Vertrokken uit Polen

Twee decennia voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog was het antisemitisme wijdverbreid in Polen en werden er veel oneerlijke belastingen aan de Joodse gemeenschap opgelegd. Door deze moeilijke levensomstandigheden waren veel Poolse Joden van de wereld afgesneden, bang en door armoede getroffen.

Deze situatie gaf deze mensen de keuze om ofwel de financiën te vinden om naar de VS, West-Europa of het Britse mandaat Palestina te verhuizen, ofwel te blijven waar ze waren. Degenen die het konden, vertrokken – inclusief Abraham en Feijga Frohman die hun kans grepen en naar Amsterdam verhuisden.

Meenemen of onderduiken?

Een paar jaar later, zes maanden voordat Hitler Polen binnenviel, werd hun zoon Dov geboren. Drie jaar later, terwijl de nazi’s in het geheim Nederlandse Joden naar vernietigingskampen deporteerden, moesten zijn ouders de keuze maken om hun zoon met zich mee te nemen of hem te laten onderduiken. Ze hadden een oogwenk om de beslissing te maken. En vanwege dat kleine moment zou Dov zijn ouders nooit meer terugzien. Ze werden later vermoord door de nazi’s.

In dit noodlottige moment voordat ze onbewust naar hun dood werden gedeporteerd, moesten zijn ouders snel handelen. Ze gaven hun zoon aan wederzijdse vrienden in het Nederlandse verzet die de jongen vervolgens doorgaven aan de van Tilborghs, een familie van christelijke boeren die in Sprang-Capelle woonden. Dov overleefde door drie jaar bij hen onder te duiken.

Het leven van Dov

Na de oorlog woonde Dov nog drie jaar in een Joods weeshuis in België en op de prille leeftijd van tien zeilde de weesjongen in zijn eentje naar het land Israël om daar bij enkele verre familieleden te gaan wonen. Ondanks zijn trauma blonk het kind uit op school. Studeren was zijn passie. De jaren vlogen voorbij en na het voltooien van zijn dienstplicht raasde hij door de universiteit en promoveerde hij in elektrotechniek.

Terwijl hij nieuw in dienst was bij Intel, vond Dov een computergeheugen met de naam EPROM uit. Door deze innovatie hoefden computers niet aan te blijven staan om het geheugen op te laden. EPROM was ook gebruiksvriendelijk. In tegenstelling tot zijn voorgangers waren het niet alleen de computernerds die het konden begrijpen en de klus konden klaren, terwijl de rest van ons moeizaam in het reine kon komen met de omslachtige technologie.

Dankzij Dov was het computergeheugen eenvoudig. Het was nu een kwestie van een klein moment. Wat ook buitengewoon was, was niet alleen de genialiteit van de uitvinding zelf, maar dat Dov Frohman eigenlijk helemaal niet van plan was om het uit te vinden. Hij kwam gewoon op het idee terwijl hij iets anders oploste.

Een inspiratie

Dov won verschillende prijzen voor zijn unieke en onnavolgbare bijdragen aan de wetenschap. Maar nog verbazingwekkender dan de prijzen die hij gaandeweg heeft vergaard, is dat hij, een weeskind met zo’n groot trauma, in staat was om op te groeien, te functioneren, zich toe te leggen op zijn studie, uit te blinken en te slagen, en dat alles met zoveel waardigheid te doen dat hij tegenwoordig niet alleen bekend staat om zijn wetenschappelijke bijdragen aan de wereld, maar ook om zijn nederigheid.

Als persoon is Dov Frohman een les voor ons allemaal. Hij is een man die momenten en herinneringen van zowel genialiteit als verschrikking heeft meegemaakt, maar onvermurwbaar heeft geweigerd zich door een van deze te laten definiëren.