In rep en roer

Alle media-aandacht is in dit geval meer dan gerechtvaardigd. Het is een eufemisme te zeggen dat het land in rep en roer is. In Tel Aviv, Jeruzalem en andere grote steden zijn telkens weer duizenden demonstranten op de been. Snelwegen worden geblokkeerd. Militairen weigeren dienst. Universiteiten en zorginstellingen schalen activiteiten af uit protest tegen de regeringsplannen. En een grote, machtige vakbond kondigde zelfs landelijke stakingen af.

Ook de doorsnee Israëli voelt aan dat het serieus is. Immers, het is nogal wat als de president van je land het woord ‘burgeroorlog’ in de mond legt en de minister van Defensie wordt ontslagen omdat hij oproept tot een dialoog. Het illustreert: het land is diep verdeeld, de situatie is zorgelijk, als men elkaar niet vindt aan de gesprekstafel dreigen zwarte scenario’s.

Voor nieuwsvreters zoals ik zijn dit enerzijds boeiende tijden. Anderzijds maakt het bedrukt en bezorgd. Waar loopt dit allemaal op uit?

Een hoopvolle ontmoeting

Juist daarom was ik diep geraakt door een ontmoeting die ik recent bijwoonde. De ontmoeting haalde de kranten niet. Het aantal bezoekers was gering. De impact op mij en de overige aanwezigen was echter existentieel. Het was een ontmoeting ook met perspectief.

De bijeenkomst vond plaats in een synagoge in een buitenwijk van Jeruzalem. Ik was uitgenodigd door een bevriende rabbijn, een van de organisatoren. Bij binnenkomst knipperde ik even met de ogen. Niet alleen ontwaarde ik er verschillende rabbijnen, het wemelde er ook van christelijke geestelijken. Priesters, monniken en nonnen; ze gaven royaal acte de présence.

Voor de royale rooms-katholieke presentie was alle reden. Tijdens deze ontmoeting werd namelijk gevierd dat vertegenwoordigers van een lokale synagoge al negen jaren lang samen met de Hebreeuwstalige rooms-katholieke parochie in Jeruzalem elkaars religieuze geschriften bestuderen. De Tenach, het Nieuwe Testament, de Talmoed en zelfs pennenvruchten van kerkvaders; de geschriften passeren allemaal de revue tijdens de talloze studiebijeenkomsten.

Verschillende Joodse en christelijke betrokkenen deelden tijdens de bijeenkomst hun ervaringen. Die ervaringen waren ronduit positief. Een van de betrokken rabbijnen vertelde vol ontroering dat de studiesessies voor haar -het was een vrouwelijke rabbijn- tot de meest waardevolle momenten uit haar leven behoorden. ‘Moge de Almachtige de ontmoetingen blijvend zegenen’.

De kracht van dialoog

Een andere rabbijn memoreerde hoe hij zijn vader -een holocaustoverlevende- eens meegenomen had naar een dienst in de katholieke kerk. De liefde en betrokkenheid die zijn vader daar -tegen al zijn verwachtingen in- had ervaren, waren helend van aard geweest. Wrevel ten opzichte van christenen; het gleed als het ware van hem af.

Misschien voelt u de verleiding opkomen om een dergelijke interreligieuze ontmoeting weg te zetten als een postmoderne, kleurloze theekrans. Die typering doet echter geen recht aan de werkelijkheid. Uitgerekend op deze feestavond schroomde een rooms-katholieke priester niet om een korte uitleg te geven over enkele verzen uit Johannes 1 – jawel over het gedeelte waar Filippus Nathanaël boodschapt dat hij de Messias, Jezus, gevonden heeft! Inderdaad, Bijbelgedeelten die verschillen aan het licht brengen, gaat men tijdens de studiesessies niet uit de weg. Ondertussen houdt men elkaar als medeschepselen echter vast. Dat leidt niet alleen tot inhoudsvolle gesprekken, maar ook tot blijvende vriendschappen tussen bijvoorbeeld nonnen en rabbijnen.

De bijeenkomst in de synagoge gaf mij nieuwe hoop. Het onderstreepte voor mij de kracht van ontmoeting en dialoog. Als in Jeruzalem zelfs Joden en christenen in staat zijn om, ondanks grote theologische verschillen en een gitzwart verleden, elkaar te zoeken en te vinden, dan moet het toch ook mogelijk zijn om als politici over je eigen schaduw heen te stappen en elkaar te vinden met het oog op het welzijn van het hele volk?