Hoewel er altijd oorlogen zijn geweest, worden vandaag vele delen van de wereld door elkaar geschud. De stabiliserende invloed van de westerse naties in de wereld neemt af, en dictatoriale regimes zoals die in Iran, Rusland, China en Turkije zijn allemaal bezig met het creëren van, of dreigen met, militaire conflicten om hun hegemoniale expansieve ambities te consolideren.

Vacuüm in het Midden-Oosten

Tot voor kort was er een machtsevenwicht dat gebaseerd was op de door de VS geleide westerse overwinning van het fascisme en het communisme in de tweede helft van de 20e eeuw. Een generatie lang zijn de Verenigde Staten het mondiale proctectoraat van de westerse waarden geweest. In voor- en tegenspoed zorgde de aanwezigheid van de VS in het Midden-Oosten voor een soort geopolitieke stabiliteit. In het afgelopen decennium hebben de VS zich echter vrijwel uit het Midden-Oosten teruggetrokken, waardoor een vacuüm is ontstaan.

Samen met Rusland en Turkije tracht het revolutionaire regime van Iran die leemte op te vullen. Sinds de revolutie van 1979 heeft het sjiitische regime in Iran een netwerk van proxies opgebouwd in het hele Midden-Oosten. Begin 2020 had Teheran bondgenoten onder meer dan een dozijn grote milities, sommige met hun eigen politieke partijen, die lokale en naburige regeringen omver willen werpen. De Iraanse Revolutionaire Garde en de elitaire Qods-strijdkrachten leveren wapens, training en financiële steun aan milities en politieke bewegingen in ten minste zes landen: Bahrein, Irak, Libanon, de Palestijnse Gebieden, Syrië en Jemen.

Ideologische missie

Teheran streeft deze doelstellingen na via de Islamitische Revolutionaire Garde (IRGC), die volgens de Iraanse grondwet de opdracht heeft "een ideologische missie van jihad op de wijze van Allah na te streven, dat wil zeggen de soevereiniteit van de wet van Allah over de hele wereld uit te breiden". Sinds de oprichting van deze paramilitaire troepenmacht in 1979 heeft de Garde zich ontpopt als de belangrijkste organisatie die de revolutionaire sjiitische islamistische ideologie van het Iraanse regime uitdraagt, zowel binnen als buiten de grenzen van het regime. Al meer dan 40 jaar is de Garde betrokken bij terreuraanslagen, gijzelingen, zeepiraterij, politieke moorden, wereldwijde schendingen van de mensenrechten en het neerslaan van binnenlandse dissidenten in heel Iran.

Iran is ideologisch geëngageerd voor de vernietiging van Israël (Iran verwijst naar Israël als "de Kleine Satan"). Iran heeft onder meer zijn proxy Hezbollah in staat gesteld ongeveer 150.000 raketten te verzamelen aan de noordgrens van Israël in Libanon, die tegen Israël zijn gericht. Hezbollah is 's werelds zwaarst bewapende niet-gouvernementele organisatie, en wordt omschreven als "een militie, getraind als een leger en uitgerust als een staat".

Bedreiging voor wereldvrede

Maar het gaat niet alleen om Israël. De dreiging die uitgaat van de agressieve activiteiten van Iran in de regio is een van de drijvende factoren achter de ontwikkeling van een coalitie van Israël met gematigde soennitische staten. Allen voelen zich bedreigd door het radicale sjiitische regime in Teheran. De meest in het oog springende vrucht van deze samenwerking is tot dusver de in 2020 ondertekende Abraham-akkoorden tussen Israël, de VS en verscheidene Golfstaten (VAE en Bahrein) plus Marokko en Sudan, alsook de toegenomen militaire en veiligheidssamenwerking tussen Israël, Egypte, Jordanië, de Golfstaten en Saudi-Arabië.

Iran wordt algemeen erkend als bedreiging nummer één voor de wereldvrede. Al tientallen jaren werkt Iran aan de bouw van een kernbom. Om deze dreiging het hoofd te bieden, heeft de regering Obama/Biden in 2015 samen met China, Frankrijk, Rusland, het Verenigd Koninkrijk en Duitsland (de "P5+1") een akkoord gesloten met Iran dat bekend staat als het JCPOA. De regering-Trump heeft zich in 2018 uit het JCPOA teruggetrokken.

Nieuw nucleair akkoord?

Deze week werd gemeld dat Iran zeer dicht bij het sluiten van een nieuwe overeenkomst met de P5+1 is, die een veel zwakkere versie van de JCPOA van 2015 zal zijn. Het akkoord komt erop neer dat de meeste sancties tegen Iran (die na 1979 werden opgelegd) worden opgeheven, zodat er weer honderden miljarden dollars naar Iran kunnen vloeien, in ruil voor bepaalde toezeggingen van Iran om zijn nucleaire programma in te dammen.

Sommigen beweren dat een dergelijke overeenkomst beter is dan geen overeenkomst, omdat zij Iran ervan zal weerhouden om nucleaire capaciteit te bereiken of deze zelfs zal vertragen. Deze mensen zeggen dat alleen door een overeenkomst aan te gaan met Iran heeft de internationaal gemeenschap kans om het ontwikkelen van een atoombom te vertragen of weerhouden.

Anderen beweren dat de enige manier om Iran ervan te weerhouden kernwapens te maken en te gebruiken, is het Iraanse regime te isoleren, economische sancties te handhaven en met een geloofwaardige dreiging van militaire actie te komen. Dit is de aanpak van Israël. Premier Lapid zei: "Op dit moment ligt er een slechte deal op tafel. Het zou Iran honderd miljard dollar per jaar geven. Met dit geld worden geen scholen of ziekenhuizen gebouwd. Dit is honderd miljard dollar per jaar dat zal worden gebruikt om de stabiliteit in het Midden-Oosten te ondermijnen en terreur over de hele wereld te verspreiden."

Israëls standpunt

De Israëlische regering dreigt elke militaire actie te ondernemen die nodig is "om te voorkomen dat Iran een nucleaire staat wordt. Wij zijn niet bereid te leven met een nucleaire dreiging boven ons hoofd van een extremistisch, gewelddadig islamitisch regime. Dit zal niet gebeuren. Omdat we het niet zullen laten gebeuren."

De voormalige Israëlische premier Netanyahu is een van de meest uitgesproken critici van het JCPOA. Hij wijst op drie elementen van het akkoord die bijzonder problematisch zijn: het geeft "honderden miljarden dollars" aan de Iraanse "terreur", het "geeft Iran een geavanceerd centrifuge-netwerk" met verbeterde verrijkingscapaciteit, en het creëert wat hij noemt "internationale immuniteit" voor het Iraanse nucleaire programma. Netanyahu bekritiseert de deal ook vanwege een aantal ontbrekende voorwaarden, waaronder de eis om terroristische activiteiten te stoppen, de ontwikkeling te stoppen van ballistische wapens die nodig zijn om een kernkop te dragen, de ontwikkeling van kernwapens te stoppen, en effectief internationaal toezicht te houden.

De Israëlische commentator Caroline Glick waarschuwt dat Iran al de capaciteit heeft om een kernbom te bouwen. "De nucleaire deal waarover Biden nu onderhandelt, zal de Iraanse nucleaire geest niet terug in de fles duwen. Iran zal de deal verlaten als een nucleaire macht."

Bovendien, waarschuwt ze, door toe te geven aan de eisen van Iran, zal de deal een tijdperk van wereldwijde nucleaire chaos inluiden: "De deal zelf vernietigt het concept zelf van nucleaire non-proliferatie. Zodra Biden en Iran hun deal hebben gesloten, zal het vooruitzicht van een nucleaire oorlog niet langer een verre, maar altijd aanwezige zorg zijn. Het zal een zekerheid worden, als natie na natie zich haast om nucleaire wapens te verwerven."

Hoe gaat het verder?

Het is onmogelijk te voorspellen wat er vanaf hier zal gebeuren. We bevinden ons op onbekend terrein. Israël kan zich heel goed gedwongen voelen om preventief militaire actie te ondernemen om Irans nucleaire capaciteit uit te schakelen. Als het dat doet, zal het onvermijdelijk te maken krijgen met internationale veroordeling en sancties, en mogelijke represailles, die zouden kunnen uitmonden in een regionaal of wereldwijd conflict.

Deze nieuwe ontwikkelingen kunnen ook leiden tot een binnenlandse revolutie of civiele chaos in Iran, omdat binnenlandse oppositiepartijen zich aangemoedigd voelen om de confrontatie met het regime in Teheran aan te gaan.

Wat betekent dit alles? Als gelovigen in de God van Abraham, Izaäk en Jakob weten wij dat de tijd die voorafgaat aan de komst van de Messias er een zal zijn van grote onzekerheid en conflicten. Tegelijkertijd zien we het herstel van het Joodse volk in het land - de vijgenboom die zijn bladeren ontluikt (Lucas 21:30) - dus we kunnen er zeker van zijn dat de komst van de Heer spoedig is.

De Heer bereidt de volken, Israël en de kerk voor op de komst van de Messias. Het is onze taak om gereed te zijn. Er is geen plaats voor angst. "Wanneer deze dingen beginnen te geschieden, staat dan op en heft uw hoofden omhoog, want uw verlossing nadert."