Het licht in Israël werd op 7 oktober 2023 grotendeels gedimd en zal dat voorlopig nog wel even blijven.

Terwijl de oorlog voortraast, zijn er maar weinig Israëli’s die de trauma’s van de laatste maanden al hebben verwerkt. De meesten zeggen dat ze geen tijd hebben voor trauma’s, of een steen op hun hart hebben gelegd.

Zwarte Shabbat

In de media wordt ruimschoots aandacht besteed aan de families van de gegijzelde Israëli’s, en dat is begrijpelijk en belangrijk. Het lijkt echter alsof de nabestaanden van gesneuvelde soldaten of vermoorde burgers zichzelf een vrijwillig praatverbod hebben opgelegd. Er is ook consensus over het onderzoek dat na deze oorlog ongetwijfeld zal plaatsvinden. Het staat vast dat er dan koppen gaan rollen, zowel in het Israëlische leger als in de veiligheidsdiensten en natuurlijk in de politiek.

Ik heb voor u een Nederlandse vertaling gemaakt van een eerste analyse van een goede vriend die bekend is met de details van wat er ongeveer gebeurde op die ochtend van wat we hier Zwarte Shabbat noemen. Daarnaast heb ik ook gebruikt gemaakt van wat ander materiaal dat ik eerst wilde bewaren voor het einde van de oorlog die, zoals het er nu naar uitziet, nog lang kan gaan duren.

Verzoek geweigerd

In de week die voorafging aan de invasie van Hamas en andere terroristen uit Gaza, vond een golf terreuraanslagen plaats in Judea en Samaria. Naar later is vast komen te staan uit verhoren van terroristen en uit documenten die de IDF in Gaza vond, was die terreurgolf een vooropgezet plan dat ten doel had om een regiment IDF-soldaten weg te 'lokken' bij de grens met Gaza. Veel soldaten kregen inderdaad het bevel om naar bases in Samaria en Judea te gaan.

Pas vandaag werd bekend dat het zuidelijke commando van de IDF op 6 oktober het opperbevel van de IDF om helikopters vroeg, omdat men ongebruikelijke activiteiten in het grensgebied met Gaza waarnam. Het verzoek werd geweigerd, omdat het de inlichtingenvergaring van de IDF zou blootleggen.

Terwijl Hamas en andere terroristen in Gaza bezig waren met de voorbereidingen voor de bloedige invasie, werd op die bewuste 7 oktober om 03.00 uur 's nachts telefonisch overleg gepleegd tussen Ronen Bar (het hoofd van de Shin Bet, de binnenlandse veiligheidsdienst van Israël), IDF-stafchef Herzi Halevi en Mossad-directeur David Barnea.

De drie besloten op dat moment dat er geen reden was om anderen wakker te maken, dus ook niet premier Benjamin Netanyahu. Om 06.00 uur 's ochtends hadden de drie opnieuw overleg en zagen opnieuw geen reden voor actie. Dit ondanks herhaalde waarschuwingen van laaggeplaatste militairen en functionarissen. Vrouwelijke IDF-soldaten die bijna allen op de uitkijkposten dienst deden rapporteerden ook in de dagen vóór 7 oktober dat er ongewone activiteiten gaande waren in Gaza.

Nog nooit vertoond

Zodra Hamas op tenminste zeven plaatsen met bulldozers en andere zware voertuigen gaten in het hek maakte -en daarmee de peperdure ondergrondse veiligheidstunnel die Israël onder de grens met Gaza had gebouwd nutteloos maakte- begon er iets dat nog nooit was vertoond in Israël.

Een leger van naar schatting 3.200 (!) Hamas-terroristen brak op tenminste zeven plaatste door het grenshek en hadden zware automatische wapens en RPG-werpers bij zich. Tegelijkertijd werden de elektronische waarnemingsposten langs de grens met Gaza uitgeschakeld met kleine onbemande vliegtuigen. Een andere cyberaanval legde het telefoonverkeer op de drie IDF-bases plat, zodat er geen communicatie meer kon plaatsvinden.

Hamas deed huiswerk goed

Hamas had zijn huiswerk goed gedaan en had zelfs spionnen op IDF-bases waar deze ‘bouwvakkers’ informatie over de IDF konden verzamelen. Het is verder vrijwel zeker dat Hamas hulp kreeg van Iran en mogelijk van Noord-Korea, wiens ingenieurs jaren hielpen met de aanleg van tunnels voor Hezbollah in Libanon. Hamas schafte ook een zeer groot aantal SIM-kaarten aan om te kunnen gebruiken in Israël.

De operationele plannen die Hamas gebruikte hadden verder alleen door een natiestaat kunnen worden gemaakt en Iraanse wapens en raketten werden door de IDF in ziekenhuizen en moskeeën gevonden. Het eerste doel van het operationele plan van Hamas, was het uitschakelen van de IDF-commandanten. Bij de slachtpartij in het IDF-hoofdkwartier nabij kibboets Re’im en de basis Zikim werden die morgen meer dan driehonderd soldaten vermoord. Sommigen werden in hun slaap doodgeschoten en hun lichamen vervolgens ontvoerd naar Gaza.

Daarna zouden nog eens 5.000 terroristen Israël moeten infiltreren en zou Hamas voor 16.00 uur ’s middags twaalf Israëlische steden hebben moeten innemen. Ook stond in het operationele plan dat de kernreactor in Dimona één van de doelwitten moest worden. In totaal veroverde Hamas op 7 oktober 27 dorpen en steden in Zuid-Israël, alsook vier IDF-bases. Het duurde bijna drie dagen voordat de slag om de Israëlische dorpen en steden voorbij was en alle terroristen waren gedood dan wel gearresteerd.

Scheurend naar het zuiden

Dat het operationele plan van Hamas in de praktijk niet slaagde, was voornamelijk de verdienste van particulieren die met hun legeruitrusting en eigen auto naar het zuiden scheurden. Er zijn onder die particulieren een voormalig IDF-generaal (Yair Golan), maar ook Bedoeïenen die met hun vaak gammele voertuigen heen en weer reden naar het festivalterrein, waar Hamas zo’n 240 muziekliefhebbers vermoordde. 

Een andere reservecommandant, Golan Krieger, mobiliseerde in zijn ééntje een tankeenheid die gedeeltelijk over normale wegen naar het zuiden van Israël racete. Voor het laatste gedeelte van hun wilde tocht naar het zuiden gebruikte de commandant van Gativa 401 een Israëlische vriend die bekend was met het terrein rond Gaza.

Ook het automatische oproepsysteem Tzav 8 werkte niet. Pas vanaf 14.00 uur in de middag werden de eerste IDF-soldaten opgeroepen via dit systeem.

Biden alert

Het blijft onduidelijk of leden van het Israëlische oorlogskabinet tijdig op de hoogte werden gesteld over de aanval van Hamas. Premier Benjamin Netanyahu werd naar eigen zeggen pas om 06.40 uur op de hoogte gesteld van de noodtoestand in Israël.

Netanyahu belde daarna naar de Amerikaanse president Joe Biden, die op dat moment al sliep in het Witte Huis in Washington. Biden gebruikte daarop zijn grote ervaring met Israël en ondernam direct actie. Het was Biden die begreep dat dit de lang geanticipeerde meervoudige frontenoorlog van Iran en Hezbollah tegen Israël zou kunnen worden. 

De Amerikaanse president zette een ongekende luchtbrug met wapens en ammunitie op touw (meer dan 22.000 ton) en kwam persoonlijk naar Israël in oorlogstijd, iets wat geen andere Amerikaanse president voor hem had gedaan.

Biden stuurde ook een armada aan Amerikaanse oorlogsschepen naar de kust van Israël en een eenheid van 2.000 mariniers. Echter, het belangrijkste dat Biden voor Israël deed, was zijn zogenaamde Don’t-speech. Drie dagen na 7 oktober zei Biden vanuit het Witte Huis: “Voor ieder land, iedere organisatie, een ieder die denkt voordeel uit de situatie te halen, heb ik één woord: DON’T!".

Mogelijk was deze “doe het niet-boodschap" de belangrijkste reden dat Hezbolllah en Iran nog altijd niet hun meest geavanceerde wapens tegen Israël hebben gebruikt. Iran en Hezbollah zijn immers geen partij voor Israël, zolang de Joodse staat wordt gesteund door de Verenigde Staten.