Leden van de Bar-Giora-groep*, die de Russische pogroms mee hadden gemaakt, waren van mening dat Joden in Eretz Israël zichzelf moesten kunnen verdedigen. Om deze reden werd in 1909 de Joodse defensieorganisatie HaShomer (“De Wachter") opgericht. Eerst te voet en later op paarden, geïnspireerd door de Russische Kozakken, nam hun effectiviteit enorm toe. Ze kleedden zich als de plaatselijke bedoeïenen, Druzen en Circassiërs.

In 1920 werd HaShomer ontbonden en voegden sommige leden zich bij het Joodse Legioen. Anderen speelden een prominente rol in de verdediging van Tel Hai en Jeruzalem tijdens de Arabische pogroms in 1920 en 1921. Een aantal nederzettingen, zoals Tel Adash, Tel Hai en Kfar Giladi zijn door HaShomer leden gesticht.

*Notitie van de redactie: de Bar-Giora-groep was een Joodse militie, opgericht tijdens de Tweede Aliyah.

De NIEUWE wachters

HaShomer HaChadash werd in 2007 opgericht door Yoel Zilberman (afkomstig uit de moshav Tzippori in Galilea), en On Rifman (afkomstig uit de kibboets Revivim in de Negev) als reactie op de dringende behoefte aan bescherming van landbouwgronden.

Als tiener zag Zilberman hoe bedoeïenen het werk van zijn vaders boerderij ondermijnden. Toen de politie zijn vader adviseerde de criminele bendes om te kopen wilde hij het bijltje erbij neergooien. Op die manier was het niet langer haalbaar om het werk, wat zijn vader voor hem begonnen was, voort te zetten. Yoel begon, tijdens zijn officiersopleiding van de elitecommando-eenheid Shayetet 13, op zijn vrije dagen in een tent bij de boerderij van zijn vader te slapen. De duidelijk zichtbare Israëlische vlag was voor kwaadwillenden een teken dat er met de boer niet te spotten viel.

Huidige aanvallen

De Bedoeïenen- en Arabische maffiapraktijken tegen boeren en wegwerkers zijn tegenwoordig een levensfeit. Een paar dagen nadat een boerderij in brand is gestoken, wordt de eigenaar benaderd om ‘beschermingsgeld’ te betalen tegen toekomstige aanvallen. Tientallen boeren zijn hierdoor maandelijks gedwongen deze criminelen te betalen – in schapen (€ 500,- per stuk), koeien (€ 1300,- per stuk) of in beschermingsgeld.

Het 67 jaar oude bedrijf van Shalom werd een schade van ruim € 12.500 toegebracht; een andere boer leed meer dan € 2.5 miljoen schade. Israëlische boeren moeten tegenwoordig diefstal en vernielingen in hun bedrijfsplannen opnemen. Deze maffia dwingt boeren, die de ruggengraat van dit land vormen, te betalen of hun levenswerk op te geven. In Israël is 93% van de landbouwgrond van de overheid. Criminelen zijn daarom niet bang. Ze weten dat de staat niets doet en dat de politie niet genoeg mankracht heeft. In gebieden waar HaShomer HaChadash vrijwilligers de wacht houden - te voet en doormiddel van jeep konvooien, motorfietsen en drones - is de criminaliteit met ruim 70% afgenomen.

HaShomer HaChadash

De drie kernwaarden van HaShomer HaChadash zijn: liefde voor het land, wederzijdse verantwoordelijkheid (shomer achi (mijn broeder’s hoeder) en burgermoed. Kortom: geen woorden maar daden.

Michael Eisenberg is initiatiefnemer van Eretz Noshevet, een investeringstak die de volgende generatie boeren en landbouwvernieuwers wil versterken. Daarvoor is idealisme en kapitaal nodig in de vorm van een “Rothschild”. Het Joods Nationaal Fonds is hier ook nauw bij betrokken. De modellen van HaShomer HaChadash en Eretz Noshevet zijn zowel compatibel als deelbaar met buurlanden in de Golf en Afrika.

Op 70 locaties in de Negev en Galilea bewerken ruim 38.500 vrijwilligers zo’n 190.000 hectare grond. Ook houden zij 47 landbouwposten in de gaten die ruim 145.000 hectare landbouwgrond helpen beschermen tegen illegale inbeslagnames door Bedoeïenen, diefstallen, brandstichting en vandalisme.

Omdat de gemiddelde leeftijd van een boer 60 jaar of ouder is en de nieuwe generatie weinig interesse in landbouw toonde, organiseerde Zilberman een tussenjaarprogramma voor jonge Israëli's. Er zijn nu vier Adam V'Adama middelbare scholen voor 14- tot 18-jarigen die, naast hun gewone studies, om vijf uur 's ochtends opstaan om een halve dag op het land te werken.  De meer dan 25.000 tieners zijn afkomstig uit alle sectoren van de samenleving – religieus, Harediem, seculier, Arabisch of bedoeïenen. Praktisch Zionisme: je handen vuil maken.

Tijdens de oorlog

Het Hamas bloedbad van 7 oktober creëerde ook een landbouwcrisis. Ruim 23.000 Thaise arbeidsmigranten verlieten het land, Arabieren mochten niet meer komen werken en boeren werden opgeroepen om te vechten. De gewassen op de velden rotten en het vee werd aan hun lot overgelaten.

Vanuit hun zenuwcentrum in Kidmat Gal, vlakbij Tiberias, hielp HaShomer HaChadash waar ze konden door vrijwilligers aan boerderijen te koppelen. Al heel snel boden zo’n 2500 vrijwilligers hun diensten aan. Zelfs hightechbedrijven kwamen met wel honderd man. Het was geweldig te zien hoe Am Yisra'el [het volk van Israël] samen kwam.

Enkele noodkreten waren: “De selderij moet binnen drie dagen geplukt worden, anders is de oogst verloren.” Of: “Mijn man is opgeroepen en ik weet niet hoe ik het bedrijf in mijn eentje draaiende kan houden.” Een vrijwilliger kwam inwonen om deze vrouw daarbij te helpen.

Het Gaza grensgebied omvat bijna driekwart van de Israëlische landbouw. Kibboetsiem en moshavim werden geëvacueerd, waardoor naast de gewassen ook ongevoerde kippen en niet gemolken koeien achterbleven. De irrigatie- en stroomvoorziening waren verstoord, koeienstallen en andere gebouwen platgebrand en de infrastructuur verwoest. Kortom – een agrarische nachtmerrie.

Met gevaar voor eigen leven, hielpen vrijwilligers in overleg met het leger de dieren te verzorgen. Vanuit het hele land, en later ook vanuit het buitenland, oogstten groepen zoete aardappelen, komkommers, aardbeien en avocado’s. Ook werden tomaten geplant, eieren verzameld en gewassen besproeid.