Waarschijnlijk worden deze verhalen door christenen als zoete koek geslikt. Van andere RD-lezers hoorde ik al dat ze het zo prachtig vonden wat God teweeg kan brengen. Een enkeling had het zelfs uitgeknipt voor verdere verspreiding. Waarom moet ik dan zo nodig een antwoord geven op de openbare post uit Addis, nota bene vanuit Jeruzalem? De hoofdstad van een land waar inmiddels meer dan 100.000 Ethiopische Joden heen zijn gegaan na barre tochten door het woestijnzand van Soedan…

Oudtestamentisch

We zijn er zo aan gewend geraakt: het Oude Testament is gewelddadig, zonder vergeving, zonder genade. Kortom: oog om oog en tand om tand. Niets goeds komt eruit voort. Dan kunnen we ook makkelijk de vergelijking maken met de Mursi, die worden gevreesd als een uiterst gewelddadig volk met zo’n 10.000 mensen en waar conflicten nog oudtestamentisch worden opgelost: oog om oog en tand om tand. De Nieuwtestamentische kerk van de Mursi, die de Bijbel slechts deels in haar eigen taal heeft (waarschijnlijk wordt bedoeld alleen het Nieuwe Testament), leeft van Gods wonderen en goedheid.

De Joden een hardnekkig volk

Tertullianus, een bisschop uit de vroege kerk, drukte het zo uit: “Het Oude Testament is zonder genade en mededogen en het Nieuwe Testament is liefde en genade.” Hoe komt dat nu, God is toch niet veranderd? “Nee”, zei hij, “maar in het Oude Testament moest God spreken tot een onboetvaardig en hardnekkig volk, namelijk de Joden. Die moest Hij een wet geven, waar ze zich overigens niet aan hielden, om hen in het gareel te brengen. De kerk echter heeft dat niet nodig: zij leeft vanuit de genade en liefde van Christus. Zij zijn een ander en beter volk dat God zich verkoren heeft”.

Zijn gedachten zijn diep geïnfiltreerd in ons denken. We spreken graag over oude en nieuwe bedeling. De vloek van het oude en de genade van het nieuwe. We zeggen Oude Testament, maar bedoelen vaak verouderd. Iets nieuws is ervoor in de plaats gekomen. De Jood heeft afgedaan en de christen is ervoor in de plaats gekomen. Het is heel wijd verbreid onder ons gelovigen uit de heidenen om zo te denken en dit voor ons rechte pad te vervolgen door de Thora (de eerste vijf boeken van de Bijbel) naar ons eigen inzicht te interpreteren.

De verordening ‘oog om oog en tand om tand’ is natuurlijk niet gegeven om aan eigenmachtige mensen te zeggen: als jij mijn oog uitrukt, dan heb ik het recht om hetzelfde terug te doen. Deze wet is aan Israël gegeven om recht uit te oefenen in het land. Dat werd niet letterlijk zo toegepast, maar veroorzaakt leed moest concreet vergoed worden. Niet letterlijk, maar als schadevergoedingsplicht. Niet voor een eigengereid optreden was het bedoeld, maar voor de rechters van Israël. Om onpartijdig recht te spreken en als iemand onrecht had begaan de straf niet dubbel uit te betalen. Daar zijn ook alle Gods inzettingen in het ‘Oude’ Testament op gebaseerd. Een wet van genade en mededogen, opdat Israël het voorbeeld voor de volkeren kon zijn in het dienen van de enige ware God.

Nieuwe verbond

Als de Heiland in de Bergrede spreekt over dit vers, dan past Hij het toe op het dagelijkse leven. Dat was niet nieuw; ook de Schriftgeleerden en wijzen van Israël spraken op deze manier over de Thora.

Het Nieuwe Testament is niet nieuw omdat het Oude Testament niet langer Gods Woord is dat voor ons niet meer geldt. Nee, het nieuwe van het Nieuwe Testament, of beter: nieuwe verbond, Jeremia 31) waar wij door de dood en opstanding van de Heere Jezus aan toegevoegd zijn. Heidenen die deel hebben gekregen aan de vruchten van het nieuwe verbond. Wat dat betreft overstijgt het nieuwe verbond de andere verbonden met Israël.

Dat nieuwe verbond kent hoofdstukken als Mattheüs 24 of Openbaring 6, waar het Lam de zes zegels geopend heeft en de mensen uitroepen tot de bergen en rotsen: “Valt op ons en verbergt ons voor het aangezicht van Hem, die gezeten is op de troon, en voor de toorn van het Lam”. De Tenach (Oude Testament) spreekt evenals het Nieuwe Testament over Gods onwankelbare trouw tot in duizend geslachten. Zijn recht, liefde, genade, barmhartigheid, trouw en waarheid gelden voor alle 66 boeken van de Heilige Schrift.

Het zou een weldaad geweest zijn voor de Mursi-stam, als ze volgens Gods ‘oudtestamentische’ wetten hadden geleefd. Ze zouden de vrede, genade en liefde in Zijn verordeningen hebben ervaren en met de Psalmist kunnen zeggen: ‘Hoe lief heb ik Uw wet!’