“Uw wet is mijn bron van blijdschap” - Psalm 119:174. Deze Psalm beschrijft meerdere keren de wet als ‘een bron van blijdschap’. Een poosje geleden heeft Israël het feest Simchat Thora gevierd, wat ‘Blijdschap over de Thora’ betekent. Het is heel bijzonder om te zien hoe de mannen met de Thorarollen dansend door de synagoge gaan. Op die dag zijn alle vijf boeken van Mozes gelezen en begint het Joodse volk weer bij Genesis 1. Aan het einde van de lezing van de Thora is er reden tot feestvreugde. Wat kan deze wet voor ons betekenen en kunnen we hier blij mee zijn?

Betekenis van de Thora

De letterlijke betekenis van Thora is ‘onderwijs’. In Spreuken geeft een vader de opdracht aan zijn kind om te luisteren naar zijn Thora. Luister naar het onderwijs van je ouders. Dit onderwijs is gericht op jouw zegen, ontwikkeling en bescherming. Het helpt je om een mens te worden zoals God het heeft bedoeld.

Met Thora worden de Tien Geboden bedoeld. Of, als je het ruimer leest, de hele wet van Mozes. Nog ruimer het hele Oude Testament. Wij als christenen kunnen zeggen dat de hele Bijbel onze Thora is. In die zin is het niet zo moeilijk om blij te zijn met de Thora. Waar zouden we zijn zonder de Bijbel? Maar dit is te makkelijk. Ik wil het specifiek hebben over blij zijn met de wet.

Als het gaat over de betekenis van de wet, gaat het om onderwijs in de geboden van de Heere. In onze Westerse traditie zijn we gericht op wat we kunnen weten. Joden vragen zich allereerst af wat ze moeten doen. Wat verwacht God van ons? Hoe moeten we leven? Hoe pas ik Zijn wet toe in de praktijk? Om antwoord te vinden op deze vragen is de Thora ontzettend belangrijk.

Is de wet niet meer relevant?

Veel protestanten zeggen: “Waar het om gaat is dat je gelooft in de Heere Jezus. Als je dat doet, dan zit het wel goed met je. De wet? Daar hebben we niets mee te maken.” Daarbij halen ze twee teksten aan. Eén uit Romeinen 6:14, waar Paulus schrijft dat men niet onder de wet, maar onder de genade is. Maar als je dit beweert, dan heb je niet goed gelezen. Romeinen 6 betekent namelijk niet dat je niets meer met de wet te maken hebt, maar dat je behoudenis niet afhangt van je eigen prestatie. Je hoeft niet zelf je heil te verdienen.

De tweede tekst die vaak aangehaald wordt is die uit Romeinen 10:4. Hier staat dat Jezus het einde van de wet is voor gelovigen. Maar zo moet je deze tekst niet interpreteren. Jezus Zelf zegt in Mattheüs 5:17 dat Hij gekomen is om de wet te vervullen. Hij kwam om de volheid van de wet aan het licht te brengen. Die volheid is Hij Zelf. Zo moet je Romeinen 10 ook lezen. Jezus is de tellos van de wet. De inhoud, zin, betekenis én de vervulling. Hij is de Thora in eigen Persoon.

Twee andere teksten

Het is gevaarlijk om losse teksten te citeren en uit hun verband te halen. Ik zal twee andere teksten noemen uit Romeinen. Hoofdstuk 13:8: We moeten elkaar liefhebben, want liefhebben is de vervulling van de Thora. Dat is ook de samenvatting die Jezus gaf: God liefhebben boven alles en je naaste als jezelf. Voor ons klinken die woorden vertrouwd. Maar als je de wet van Mozes hebt gelezen en de woorden van Jezus niet kende, had je de wet dan ook zo samengevat?

De tweede tekst is Romeinen 8:4, waarin staat dat de eis van de wet door de kracht van de Heilige Geest in gelovigen vervuld wordt. Dat is de opdracht voor gelovigen. De wet vervullen, door de kracht van de Heilige Geest. Als dienstknechten van God zijn we onderworpen aan Zijn geboden. Hij vraagt liefde van ons.

OT en NT: Wet en genade?

Veel christenen hebben het idee dat het in het Oude Testament om de wet draait en het Nieuwe Testament om de genade. Als je zo denkt, dan heb je niet veel van het Jodendom begrepen. Het Jodendom is namelijk een godsdienst van pure genade. Wanneer God op de Sinaï aan Mozes Zijn wetten geeft, dan lees je in Exodus 34 het volgende. “God riep: HEERE, HEERE, God, barmhartig en genadig, geduldig en rijk aan goedertierenheid en trouw..”

Het geven van de wet was een daad van genade. Welk volk heeft zulke wetten als zij? God gaf de wet om het volk te leren leven zoals God het heeft bedoeld. God is de Fabrikant, de Schepper, en toen Hij Zijn fabricatie had afgeleverd gaf Hij er ook een gebruiksaanwijzing bij. Als je wil leven zoals Hij het heeft bedoeld, houd je dan aan Zijn geboden.

Genade staat voorop in het Oude Testament. Het Nieuwe Testament gaat ook over genade, maar er staan ook volop geboden in. Misschien niet leuk om te horen, maar het zijn richtlijnen voor hoe je moet leven. Als je gedoopt wordt, of dat nou als kind of volwassene is, dan is het de opdracht om te leren alles wat God je geboden heeft.

Wanneer je gedoopt wordt, ga je Gods Koninkrijk binnen. Maar dan moet je wel een inburgeringscursus ondergaan. Je moet weten hoe de dingen gedaan worden. De geestelijke inburgeringscursus houdt in dat je de geboden van Koning Jezus kent. Je naaste leren liefhebben als jezelf en God boven alles. Door de geboden van Jezus te leren kennen, ga je groeien in de geestelijke dingen.

Wanneer heb je een echt geloof?

Als iemand zegt dat hij tot geloof is gekomen, dan ben ik niet zozeer geïnteresseerd in zijn bekeringsverhaal. We zouden geïnteresseerd moeten zijn in de vruchten van dat geloof. Waaruit blijkt dat jouw geloof een echt geloof is?

In Jakobus 2 staat dat men gerechtvaardigd wordt uit de werken. Hoe kan dat? Dat kan toch alleen door het geloof? Dat is zo. Alleen, een echt en levend geloof blijkt uit de werken die eruit voortvloeien. Als iemand vrucht draagt, dan zie je dat diegene een echt geloof heeft. Het belangrijkste is hierin gehoorzaamheid aan de geboden van de Heere Jezus. Dat je wil doen wat Hij van je vraagt.

Als je zegt dat je God liefhebt, dan laat je dat zien door je daden. Als je werkelijk aan Jezus toebehoort, dan blijkt dat uit de wijze waarop Zijn liefde in jouw leven zichtbaar wordt.

Kun je blij zijn met de wet?

De schrijver van Psalm 119 geniet van de wet. Hij verblijd zich over de wet, omdat hij zich verblijd over God. Alle regels die Hij heeft opgesteld zijn tot ons voordeel. God wil ons niet het leven zuur maken, Hij heeft juist het beste met ons voor!

In eigen kracht kunnen we ons nooit houden aan Gods geboden. Ze zijn te zwaar voor ons. Maar door de kracht van de Heilige Geest kan je die geboden volbrengen. Daar mag je in groeien.

Een minimumpakket

De Tien Geboden zijn een minimumpakket. Als je ze leest, dan kom je er vaak nog best goed vanaf. Maar als je kijkt naar hoe Jezus de geboden vertaald heeft naar hun ware betekenis, dan worden ze een stuk zwaarder.

Als er staat ‘Gij zult niet doden’, dan lijkt dat een makkelijk gebod. In 1 Johannes 3 staat dat je je broeder zo moet liefhebben dat je bereid bent om je leven voor hem te geven. Dan wordt dat gebod ineens een stuk moeilijker! Hierin is Jezus het Voorbeeld. Hij gaf Zijn leven voor Zijn broeders.

Jezus vraagt geen dingen van ons die wij niet kunnen. Want door de Heilige Geest kunnen wij doen wat Hij vraagt. En als het dan toch misgaat, dan wil Hij ons dankzij Zijn offer aan het kruis weer aannemen. Dan zet Hij ons karretje weer op de rails en mogen we opnieuw beginnen.

De samenvatting van de wet

De kern van de wet is in twee woorden samen te vatten: heb lief. Dan is de wet een wet van vrijheid. God vervult ons met Zijn liefde en vraagt vervolgens om lief te hebben. Dat is dan niet zo moeilijk! De wetten van God vragen dan precies wat ik ook wil. Daar ben je dan toch blij mee!

Natuurlijk gaat het in de praktijk niet altijd zo en heb je er weleens moeite mee om Gods wet te doen. Maar herinner jezelf er dan aan dat de geboden er zijn om ons te helpen, om ons te ontwikkelen hoe God ons heeft bedoeld.

De liefde is het belangrijkst. De hele wet van God gaat om liefde. Christus heeft Gods liefde geopenbaard en in onze harten gestort. Hij vraagt nu: ‘Heb lief, zoals Ik u heb liefgehad’. Als je je in alles laat drijven door die liefde, dan gaat het goed met jou en alle mensen om je heen.

‘Hoe lief heb ik Uw wet, omdat ik U liefheb. En omdat U mij liefhebt!’