De 21-jarige Edan Alexander, soldaat van de Israëlische defensiemacht en Amerikaans-Israëlisch staatsburger, is maandag door Hamas in de Gazastrook vrijgelaten na 584 dagen gevangenschap.

“De teruggekeerde gijzelaar wordt momenteel door speciale eenheden van de IDF begeleid op zijn terugkeer naar Israëlisch grondgebied”, schreef het leger gisteravond in een verklaring.

“De commandanten en soldaten van de Israëlische defensiemacht groeten en omhelzen de teruggekeerde gijzelaar terwijl hij op weg is naar zijn thuisland Israël”, voegde het eraan toe, waarbij het publiek werd opgeroepen de privacy van de familie te respecteren.

Het leger maakte vervolgens bekend dat het militaire konvooi ‘de grens met Israël was overgestoken’ en zich naar het eerste ontvangstpunt bij de zuidgrens van de Joodse staat had begeven.

De overdracht zou hebben plaatsgevonden in het gebied Khan Yunis in het zuiden van Gaza en zijn uitgevoerd door de “Shadow Unit” van Hamas. Het Israëlische Channel 12 News meldde dat Alexander tijdens de overdrachtsceremonie “met een beetje hulp van het Rode Kruis” op eigen kracht kon lopen. Een Israëlische functionaris vertelde de omroep dat zijn fysieke toestand “slecht” was.

Het kantoor van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu heeft een verklaring uitgegeven waarin staat dat de regering in Jeruzalem “IDF-sergeant Edan Alexander, die is teruggekeerd nadat hij door Hamas werd gegijzeld, in de armen sluit”.

“Samen met alle elementen van de veiligheidsdiensten zal de Israëlische regering hem helpen bij zijn herintegratie en hem en zijn familie begeleiden”, aldus de verklaring van het kantoor van de premier.

“De Israëlische regering zet zich in voor de terugkeer van alle gijzelaars en vermisten, zowel levenden als overledenen. We zullen ons onvermoeibaar blijven inzetten totdat ze allemaal weer thuis zijn”, aldus het kantoor, dat daarbij Psalm 31:16 aanhaalde: ”Red mij uit de hand van mijn vijanden en van mijn vervolgers”.

“Dit is een zeer emotioneel moment”, voegde Netanyahu eraan toe. ”We omhelzen hem en we omhelzen zijn familie. Dit is bereikt dankzij onze militaire druk en de diplomatieke druk die president Trump heeft uitgeoefend.”

Minister van Defensie Israel Katz zei: “Ik ben oprecht blij met de terugkeer van IDF-soldaat Edan Alexander en deel dit emotionele moment met de hele staat Israël, nu we getuige zijn van zijn hereniging met zijn geliefde familie, die dag en nacht onvermoeibaar heeft gewerkt voor zijn terugkeer naar huis.”

“Ik bedank de president van de Verenigde Staten en de Amerikaanse regering voor hun inspanningen en hulp bij het bewerkstelligen van zijn vrijlating. We zullen alles in het werk stellen om alle gijzelaars – onze broeders en zusters, zowel de levenden als de gesneuvelden – terug te halen”, aldus Katz.

Nadat hij door Hamas was overgedragen aan het Internationale Comité van het Rode Kruis, werd Alexander naar speciale eenheden van de IDF in de Gazastrook gebracht en van daaruit naar het eerste opvangpunt in de militaire basis Re'im.

In de IDF-faciliteit bij Re'im onderging hij een eerste lichamelijk en geestelijk onderzoek, waarna hij werd herenigd met zijn familie, die voor deze gelegenheid vanuit de Verenigde Staten naar Israël was gereisd. Daarna werd hij per IDF-helikopter overgebracht naar het Sourasky Medisch Centrum (Ichilov-ziekenhuis) in Tel Aviv.

Het kabinet van de Israëlische premier verklaarde eerder op maandag dat Jeruzalem zich niet had verbonden tot “een staakt-het-vuren of de vrijlating van terroristen, maar alleen tot een veilige corridor die de vrijlating van Edan mogelijk maakt”.

Sommige IDF-troepen in Gaza zouden echter opdracht hebben gekregen om tijdens de vrijlating van Alexander het vuur te staken om zijn veilige doorgang te garanderen. Het leger zou ook zijn inlichtingenoperaties in de Gazastrook hebben opgeschort.

IDF-stafchef luitenant-generaal Eyal Zamir volgde de operatie om Alexander terug te brengen vanuit het hoofdkwartier van het leger voor gegijzelden en vermisten.

“We zijn verheugd en dankbaar over de terugkeer van Edan, een IDF-soldaat”, zei Zamir in een verklaring die door het leger werd gepubliceerd. ”Tegelijkertijd vergeten we onze belofte om de 58 gijzelaars die nog steeds door Hamas worden vastgehouden terug te halen niet – zij blijven voortdurend in onze gedachten.”

Alexander, afkomstig uit New Jersey, werd ontvoerd tijdens de door Hamas geleide terroristische aanslagen in het zuiden van Israël op 7 oktober 2023, waarbij Palestijnse terroristen ongeveer 1.200 mensen vermoordden en 251 mensen ontvoerden.

Na zijn vrijlating zou hij mogelijk eerst naar Qatar reizen voor een ontmoeting met de Amerikaanse president Donald Trump, die deze week een bezoek brengt aan het Golfstaatje in het kader van een rondreis door het Midden-Oosten. Maar vanwege zijn medische toestand gaat dit niet door.

Trump schreef maandagmiddag op zijn Truth Social-platform: “Edan Alexander, de laatste nog in leven zijnde Amerikaanse gijzelaar, wordt vrijgelaten. Felicitaties aan zijn geweldige ouders, familie en vrienden!”

De Amerikaanse ambassadeur in Israël, Mike Huckabee, verklaarde: “Ik ben opgelucht dat de Amerikaan Edan Alexander eindelijk naar huis kan komen.” Hij voegde eraan toe: “We hopen dat deze langverwachte vrijlating het begin is van het einde van deze verschrikkelijke oorlog. Hamas is als enige verantwoordelijk voor de voortdurende dood en het lijden. We eisen de onmiddellijke vrijlating van alle resterende gijzelaars.”

Alexander, die vermoedelijk de laatste levende Amerikaanse burger was die in de Gazastrook werd vastgehouden, is de eerste mannelijke IDF-soldaat die op 7 oktober werd vrijgelaten.

Na de vrijlating van Alexander blijven volgens officiële Israëlische militaire cijfers 58 ontvoerde personen gevangen in Gaza, waaronder de stoffelijke resten van vier overleden Amerikanen.

Jeruzalem denkt dat nog 23 gijzelaars in leven zijn, waarbij grote vraagtekens bestaan over het lot van één Israëliër en twee buitenlanders.

'Een enorme inspanning'

De aankondiging van Hamas op zondagavond dat het Alexander zou vrijlaten, kwam na gesprekken met Steve Witkoff, de speciale gezant van de regering-Trump voor het Midden-Oosten. De terroristische groepering zei dat zijn vrijlating “deel uitmaakt van de stappen die worden genomen om een wapenstilstand te bereiken, de [grens]overgangen te openen en hulp en noodhulp naar onze mensen in Gaza te laten komen”.

Voorafgaand aan een kabinetsvergadering op zondag, die plaatsvond nadat de veiligheidsdiensten van de Joodse staat het lichaam hadden teruggebracht van een IDF-soldaat die sinds de Eerste Libanonoorlog in 1982 vermist was, beloofde Netanyahu alle gijzelaars en vermisten terug te brengen.

“Het zijn niet alleen loze woorden; het is een enorme inspanning van alle Israëlische veiligheids- en inlichtingendiensten”, verklaarde de premier in zijn toespraak.

Netanyahu had maandagavond, voorafgaand aan de vrijlating van Alexander, een ontmoeting met Witkoff en Huckabee. Daarna sprak de Israëlische premier met Trump, die hij bedankte voor de ontwikkeling.

Trump herhaalde zijn steun aan Israël en zijn wens om nauw met de premier te blijven samenwerken, aldus een verklaring van het kantoor van de premier in Jeruzalem.

“Hij zei tegen mij: 'Ik ben toegewijd aan Israël. Ik ben toegewijd aan voortzetting van onze nauwe samenwerking' – om al onze oorlogsdoelen te bereiken: alle gijzelaars bevrijden en Hamas verslaan”, aldus Netanyahu over Trump.

Tijdens zijn ontmoeting met Witkoff en Huckabee besprak Netanyahu een laatste poging om een definitief akkoord te bereiken over de vrijlating van de resterende gijzelaars voordat het IDF zijn offensief in de Gazastrook opvoert.

De premier gaf opdracht om dinsdag een delegatie naar Doha te sturen. Netanyahu benadrukte dat de gevechten tijdens de besprekingen zullen worden voortgezet.