Veel gelovigen voelen zich in een hoek gedreven, doordat de tolerantie ten aanzien van hun overtuiging verdwijnt. Sommigen zoeken steun bij ultrarechtse bewegingen, die op het eerste gezicht sympathie lijken te hebben voor conservatief christelijk gedachtegoed. Een verontrustend voorbeeld daarvan in Amerika is de steun uit evangelische hoek aan Trump, een immorele man, die bereid was de evangelische politieke agenda over te nemen in ruil voor politieke steun.

Hoe reageren wij?

Hoe moeten wij als volgelingen van Christus reageren op het ‘woeden van de volken’? De neiging om ‘ertegenin te woeden’ is menselijk. De woorden van Psalm 2 lijken heel actueel: “Waarom woeden de heidenen, en bedenken de volken ijdelheid?”

Geen triomfalisme

Het lezen van deze psalm kan ons verleiden tot een verkeerd triomfalisme, zeker als we bij vers 4 komen. God ‘lacht’ over dat ‘woeden’ of ‘woelen’ van de volken die zich willen ontdoen van zijn wetten. Het geeft een goed gevoel aan de winnende kant te staan. “Eis van Mij en Ik zal U heidenvolken als uw eigendom geven, de einden der aarde als Uw bezit. U zult hen verpletteren met een ijzeren scepter” (vs. 9). Maar let op, dit aanbod wordt niet gedaan aan ons, maar aan de Messias als Hij komt in heerlijkheid, met verlossing en oordeel. Dat ‘verpletteren’ staat veraf van de weg die Jezus voorleefde en die Hij zijn volgelingen wijst in zijn evangelie voor het hier-en-nu. Hoe rijmen we dat?

De agressieve kerk

Zulke radicale woorden kunnen, als ze niet in de juiste context geplaatst worden, gevoelens van agressie oproepen. De kerkgeschiedenis geeft tal van voorbeelden hoe Bijbelse woorden misbruikt werden om geweld te rechtvaardigen als middel om Gods zaak te dienen in deze wereld. Denk aan de donkere middeleeuwen, aan de inquisitie, en aan de vele godsdienstoorlogen in Europa. Helaas hadden veel conflicten een religieuze component. Politiek leiders speelden in op religieuze sentimenten. Geestelijk leiders mengden zich maar al te graag in de strijd om macht. Het ‘woeden’ gebeurde helaas vaak in de naam van Christus. In West-Europa was het niet anders. Men zou van de kerk een vredestichtende invloed verwachten, maar het tegendeel was vaker het geval. Ook in de koloniale ambities van Europa werd het christelijk geloof misbruikt als rechtvaardiging voor onderdrukking van andere volken. Onze slavenhandel werd met de Bijbel in de hand verdedigd. Gelukkig staat daartegenover dat het toegewijde christenen als Wilberforce waren die de strijd om afschaffing van de slavernij streden. Maar dat ging niet zonder hardnekkige tegenstand uit eigen gelederen.

De andere weg van Jezus

We schamen ons nu terecht voor dat misbruik van Gods Woord om die misdaden te rechtvaardigen. En zeker Psalm 2 mag niet verstaan worden als een oproep tot agressie. Handelingen 4 helpt ons deze psalm te begrijpen. Petrus en Johannes werden opgepakt omdat zij in de tempel het evangelie verkondigden. Hun ‘wapenfeit’ was de genezing van een verlamde man. Velen die er getuige van waren, kwamen tot geloof. De geestelijk leiders schrokken; zij zagen hun eigen machtspositie in gevaar komen. Zij verboden Petrus en Johannes nadrukkelijk Jezus te prediken, maar lieten hen onder bedreiging gaan. Terug bij de andere apostelen gingen ze in gebed. Daarbij gebruikten ze de woorden van Psalm 2: “Waarom woeden de heidenvolken… de vorsten spannen samen tegen de Heere en Zijn gezalfde.” Ze zien dit vervuld in de tegenstand van Herodes, Pilatus, en ‘de volken van Israël’.

En wat is hun bede aan God? Ze vragen niet om moed voor felle tegenacties, maar om vrijmoedigheid. ‘Heidenvolken’ is hier overdrachtelijk bedoeld, want de apostelen noemen immers ook Israël. Het gaat om allen die oppositie voeren tegen het evangelie. De apostelen bidden echter niet om wapens of vernietiging van de ‘vijand’, maar om moed om de boodschap van redding te blijven brengen. Dat is de weg van Christus. Hijzelf is ons daarin voorgegaan. Zijn gebod is om onze vijanden lief te hebben. Dat betekent niet dat we alles goedkeuren wat zij doen, maar dat we in liefde hun redding op het oog hebben.

De andere weg van Jezus

We schamen ons nu terecht voor dat misbruik van Gods Woord om die misdaden te rechtvaardigen. En zeker Psalm 2 mag niet verstaan worden als een oproep tot agressie. Handelingen 4 helpt ons deze psalm te begrijpen. Petrus en Johannes werden opgepakt omdat zij in de tempel het evangelie verkondigden. Hun ‘wapenfeit’ was de genezing van een verlamde man. Velen die er getuige van waren, kwamen tot geloof. De geestelijk leiders schrokken; zij zagen hun eigen machtspositie in gevaar komen. Zij verboden Petrus en Johannes nadrukkelijk Jezus te prediken, maar lieten hen onder bedreiging gaan. Terug bij de andere apostelen gingen ze in gebed. Daarbij gebruikten ze de woorden van Psalm 2: “Waarom woeden de heidenvolken… de vorsten spannen samen tegen de Heere en Zijn gezalfde.” Ze zien dit vervuld in de tegenstand van Herodes, Pilatus, en ‘de volken van Israël’.

En wat is hun bede aan God? Ze vragen niet om moed voor felle tegenacties, maar om vrijmoedigheid. ‘Heidenvolken’ is hier overdrachtelijk bedoeld, want de apostelen noemen immers ook Israël. Het gaat om allen die oppositie voeren tegen het evangelie. De apostelen bidden echter niet om wapens of vernietiging van de ‘vijand’, maar om moed om de boodschap van redding te blijven brengen. Dat is de weg van Christus. Hijzelf is ons daarin voorgegaan. Zijn gebod is om onze vijanden lief te hebben. Dat betekent niet dat we alles goedkeuren wat zij doen, maar dat we in liefde hun redding op het oog hebben