Deze dag is door de Verenigde Naties uitgeroepen tot International Holocaust remembrance day. Vijfenzeventig jaar geleden bevrijdde het Russische leger Auschwitz. “Monument komt van het Grieks en betekent ‘vermanen’. Gedenken om het nooit meer te laten gebeuren”, zei voorzitter Frank Heikoop.

Deborah Maarsen overleefde als klein meisje het concentratiekamp Ravensbrück. “Het was een hel”, zo vertelde ze. “Kleine, uitgehongerde kinderen werden door de nazi’s gedwongen om liedjes te zingen terwijl ze moesten toekijken hoe de kampbewakers zich tegoed deden aan een heerlijke maaltijd. Tot ze na afloop van het feest de barak van de kinderen hebben platgebrand. Honderden kinderen verloren hierbij het leven”. De moeder van Deborah verstopte haar drie kinderen, en zo overleefde Deborah het. “Een van de vele wonderen”, noemt Deborah het. Wonder na wonder zorgde ervoor dat zij de kampen overleefde. Vaak werd de vraag gesteld waar God was in het kamp. Maar God was erbij, zo benadrukte Deborah’s vader vaak.

Wolfgang Kotek maakte als kleine jongen de Kristallnacht mee in zijn geboorteplaats Wuppertal. Langzamerhand zag hij het anti-Joodse sentiment toenemen. De oorlog heeft hij overleefd omdat hij ondergedoken zat. Hij begint zijn toespraak met het uitspreken van het ‘Onze Vader’ in het Hebreeuws. “Het is een door en door Hebreeuws gebed, dat ons als Joden verbindt met christenen”. Hij benadrukte in zijn toespraak het belang van een organisatie als Christenen voor Israël. Zeker met het toenemende antisemitisme vandaag de dag, is het meer dan ooit cruciaal om deze organisatie te steunen.

Tijdens de muzikale bijdrage legden de zestig aanwezige kinderen een steentje neer bij de chanoekia, die brandt als teken van Gods trouw. “Tijdens chanoeka herdenkt het Joodse volk het wonder dat de olie acht dagen blijft branden. Zo is dit licht het teken van de blijvende hoop.”