In Israël duren de nieuwsprogramma’s tegenwoordig meer dan vijf uur. Iedere dag wordt echter voornamelijk het binnenlandse nieuws gebracht en uitgemolken. Het lijkt daardoor vaak alsof Israël een eiland is, geïsoleerd van de rest van het Midden-Oosten. Er zijn echter een aantal journalisten die laten zien dat je Israël pas echt kunt begrijpen wanneer je het land in de context van het Midden-Oosten plaatst. Deze journalisten doen aan onderzoeksjournalistiek door reportages te maken over landen zoals Iran, Libanon, Turkije, Irak en Syrië. Dit gebeurt zelfs met gevaar voor eigen leven en voor het leven van de mensen die zij interviewen.

De meest belangrijke van deze kleine groep Israëlische journalisten zijn Ohad Cheimo, Itay Anghel en Tzvi Yechezkieli. Deze drie journalisten gaan naar de landen die voor Israëli’s ronduit gevaarlijk zijn en praten daar met de lokale bevolking of zelfs met terroristen die werken aan de ondergang van Israël.

Undercoverwerk van Tzvi Yechezkieli

Tzvi Yechezkieli maakte undercover reportages over de opkomst van het moslimfundamentalisme in het Midden-Oosten, de gebieden onder Palestijns bestuur en zelfs in Europa. Vermond als sjeik uit Jordanië kreeg Tzvi toegang tot de lokale leiders van de Moslimbroederschap. De Midden-Oostenexpert van Kanaal 13 in Israël spreekt vloeiend Arabisch en exposeerde zo regelmatig de waarheid over organisaties zoals Hamas en de Moslimbroederschap.

Tzvi’s laatste serie reportages ging over de organisaties die werkzaam zijn in de door de Palestijnse Autoriteit gecontroleerde gebieden en die zichzelf bestempelen als mensenrechtenorganisaties. Yechezkieli werkte voor deze reportages samen met een Zweedse vrouw die jaren undercover onderzoek deed in de pro-Palestijnse organisaties. De vrouw kreeg toegang tot het leiderschap van Hamas, dat haar openlijk vertelde hoe men de ‘mensenrechtenorganisaties’ als dekmantel gebruikt voor het vergroten van het terreurnetwerk in- en buiten Israël.

Itay Anghel’s moed

Itay Anghel werkt de laatste jaren voor het programma Uvda van Kanaal 12 (Keshet) en won in 2017 de Sokolov prijs voor beste journalist. Anghel reist undercover naar oorlogsgebieden zoals Syrië, Libanon en Irak, waar hij met gevaar voor eigen leven reportages maakt. Die reportages geven een beter beeld over wat er daadwerkelijk gebeurt in gebieden die door de meeste journalisten worden gemeden en waar oorlogsmisdaden worden gepleegd aan de lopende band.

Een van Anghel’s reportages werd gemaakt in de stad Mosul in Irak tijdens de oorlog tegen Islamitische Staat, dat toen nog de controle in handen had van grote delen van deze belegerde stad. Anghel maakte een andere reportage in het Kobani-gebied in Syrië, kort nadat de Koerden van de YPG militie ISIS hadden verdreven uit Kobani. In de reportage werd de Kanaal 12 journalist begeleid door Koerden die hem op een motorfiets de verwoesting lieten zien in Kobani. Ook deze journalist spreekt vloeiend Arabisch en wordt in Israël op handen gedragen vanwege zijn ongekende moed.

Ohad Cheimo exposeert

Dan is er Ohad Cheimo, een journalist die ook voor Kanaal 12 werkt en die eveneens vloeiend Arabisch spreekt. Cheimo was vaak te vinden in de Palestijnse steden tijdens periodes van grote onrust en schroomde niet om terroristen te interviewen die wisten dat hij Israëli is. Cheimo reist meestal niet zelf naar de landen waar hij moet vrezen voor zijn eigen leven. De onderzoeksjournalist maakt gebruik van de lokale bevolking of van vluchtelingen die contact hebben met familie en vrienden in de landen waar Cheimo een reportage over maakt.

Meest recentelijk maakte Cheimo reportages over de opstand in Iran en de situatie in Libanon, dat op de rand van de afgrond staat en gaf zo een goed beeld van wat er gaande is in deze landen.

Unieke reportage over Iran

De reportage over Teheran werd grotendeels gemaakt door een lokale journaliste die daarna Iran ontvluchtte. Deze journaliste werkte ooit voor de Israëlische televisie tijdens het bewind van de Sjah. De vrouw maakte nu in het geheim opnames met een verborgen camera en sprak met inwoners van Teheran. De gezichten van de geïnterviewden waren onzichtbaar gemaakt, terwijl hun stemgeluid was vervormd.

De Iraniërs die namens Cheimo werden geïnterviewd, vertelden over hun afkeer van het regime en de onmogelijkheid om de eindjes aan elkaar te knopen in het dagelijks leven van Teheran, een stad van 9,3 miljoen inwoners. De camera van Cheimo werd gericht op de bazaar van Teheran, waar mensen proberen om ondanks een inflatie van tussen de tien en dertig procent per jaar, de noodzakelijke levensbehoeften aan te schaffen. Het gemiddelde salaris in Teheran is nu iets minder dan 140 euro per maand.

Inwoners van Teheran klaagden voor de camera over de belofte van de huidige president Ibrahim Raisi om de prijzen in Iran omlaag te brengen. In plaats daarvan zijn de prijzen met duizend procent gestegen sinds het aantreden van Raisi. De Iraniërs zijn iedere dag met slechts één ding bezig, en dat is met overleven, vertelden inwoners van Teheran.

In de Straat van de Revolutie werd veertig jaar geleden de omwenteling ingeluid die tot de val van de Sjah leidde. Nu worden in de zelfde straat iedere dag gewelddadige betogingen gehouden tegen het regime van Ayatollah Ali Khamenei. In Noord-Teheran wonen meer gefortuneerde Iraniërs, die in staat zijn om naar ‘ondergrondse’ feesten te gaan en daar alcohol drinken en drugs gebruiken, zoals de beelden van de verborgen camera lieten zien. Deze Westerse feesten worden bewaakt door leden van de Islamitische Revolutionaire Garde in Iran. Zij worden omgekocht door de meestal jonge Iraniërs, vertelde Cheimo.

De reportage liet vervolgens beelden van vrouwen zien die op Westerse wijze gekleed waren en hun haar niet bedekten met de zogenaamde hidjab. Dit verschijnsel ziet men nu ook op straat in Teheran. De mensen zijn hun angst voor het regime kwijt geraakt en het regime kijkt machteloos toe. Zolang er geen sprake is van georganiseerd verzet, lijkt men de andere kant op te kijken waar het gaat over de vele feesten in Teheran. Drugs zijn een groot probleem geworden in Iran. Meer dan een vijfde van de bevolking is verslaafd aan opium of andere harddrugs zoals heroïne. In de reportage van Cheimo waren beelden te zien van de straten in Zuid-Teheran die vol waren met mensen die de harddrugs rookten en vervolgens ter plekke in slaap vielen. Er is bijna geen huis in Iran waar na de maaltijd geen heroïne wordt gerookt, zei een Israëlische Iranexpert voor Cheimo’s camera.

In de reportage werd ook aandacht besteed aan het toenemende probleem van prostitutie in Iran. Dit probleem wordt ook veroorzaakt door de enorme economische crisis. Vrouwen vertelden voor de camera dat zij geen andere keus hadden om te overleven dan terug te vallen op prostitutie. Er is simpel geen werk voor ons vertelde één van hen. Het is ironisch dat juist de minder bedeelden in de Iraanse samenleving altijd het regime van Khamenei steunden, maar nu is dat beeld radicaal gewijzigd, zei Cheimo aan het einde van de reportage. De beelden kunt u hier bekijken en spreken voor zich.

Cheimo’s reportage over Libanon

De meest recente reportage van Cheimo, die op zondag jl. werd uitgezonden, ging over de situatie in Libanon, dat is afgegleden tot de rand van de afgrond. De eens prestigieuze hoofdstad Beiroet, dat ook wel het Parijs van het Midden-Oosten werd genoemd, is nu vervallen tot een grote sloppenwijk. De meeste inwoners van de stad hebben geen geld meer om zich te voorzien in de eerste levensbehoeften.

Ook in dit geval hoeft u eigenlijk geen Hebreeuws te begrijpen om de situatie in Libanon te begrijpen, de beelden spreken voor zich. Voor de duidelijkheid voegen we echter de vertaling van de gesproken tekst in de schokkende reportage van Ohad Cheimo, toe.

Tekst uit de reportage

“Slechts 211 kilometer van de promenade van Tel Aviv kom je op een andere promenade, waarschijnlijk niet minder mooi, maar zeker bekender. Slechts vier uur rijden. Decennia lang was deze naam - de Kornish - voldoende om de bewoners van onze regio te betoveren. Rijkdom, levensvreugde, Franse chic en Europese geur - alles was hier. Een magneet voor de rijken van de Golf, de Arabische intellectuelen of spionnen uit allerlei landen. Wie zich even een burger van de grote wereld wilde voelen, kon gewoon hierheen komen, naar de meest kosmopolitische hoofdstad van de regio.

Maar als je vandaag een camera in Beiroet plaatst, dan zie je vooral angstige mensen en een angstige plek. Toeristen hangen hier nauwelijks rond. Dan zijn er degenen die hebben kunnen ontsnappen, maar de meeste mensen in het kleine land, zes miljoen mensen in totaal, zijn echter met iets anders bezig, namelijk overleven.

Een Libanees staatsburger, een inwoner van Beiroet, deed het gevaarlijkste werk voor ons team: hij maakte video-opnames, sprak met ons vanuit Beiroet en daarmee nam hij een groot risico. Zo is het namelijk als de buren, misschien zelfs aan de overkant van zijn huis, de mensen van Hezbollah zijn - de bitterste vijand die er is, de onze en de zijne”.

Iran en Hezbollah

"Zoals je kunt zien, Ohad, is onze situatie in Libanon buitengewoon betreurenswaardig. En dit komt, zoals je weet, door de kanker die zich heeft verspreid in Libanon – hiermee worden Iran en Hezbollah bedoeld, geleid door de ongelovige, de Perzische afgodendienaar Hassan Nasrallah, moge God hem straffen. Ze stalen het geld van de Libanezen en stuurden het naar Syrië, om het Syrische en het Iraanse regime te steunen. Het geld van de mensen werd geroofd," zei Cheimo’s ‘correspondent’.

“We zullen het later hebben over Hezbollah, maar eerst moeten we beginnen met wat iedereen hier aangaat: de economische crisis die het land naar de afgrond heeft geleid”, zei Cheimo

“Karin, een Libanese Maroniet, wat christen betekent, verliet het land meer dan tien jaar geleden en woont in de Verenigde Staten. Een groot deel van haar familie en vrienden is achtergebleven in Beiroet, en via hen heeft ze de verschrikkelijke tragedie meegemaakt die het land doormaakt. Nu vertelde zij ons: "Er zijn mensen in nood, hun leven is erg moeilijk en ze redden het niet. In die mate dat ze niet eens genoeg geld hebben voor eten. Aan de andere kant zijn er mensen die dronken worden van dollars, ze werken in bedrijven die het salaris in dollars betalen, en ze leven in weelde. Je ziet de polarisatie tussen deze twee delen van Libanon."

Geen medicijnen

"Mensen sterven aan ziektes ondanks de ziekenhuizen, dingen die we horen in de context van Afrika, en nu zien we deze dingen hier gebeuren", zei Karin. "We sturen ze medicijnen, via een derde partij, niet rechtstreeks door ons. Ze hadden zelfs geen hoofdpijnpillen (zoals paracetamol) meer. Heel simpele dingen, als iemand hoofdpijn heeft, zijn er geen medicijnen."

"Het is de economie, sukkel" - deze uitdrukking zit nu in het bloed van veel Libanezen in het  gestadig afbrokkelende land, waar 78 procent (van de bevolking) onder de armoedegrens leeft. Ja, bijna vier op de vijf Libanezen zijn straatarm. Het minimumloon zakte naar 17 dollar per maand, en wat iedereen het meeste zorgen baart, is de waarde van de lokale munteenheid, de lira, die met bijna 95 procent daalde. Van 1.500 lira per dollar tot ongeveer 40 duizend lira per dollar”, aldus Karin.

“H. is een voormalig Libanees staatsburger die in Israël woont," zei Cheimo.

Alles is een kwestie van geld

"De situatie van mijn familie die in Libanon woont, is helemaal niet goed. Ze werken in de landbouw, olijfbomen, zodat ze hun gezin kunnen onderhouden. Om Libanon te verlaten moet je betalen", aldus  H. "In Libanon is alles een kwestie van geld, als je geld hebt in Libanon kun je leven, als je geen geld hebt, is er geen leven. Er zijn mensen, met gezinnen, die zichzelf in brand steken vanwege de kwestie van levensonderhoud , omdat ze hun kinderen thuis niet van eten kunnen voorzien."

Samira, een inwoner van Beiroet, zegt dat haar familie niet genoeg te eten heeft. "Nu heb ik een paar aardappels voor ze gemaakt, want we kunnen geen vlees kopen, we kunnen geen kip kopen, alles is duur. We kunnen zelfs geen olie kopen, de aardappelen zullen dus genoeg moeten zijn. We kennen de kinderen goed. Mijn kleine meid is duizelig van de honger, ze eet niet genoeg."

Elektriciteit

“Het verhaal van Libanon kan hier worden verteld aan de hand van het meest tastbare probleem. De elektrische infrastructuur van de straten in Beiroet is ingestort. De twee grootste elektriciteitscentrales van Libanon hebben het moeilijk om te werken vanwege een tekort aan benzine. Het elektriciteitsbedrijf van de overheid heeft een enorme schuld opgebouwd van 70 miljard dollar, en de elektriciteit is hier één tot twee uur per dag beschikbaar. De stad is soms verduisterd, dan worden de privégeneratoren ingeschakeld. Maar deze werken ook af en toe niet meer omdat benzine erg duur is.

Het is natuurlijk onmogelijk om over Libanon te praten zonder de grote explosie in de haven (van Beiroet in het najaar van 2018) te noemen die de kwalen van het land destilleert - corruptie, gebrek aan transparantie en sectorale belangen. Dit, zo blijkt, is hoe landen worden vernietigd. De explosie in de haven was precies een jaar geleden de aanleiding voor het uitbreken van gewelddadige confrontaties tussen Hezbollah aanhangers die tegen het legale proces over de schuldigen voor de explosie waren. Zeven demonstranten werden gedood en het land dreigde terug te keren naar de chaos van een burgeroorlog,” zei Cheimo in zijn commentaar.

Hezbollah

"Hezbollah ontstond als een organisatie die Libanon in feite vernietigde… Hezbollah is degene die Libanon controleert, niet de Libanese staat", zei H, een voormalig Libanees staatsburger. Hij voegde eraan toe dat "tegenwoordig niemand meer bang is voor Hezbollah zoals voorheen. Ze zijn veel minder, veel, veel minder bang. Er zijn mensen die op Nasrallahs foto trappen. Dit was in het verleden niet het geval. Alles, vanwege de kosten van het levensonderhoud, en de economische situatie in Libanon. Men begrijpt dat hij (Nasrallah) de reden voor de crisis is."

De waarheid is echter dat hij niet de enige reden is. Het is een vastgelopen politiek systeem dat voor de vijfde keer op rij er niet in slaagde om een president te kiezen. We hebben een parlement dat verdeeld is tussen aanhangers en tegenstanders van Hezbollah, en een tijdelijke regering die de ingrijpende hervormingen niet kan doorvoeren die het Internationaal Monetair Fonds eiste als voorwaarde voor het verstrekken van miljardenleningen. Dat zou de zuurstofleiding zijn voor het instortende land. Dus degene die in de tussentijd dit vacuüm betreedt en nu veel olie levert, is Iran”, zei Cheimo aan het eind van zijn reportage.