Sluiten

Zoeken.

De Poort der Barmhartigheid

Door Petra van der Zande - 

20 maart 2023

Golden-Gate-1876

In Bijbelse tijden was het gebruikelijk dat rechtspraken in de stadspoorten plaatsvonden (Genesis 19:1; 23:10). Ezechiël 44:1 profeteerde dat de Tempel verwoest zou worden (gebeurde in 586 v.Chr.) en dat de oostelijke stadspoort gesloten zou worden.

De geschiedenis van de poort

Tijdens zijn verkenning van de verwoeste stadsmuren van Jeruzalem, onderzocht Nehemia ook de restanten van de Oostelijke poort (3:29). Vanaf deze poort verbond tijdens de Tweede Tempelperiode een boogbrug het Kidron Dal met de Olijfberg. Hier verbrandden priesters de rode koe, waarvan de as voor reinigingsrituelen werd gebruikt. Handelingen 3:2,10 noemt het de Schone Poort; In de Misjna heet het de Sjoesjan Poort, die in 70 A.D. door de Romeinen werd verwoest.

Betekenis voor de volken

Volgens Joodse traditie verscheen de Sjekina door deze poort; De Hebreeuwse woorden sjaken en misjkam betekenen “wonen, verblijven” of “tabernakel”. De glorierijke aanwezigheid van God zal zich opnieuw openbaren als de Messias terugkomt. (Ezechiël 44:1-3). Dan krijgt de poort ook een nieuwe naam: de Sja’ar haRachamiem – de Genade Poort. Christenen geloven dat de Heere Jezus tijdens Palmzondag via deze poort Jeruzalem binnenreed en deze opnieuw zal gebruiken bij Zijn wederkomst. (Zacharia 14:4-5) Moslims noemen het de Bab el-Daharijeh – Eeuwigheids- of Tweeling Poort.

Begraafplaats

Doordat Matthëus en Lukas vermeldden dat de Messias uit het oosten zou terugkeren, concludeerde men dat Zijn oordeel bij de Oostelijke poort zou plaatsvinden. Zij, die in de directe omgeving van de poort begraven waren, zouden dan ook als eerste uit de doden worden opgewekt. Dit is de reden dat Moslims, Christenen en Joden zo dicht mogelijk bij deze poort begraven willen worden. Omdat ook tijdens de Middeleeuwen Joden de Tempelberg niet mochten betreden, begroeven zij hun doden tegenover de Poort, op de Olijfberg. Deze Joodse begraafplaats, de oudste (en duurste) ter wereld, is nog steeds in gebruikt. De oudste Christelijke begraafplaats ligt in het Kidron Dal. Het uitgestrekte Moslim kerkhof beslaat het gebied links en rechts van de Gouden Poort.

Want zoals de bliksem vanuit het oosten komt en zichtbaar is tot in het westen, zo zal ook de komst van de Zoon des mensen zijn.

— Matthëus 24:27 HSV

De naam ‘Gouden’ Poort komt waarschijnlijk vanuit de Latijnse Vulgaat Bijbel. Toen Jerome in de vierde eeuw het Nieuwe Testament in het Latijn vertaalde, veranderde hij het Griekse woord voor ‘schoon’ – oraia – in aurea – goud.

Elia

De rijk geornamenteerde en versierde poort werd in 630 AD gebouwd. Door de eeuwen heen wist iedere overheerser dat de Messias Jeruzalem via de Gouden Poort zou binnentreden. Om Joodse verlossing te voorkomen (…), sloten de Arabische machthebbers de poort in 810 AD. Anderen denken dat dit in 1541 gebeurde. De huidige stadsmuren werden rond 1540 door Sultan Süleyman de Grote op de antieke fundamenten herbouwd. De Gouden Poort werd dichtgemetseld en verzegeld en daar tegenaan een Moslim begraafplaats aangelegd. Moslims geloven dat Elia, de voorloper van de Messias, tot het priestergeslacht behoorde. En een priester zou nooit de Moslimbegraafplaats voor de poort betreden (…).

Een oudere poort

In de negentiende eeuw beschreven Charles Warren en Conrad Schick hun observaties van de poort. Toen archeoloog James Fleming in 1969 het Moslim kerkhof onderzocht viel hij in een tweeëneenhalve meter diep gat. Tot zijn verbazing vond hij onder de Gouden Poort restanten van een nog oudere poort. Zijn poging om dit verder te onderzoeken werd verijdeld doordat de Moslims het massagraf meteen bedekten en met een ijzeren hek afzetten. Tot op de dag van vandaag mag niemand in de buurt van deze plek komen, laat staan onderzoeken.

Interieur

De rijk gedecoreerde, dubbel gewelfde doorgang kan nu alleen vanaf de Tempelberg benaderd worden. Tweeëntwintig treden leiden naar een prachtige ruimte, die gedecoreerd is met een complex snijwerk van acanthus bladeren die lijken te bewegen. Binnenin bevindt zich een hal met zes koepels die ondersteund worden door grote marmeren pilaren, die, volgens de Moslim traditie, door de koningin van Sheba aan Salomo geschonken waren.

Dichtbij de verwoeste Tempel

De twee doorgangen aan de oostelijke kant zijn afgesloten. Toeristen mogen hier niet naar binnen omdat het een Moslim gebeds- en studieruimte is. Door de eeuwen heen bleef het Joodse verlangen bestaan om zo dicht mogelijk bij de plaats van de verwoeste Tempel te bidden. Omdat zij de Tempelberg niet mochten betreden, werd de dubbele poort als gebedsplaats gebruikt. Beginnend bij de Sja’ar Tsjoeva (Poort van Berouw) stapten ze naar de Sja’ar haRachamiem (Barmhartigheid Poort). Arabieren noemen het de Bab al-Tawba (poort van berouw) en de Bab al-Rahma. (barmhartigheid poort) De dubbele poort (berouw en barmhartigheid) wordt soms vergeleken met ‘Wet en Genade’. Het herinnert aan de twee bronzen pilaren in Salomons tempel – Jachin (in zijn raad) en Boaz (door zijn kracht).

Want onbarmhartig zal het oordeel zijn over hem die geen barmhartigheid heeft bewezen. En de barmhartigheid triomfeert over het oordeel.

— Jacobus 2:13

De Heere God wil eenieder vergeven die Hem zoekt. Daarom is de Gouden Poort een levende herinnering aan Gods onveranderlijke karakter. Barmhartigheid triomfeert over oordeel.

Wil je meer lezen over dit onderwerp? Klik hier.

Petra-van-der-Zande_avatar-90x90

De auteur

Petra van der Zande

Petra van der Zande woont sinds 1989 in Jeruzalem. Samen met haar man zorgde zij 21 jaar lang voor vier meervoudig gehandicapte Israëlische pleegkinderen. Nu is zij onder andere actief...

Doneren
Abonneren
Agenda