam Soekat Shalom.

Prediker

Gedurende Soekot is het de gewoonte om het Bijbelboek Kohelet (Prediker) te bestuderen. Dit boek werd volgens de traditie geschreven door koning Salomo. Deze andere belangrijke Joodse figuur bezat de ultieme eigenschappen die leiders zouden moeten bezitten. Deze eigenschappen zijn moraliteit, bescheidenheid, geduld, historisch besef, lange termijn denken, wijsheid, realisme en het vermogen om vrienden te maken en om vriendschappen te behouden.

Het Loofhuttenfeest staat dus bol van symboliek en deze symbolen hebben weer effecten op ons vermogen tot zelfreflectie.

Tot slot zijn er ook de Arba Miniem (vier soorten takken) die men aanschaft voor Soekot. Deze Arba Miniem zijn de palmtak, een wilgentak, de etrog (grote citroen) en mirte. Ook deze takken symboliseren menselijke eigenschappen die leiders moeten hebben. De palmtak symboliseert ruggengraat, de wilg nederigheid, de etrog meelevendheid en mirte doordringende ogen. Het is de gewoonte om de takken mee te nemen naar de synagoge voor het ochtendgebed maar men kan ze ook in de loofhut gebruiken tijdens gebeden.

Soekot Sameach, een vrolijk Loofhuttenfeest!

visser-2

De auteur

Yochanan Visser

Yochanan Visser maakte vanuit Nederland alija naar Israël waar hij Missing Peace oprichtte, een onderzoeksjournalistiekbureau om de werkelijkheid achter de eenzijdige berichtgeving over Israël bloot te leggen. Zijn grondige research...

Doneren
Abonneren
Agenda