De vele gerechten geven de plaatsen weer waar Joden de afgelopen eeuwen hebben geleefd. Het laat een combinatie zien van voedsel uit het Midden-Oosten, Mediterraans, Spaans, Duits en Oost-Europees, vaak beïnvloed door de traditionele Joodse spijswetten.

Mee naar Palestina
Het Sefardische eten, meegenomen door de Joden uit Spanje en Portugal, heeft een uitbundig boeket aromatische kruiden en specerijen, terwijl de Asjkenazische gerechten, uit Oost-, Midden- en deels West-Europa veel zoeter zijn. In het kookboek van het Israëlische leger wordt een typische Israëlische maaltijd, zoals choemoes of techina uit het Midden-Oosten, kalkoenschnitzel met Turkse salade van aubergine uit Midden-Europa of een goulash uit Hongarije met vers fruit voor dessert beschreven. Vraag je aan toeristen wat typisch Israëlisch eten is, dan noemen ze het zogenaamde ‘straat-eten’ zoals choemoes, shoarma en falaffel. Verrassing… Deze gerechten zijn geen van allen echt Israëlisch. Choemoes en falaffel bijvoorbeeld zijn typisch Arabische gerechten die hier al werden gegeten voordat Joden uit de Arabische landen naar het toenmalige Palestina kwamen.

Deze nieuwelingen wilden zich aanpassen aan het lokale leven in Palestina en choemoes en falaffel werden populair bij de Joodse bevolking. Ook de ‘Israëlische salade’ (allerlei fijngesneden groenten) die vrijwel bij elke maaltijd wordt geserveerd, is Arabisch en staat in de meeste restaurants op het menu als ‘Arabische salade’.

Veel van het eten waarvan we denken dat het typisch Joods of Israëlisch is, is dus helemaal niet zo uniek. De Israëlische cuisine is jarenlang bepaald door wat er met emigranten mee is gekomen, zoals latkes (aardappelpannenkoekjes) en knishes, een snack die bestaat uit deeg met een aardappel-, vlees- of groentenvulling.

Bamba!
Zonder de delicatessen die we van onze buren hebben overgenomen en de recepten die uit de diaspora zijn blijft er niet veel over dat echt Israëlisch te noemen is! Behalve bamba, een snack met de smaak van pindakaas, waar vooral kinderen gek op zijn en ptitiem is er niet veel meer aan unieke culinaire aandelen die Israël de wereld te bieden heeft. Ptitiem, ook wel de Israëlische couscous genaamd, werd voor het eerst gemaakt als vervanger voor rijst in 1948 bij de oprichting van de staat Israël. Omdat er niet genoeg rijst was voor de bevolking verzocht David Ben-Gurion, de toenmalige minister-president, Yvgen Propper (één van de zeven oprichters van voedselfabrikant Osem) iets te bedenken wat rijst kon vervangen. Osem ging aan de slag en kwam dus met ptitim, dat wordt gemaakt van een stevige tarwesoort en wordt geroosterd in de oven. Het werd een enorm succes. Vandaag de dag wordt deze ‘Ben-Gurion rijst’ vooral beschouwd als lekkernij voor de kinderen.

Terug naar het begin… Mijn Nederlandse vrienden. Ik neem ze mee naar het Arabische dorp, waar we choemoes en falaffel eten en ik zeg lachend aan het eind van een heerlijke maaltijd: “En dit is ook Israël.”